Đón đầu thượng đỉnh Nga-Mỹ chớp nhoáng: “Bất thành” tín hiệu giảm leo thang

Cuộc gặp thượng đỉnh "chớp nhoáng"

Gần đây Washington và Moscow đã thống nhất việc trì hoãn kế hoạch thượng đỉnh hai bên như kế hoạch ban đầu.Trợ lý Tổng thống Nga Yury Ushakov giải thích nguyên nhân quyết định không tổ chức một cuộc gặp kéo dài là theo đề nghị của lãnh đạo Pháp bởi vì muốn tạo sự chú ý dư luận đến sự kiện chính - lễ kỷ niệm 100 năm kết thúc Chiến tranh thế giới thứ nhất.

Ảnh minh họa. Nguồn:CGTN

Tuy nhiên, Tổng thống Trump và Tổng thống Putin cũng đã có cuộc gặp nhanh bên lề lễ kỷ niệm 100 năm kết thúc Chiến tranh thế giới thứ nhất.

"Tại Paris, Tổng thống Trump đã có thảo luận với Tổng thống Nga Vladimir Putin về một số vấn đề", Thư ký Nhà Trắng Sarah Sanders cho biết.

"Tổng thống Mỹ đã ngồi cùng với Tổng thống Pháp Macron, Thủ tướng Đức Merkel và Tổng thống Putin cùng nhiều nhà lãnh đạo thế giới khác. Các nhà lãnh đạo đã có thảo luận về nhiều vấn đề, trong đó là hiệp ước hạt nhân INF, vấn đề Syria, thương mịa, tình hình Saudi Arbai, trừng phạt, Afghanistan, Trung Quốc và Triều Tiên. Họ đã có các thảo luận tốt và hiệu quả trong suốt 2 tiếng buổi trưa", Thư ký Nhà Trắng Sarah Sanders nói thêm.

Tổng thôngs Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã cùng thảo luận về tình hình xung quanh việc Mỹ rút khỏi Hiệp ước tên lửa tầm trung và ngắn INF tại Paris trong một cuộc trò chuyện ngắn.

Trước đó, thượng đỉnh giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Trump dự kiến được tổ chức tại Paris vào ngày 11/11, bên lề lễ kỷ niệm 100 năm kết thúc Chiến tranh thế giới thứ nhất.

Các quan chức Kremlin cho biết, thời gian chính xác cho cuộc gặp thượng đỉnh khác giữa hai nhà lãnh đạo Nga –Mỹ dự kiến sẽ được lên lịch sau. Các vấn đề trao đổi giữa hai bên sẽ liên quan đến ổn định chiến lược và kiểm soát vũ khí kể từ sau khi Mỹ chính thức rút khỏi Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung (INF); các vấn đề về Syria – khu vực Mỹ và Nga vẫn đang nỗ lực đối phó với lực lượng khủng bố.

Theo các báo cáo truyền thông, thượng Paris đã trì hoãn là yêu cầu từ phía Tổng thống Pháp Macron.

Một số ý kiến còn cho rằng, khả năng thượng đỉnh giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin bị trì hoãn có thể xuất phát từ vấn đề nội bộ có liên quan đến quyết định sa thải của Tổng thống Trump đối với Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions sau kết quả bầu cử giữa kì tại Mỹ và một vài khả năng khác liên quan đến việc tạm hoãn quá trình điều tra xung quanh vấn đề của Nga trong bầu cử Tổng thống Mỹ 2016.

Trước chuyến đến Paris, Tổng thống Trump đã nói với báo chí rằng, quan hệ giữa ông và Tổng thống Putin là tuyệt vời và thượng đỉnh Argentina sẽ vẫn tiếp tục. Tuy nhiên, các vấn đề giữa Nga và Mỹ vẫn tồn đọng chưa thể giải quyết. Các chuyên gia cho rằng, vấn đề sẽ còn trở nên tồi tệ hơn vào cuối tháng 11.

Căng thẳng Nga-Mỹ chưa thể giải quyết

Tổng thống Trump có thể muốn kiểm soát phần còn lại trong quá trình điều tra Nga liên quan bầu cử Mỹ 2016. Điều này sẽ có lợi cho cả hai tổng thống nhằm giữ vững quan hệ ổn định và cải thiện trong thời gian tới. Việc rút khỏi Hiệp ước INF có thể sẽ chưa kích hoạt một cuộc chạy đua vũ trang ngay lập tức vì hiện tại Mỹ không có bất kỳ tên lửa hạt nhân đối đất tầm trung nào có thể triển khai sau khi ra khỏi INF.

Tuy nhiên, có một mối đe dọa rất nghiêm trọng đối với gói trừng phạt Mỹ nhằm vào Nga. Bộ Ngoại giao Mỹ vào tháng Tám đã thông báo vi phạm của Nga đối với Luật kiểm soát vũ khí sinh học và cho rằng, Moscow đã liên quan trong cuộc đầu độc cựu điệp viên người Nga tại Salisbury, Anh vào tháng Ba.

Liên quan đến vấn đề này, Mỹ đã áp đặt vòng trừng phạt đầu tiên vào Nga ngày 22/8 và thông báo rằng, họ sẽ tiếp tục vòng trừng phạt thứ 2 sau 90 ngày nếu Nga không đáp ứng các yêu cầu đưa ra.

Và trừng phạt Nga nhiều khả năng sẽ chính thức có hiệu lực vào ngày 22/11. Trong trường hợp này, thượng đỉnh giữa Tổng thống Putin và Tổng thống Trump tại Buenos Aires có thể diễn ra muốn khi trừng phạt mới sẵn sàng và mối quan hệ có thể ảnh hưởng sâu sắc.

Trong khi quan hệ giữa Nga với Mỹ và các đồng minh dường như chưa thể giải quyết thì Moscow lại hướng về phương Đông, tìm kiếm quan hệ với các quốc gia châu Á khác như Trung Quốc, Hàn Quốc, Triều Tiên và Nhật. Moscow thúc đẩy quan hệ với Bắc Kinh giống như một ưu tiên chính trị trong khu vực nhằm mở rộng thương mại, đầu tư và nhập khẩu công nghệ. Điều này đi cùng với việc hợp tác giữa Bắc Kinh và Moscow trong nỗ lực giảm căng thẳng tại bán đảo Triều Tiên trong bối cảnh Washington và Bình Nhưỡng đã có được ít nhiều thỏa thuận cho quá trình phi hạt nhân hóa. Theo Anton Tsvetov, chuyên gia của Trung tâm nghiên cứu Chiến lược tại Moscow, sự xuất hiện của ông Putin tại Singapore sẽ giúp ông có cơ hội chứng tỏ "ưu tiên của Nga hướng về châu Á" không chỉ là xây dựng quan hệ tốt hơn với Nhật Bản và Ấn Độ, hỗ trợ cơ chế đa cực; mà còn cả xử lý sự liên kết chiến lược với Trung Quốc.