Chiến trường đại dương: Nóng cục diện "săn ngầm" NATO – Nga

Đô đốc James G Foggo III, chỉ huy lực lượng hải quân Mỹ ở châu Âu, cho hay, "Họ (Nga-pv) để chúng tôi biết họ đang ở ngoài đó" và sự hiện diện của tàu ngầm Nga ở Bắc Đại Tây Dương và Bắc Băng Dương đang tăng lên. "Họ đang hoạt động với số lượng lớn hơn nhiều và ở những nơi họ chưa hoạt động trước đây."

NATO muốn đáp trả lại và gửi đi thông điệp của chính mình. Ngày 25/10, liên minh này bắt đầu cuộc tập trận Trident Juncture – diễn tập thể hiện Điều 5 trong hiệp ước để kiểm nghiệm sự sẵn sàng của các đồng minh NATO để bảo vệ một trong các thành viên - trong trường hợp này là Na Uy – khi bị tấn công.

Đây sẽ là cuộc tập trận lớn nhất của NATO trong nhiều thập kỷ, với sự tham gia của 50.000 binh sĩ, 10.000 phương tiện, 250 máy bay và 65 tàu chiến,và lần đầu tiên trong gần 30 năm bao gồm một tàu sân bay của Mỹ đang hoạt động ở phía bắc Vòng Bắc Cực.

Trực thăng Mỹ trong cuộc tập trận Trident Juncture. (Nguồn: CNN)

Căng thẳng giữa Nga và phương Tây đang ở mức cao chưa từng thấy kể từ Chiến tranh Lạnh, trong bối cảnh Moscow bị cáo buộc đầu độc cựu điệp viên tình báo Nga Sergei Skripal ở Anh, can thiệp trong cuộc bầu cử năm 2016 của Mỹ và các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với Moscow sau khi sáp nhập Crimea.

Tuy nhiên, ông Foggo cho biết, cuộc tập trận này không phải là một mối đe dọa cho Nga, lưu ý rằng, NATO đã mời các nhà quan sát Nga và Belarus theo dõi cuộc tập trận.

Khi các hoạt động tập trận diễn ra, nó sẽ liên quan đến các hoạt động trên không, mặt đất và trên biển, bao gồm cả tác chiến chống tàu ngầm.

Sức mạnh tàu ngầm Nga - NATO?

Foggo cho biết, ông tin rằng Nga có hơn 40 tàu ngầm chiến đấu, hơn 20 chiếc trong đó thuộc Hạm đội phương Bắc và có khả năng hoạt động ở Bắc Đại Tây Dương và Bắc Cực.

Để theo dõi các tàu ngầm của Nga, các máy bay của NATO đang thực hiện một chuyến bay mỗi ngày từ một căn cứ mới được cơ cấu lại của Mỹ tại Sân bay Quốc tế Keflavik, Iceland.

Được thành lập vào năm 1951, căn cứ Không- Hải quân Mỹ ở Iceland đã bị ngừng hoạt động vào năm 2006, khi NATO chuyển trọng tâm từ nam Âu sang Địa Trung Hải. Tuy nhiên, mối đe dọa từ một nước Nga mạnh mẽ hơn và đội tàu ngầm của họ khiến các chỉ huy quân sự Mỹ lo ngại và đưa người Mỹ trở lại quốc gia này.

Để đi từ các căn cứ của Nga ở Bắc Cực đến khu vực Đại Tây Dương, các tàu ngầm của Moscow cần phải băng qua Iceland.

Ông Foggo nói rằng, những tàu ngầm này là một vấn đề lớn cho các nhà lãnh đạo NATO.

"Người Nga đang tiếp tục đầu tư vào nghiên cứu, phát triển và sản xuất các tàu ngầm có rất nhiều sức mạnh. Họ đã trở thành đối thủ có năng lực nhất của chúng tôi", Đô đốc Mỹ nói với CNN trong một cuộc phỏng vấn độc quyền.

