Bầu cử Mỹ: Hai ứng viên "đau đầu" tìm cách tổ chức đại hội đảng, dự định của Tổng thống Trump lại gây tranh cãi

Trong bối cảnh số người mắc và tử vong vì COVID-19 tại Mỹ vẫn tiếp tục tăng, các đại hội đảng toàn quốc không chỉ cần gây ấn tượng mà còn phải đảm bảo được sự an toàn cho cả ứng viên và người có mặt.

Hôm thứ tư (5/8), ông Trump cho hay đang cân nhắc có bài phát biểu công bố vào ngày 27/8 tại chính Nhà Trắng. Trong khi đó, ông Biden lại hủy bỏ phương án tổ chức buổi lễ vào ngày 20/8 tại Milwaukee – nơi Đảng Dân chủ đã tốn hơn một năm để lên kế hoạch cho một đại hội quy mô khổng lồ.

Các đại hội đảng toàn quốc là một trong những biểu tượng cho nền chính trị Mỹ và từng diễn ra ngay cả trong những thời điểm khó khăn nhất của đất nước như Nội chiến và Thế chiến 2. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 dường như là một thách thức lớn hơn khi đe dọa lấy đi cơ hội quan trọng để các ứng viên kết nối trực tiếp với người ủng hộ ngay trước thềm cuộc bầu cử vào tháng 11.

Các chiến dịch tranh cử đang tìm những biện pháp thay thế nhằm đối phó với virus nhưng vẫn có thể tác động tới hàng triệu cử tri Mỹ thông qua truyền hình và các sự kiện trực tuyến. Những người từng tham gia các đại hội trước đây chia sẻ, họ sẽ rất nhớ bầu không khí "hội hè" ngay cả khi sức khỏe cộng đồng hiện là mối quan tâm hàng đầu.

"Tôi muốn tới Milwaukee, uống bia và ăn đồ nhắm", Donna Brazile – một cựu quản lý cho chiến dịch tranh cử năm 2000 của ứng viên Al Gore nói. "Tuy nhiên nếu anh hỏi phần lớn các cử tri, họ sẽ bày tỏ lo lắng về thời điểm bắt đầu giải NFL (tên gọi tắt của giải vô địch bóng bầu dục Mỹ - BTV) hơn… Điều gì tốt nhất cho công chúng sẽ là điều tốt nhất cho các chính trị gia ở thời điểm hiện tại"..

Từng có mặt trong nhiều đại hội của Đảng Cộng hòa, Matt Moore, một chính trị gia từ South Carolina cho hay, các cử tri nói chung thật ra không quá quan tâm. "Chừng nào họ có thể xem trên Facebook, phần lớn cử tri không quan tâm tới đại hội diễn ra ở Siberia hay Sheboygan", ông nhận xét.

Ban đầu, Tổng thống Trump dự định tuyên bố chính thức đại diện cho Đảng Cộng hòa tranh cử ở Charlotte – thành phố lớn nhất ở bang "chiến địa" quan trọng là NorthCarolina. Tuy nhiên, ông lại không đạt được thỏa thuận với Thống đốc Roy Cooper. Là người theo phe Dân chủ, ông Cooper từ chối đảm bảo sẽ dỡ bỏ các hạn chế đối với tụ tập đông người như những gì thường diễn ra trong một đại hội đảng toàn quốc. Điều này buộc ông Trump phải từ bỏ North Carolina và chuyển sang Floria. Thế nhưng, số ca nhiễm COVID-19 tăng nhanh không kiểm soát tại đây đã khiến ông một lần nữa phải thay đổi quyết định.

Trong một cuộc phỏng vấn với Fox & Friends ngày 5/8, đương kim Tổng thống Mỹ tiết lộ, đêm đầu tiên của đại hội Đảng Cộng hòa sẽ diễn ra ở Charlotte nhưng phần còn lại của chương trình sẽ được trình chiếu từ nhiều địa điểm, bao gồm cả Nhà Trắng.

"Có lẽ tôi sẽ phát biểu trực tiếp từ Nhà Trắng", ông Trump nói.

Tuy nhiên, tổ chức một sự kiện như vậy tại Nhà Trắng sẽ đánh dấu một thử nghiệm đi ngược lại những quy định cấm sử dụng tài sản và nhân lực của chính phủ vào các hoạt động tranh cử. Bản thân ông Trump không phải chịu tác động của Đạo luật Hatch (giới hạn các hoạt động chính trị của nhân viên liên bang). Đạo luật cũng không bao gồm "các căn phòng tại Nhà Trắng hoặc trong tư dinh của phó tổng thống". Mặc dù vậy, phát biểu công bố tư cách ứng viên tổng thống bên trong Nhà Trắng chắc chắn sẽ làm dấy lên những tranh cãi về tính pháp lí và đạo đức.

"Nếu tôi sử dụng Nhà Trắng, chúng ta sẽ tiết kiệm được một khoản tiền khổng lồ cho chính phủ liên quan tới an ninh và di chuyển", ông Trump nhấn mạnh trong một cuộc họp báo khác cũng trong ngày 5/8.

Trong khi đó, ứng viên Biden dường như không quá thất vọng trước khả năng phải thu nhỏ quy mô của đại hội Đảng Dân chủ. Ông thậm chí còn tỏ ý nghi ngờ về một đại hội kín người tham gia từ trước khi Ủy ban Quốc gia Dân chủ đề cập tới một lựa chọn trực tuyến. Chính trị gia 77 tuổi từng hai lần đứng trên sân khấu đại hội đảng toàn quốc với vai trò đề cử phó tổng thống cho Barack Obama.

Hồi cuối tháng 4, đội đoàn của ông Biden đã tạo ra một chương trình truyền hình dài 45 phút đánh dấu một năm khởi động chiến dịch tranh cử. Chương trình giới thiệu những người ủng hộ quan trọng, video hoạt động của một năm tranh cử, một số thông tin về ứng viên và sau đó là bài phát biểu của ông Biden cùng vợ gửi tới cử tri.

Những ảnh hưởng và cách tiếp cận tương tự có thể được lặp lại ngay cả khi một đại hội truyền thống không diễn ra ở khán phòng hoặc sân vận động.

Hai đảng lớn của Mỹ luôn tổ chức đại hội toàn quốc theo chu kỳ 4 năm một. Tuy nhiên, màn thể hiện chính trị hoành tráng này đang bị đánh giá là ngày càng mất đi tính quan trọng thực tiễn cũng như tỷ lệ người tham gia trong những thập kỷ gần đây.

Mặc dù vậy, đại hội vẫn là nơi để hàng chục nghìn đại biểu, các quan chức, lãnh đạo đảng, các nhà hoạt động và truyền thông tụ họp để chứng kiến nghi thức công bố ứng viên chính thức chỉ còn mang tính truyền thống. Cùng lúc, các ứng viên cũng thông qua sự kiện để nhấn mạnh các thông điệp và hình tượng khác biệt của mình trước cử tri.

Sân khấu đại hội còn được coi là một bệ phóng cho những diễn giả có tầm ảnh hưởng lớn (do ứng viên tổng thống chọn ra). Một trong những trường hợp đáng chú ý nhất chính là sự xuất hiện của Obama – lúc đó còn là một nghị sỹ bang tranh cử vào Thượng viện Mỹ, tại đại hội ở Boston năm 2004. Bốn năm sau đó, ông trở thành nhân vật chính - ứng viên tổng thống, trên sâu khấu của một sân vận động ngoài trời kín người trong đại hội Đảng Dân chủ toàn quốc diễn ra ở Denver.