Còn Nga cho biết, đội tàu ngầm của họ mang tính phòng thủ và cần thiết để bảo vệ an ninh của đất nước.

Tại một sự kiện hải quân năm nay, Phó Đô đốc Oleg Burtsev, cựu lãnh đạo lực lượng hải quân Nga, đã nói về tầm quan trọng của việc tăng cường đội tàu ngầm. Đây là kế hoạch của Tổng thống Nga Putin cùng với quân đội, nhằm đảm bảo Nga có khả năng chống lại bất cứ kẻ thù tiềm ẩn nào từ mọi phía, ông Burtsev cho biết, theo hãng tin Tass của Nga.

Và một cựu chỉ huy hải quân hàng đầu khác nói Nga có một số việc phải làm để bắt kịp hạm đội tàu ngầm mà các đồng minh NATO có thể tập hợp.

"Tôi tin rằng chất lượng hạm đội của chúng tôi là khá cao, nhưng số lượng của nó vẫn chưa đủ", Đô đốc Vladimir Komoyedov, từng lãnh đạo Hạm đội Biển Đen của Nga, nói với Tass.

Mối đe dọa mới

Ông Foggo nói, thế hệ tàu ngầm mới của Nga có năng lực mạnh và đầy nguy hiểm. Trong số các tàu ngầm mới nhất là lớp Borei: chạy bằng năng lượng hạt nhân, di chuyển êm ru và có khả năng phóng tên lửa đạn đạo. Tàu ngầm lớp Borei là trụ cột chính trong lực lượng ngăn chặn hạt nhân dưới nước của Nga, tương tự như tàu ngầm tên lửa đạn đạo lớp Ohio của Mỹ. Vào năm 2020, Nga sẽ có tàu ngầm lớp Borei.

Bên cạnh đó, Nga cũng đang trong quá trình hiện đại hóa nhiều tàu ngầm cũ của mình, như tàu ngầm chạy động cơ diesel – điện lớp Kilo. Hiện tại, chúng có thể ở dưới nước lâu hơn và có khả năng mang bốn tên lửa hành trình, thành công phóng tới các mục tiêu ISIS ở Syria, quân đội Nga cho biết.

"Chúng có thể mang theo tên lửa hành trình Kalibr. Và từ bất cứ vị trí nào người Nga đang hoạt động, họ có thể nhắm vào bất kỳ thủ đô nào ở châu Âu," ông Foggo nói.

Và đó là lý do NATO đang tăng cường hoạt động ở Iceland.

Ván cờ đại dương

Mỹ đang chi 34 triệu USD để nâng cấp cơ sở tại Keflavik – nơi sẽ cho phép Hải quân Mỹ triển khai máy bay P-8 Poseidon và máy bay chống tàu ngầm thường xuyên hơn.

Nhưng ngay cả với máy bay phản lực hai động cơ thường xuyên tuần tra ở Bắc Đại Tây Dương, việc tìm kiếm tàu ngầm Nga không phải là một nhiệm vụ dễ dàng.

"Đại dương rất rộng lớn ... Đó là một ván đấu cờ giữa chỉ huy tàu ngầm và tất cả các phương tiện đang cố gắng tìm anh ta," Rick Dorsey, điều phối viên chiến thuật cho một trong những đơn vị P-8 của Mỹ hoạt động ở Iceland, nói với CNN. "Ván cờ này cần một sự phối hợp rất nhiều hoạt động, từ rất nhiều đơn vị khác nhau."

"Chúng tôi làm việc với các con tàu khác, các máy bay khác, và cả với các quốc gia khác để xây dựng được một bức tranh toàn cảnh", Dorsey nói.

Ông Foggo cũng hoan nghênh việc Anh và Na Uy mua máy bay P-8 và kêu gọi các thành viên NATO đầu tư vào nghiên cứu và phát triển quân sự để giữ lợi thế cạnh tranh với Nga. "Chúng tôi phải tiếp tục thách thức họ bất kể họ ở đâu và biết được họ ở đâu," ông nói.