Việt Nam phát triển trong thời gian qua với con số tăng trưởng hàng năm luôn cao, nhất là năm 2018- với mức tăng trưởng 7,08% - cao nhất trong vòng 10 năm qua.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh

Có rất nhiều nguyên nhân thành công trong phát triển kinh tế của chúng ta, nhưng một trong những nguyên nhân là kinh tế đối ngoại hay thương mại đầu tư đóng góp tích cực vào kinh tế Việt Nam.

Cơ hội và thách thức từ các FTA

Tổng xuất nhập khẩu của Việt Nam gần gấp đôi giá trị GDP của cả nước – điều có nghĩa là nền kinh tế Việt Nam rất rộng mở so với các nền kinh tế trên thế giới.

Trong nhiều năm qua, Việt Nam đã tham gia hết sức tích cực, đàm phán cũng như ký kết và phê chuẩn các hiệp định thương mại tự do FTA với nhiều nơi. Cho tới nay, có 16 FTA song phương cũng như đa phương mà Việt Nam đã tham gia, cũng như đang thảo luận, ký kết.

Ngày 14/1, Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) bắt đầu có hiệu lực. Việt Nam là nước thứ 7 trong số 11 nước thành viên phê chuẩn hiệp định này. Quyết định của Việt Nam khi tham gia cùng các nước thảo luận đi đến ký kết CPTPP vì đây là một FTA thế hệ mới, có những cơ hội và thách thức cho Việt Nam, theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh.

CPTPP có hiệu lực sẽ mang lại nhiều cơ hội và thách thức cho Việt Nam. Nguồn: TTX

Trong báo cáo của Chính phủ gửi Quốc hội đánh giá có cho biết, nhờ có CPTPP, kim ngạch xuất nhập khẩu có khả năng tăng thêm khoảng 4,04% đến năm 2035. CPTPP có thể tạo thêm 20.000-26.000 việc làm/năm.

Tuy nhiên, không phải cứ có cơ hội từ CPTPP thì Việt Nam hiển nhiên có được. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cho hay, nếu tận dụng được hết những điều khoản hay dòng thuế mà chúng ta được hưởng trong CPTPP thì mới đạt được như vậy. Điều này nói lên rằng, cơ hội thì có nhưng thách thức là về khả năng cạnh tranh. Cần phải tăng cường khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam nếu muốn thụ hưởng những thuận lợi và cơ hội mở ra của CPTPP cũng như từ hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA).

Việt Nam có nhiều FTA, đặc biệt là hiệp định thương mại tự do đã từ lâu trong ASEAN. Thị trường này có hơn 650 triệu dân nhưng doanh nghiệp Việt Nam trong thời gian qua chưa tranh thủ được nhiều. Năm 2019, Việt Nam bắt đầu thực hiện cam kết của ASEAN, tức là giảm toàn bộ thuế về 0 thì thì tính cạnh tranh của thị trường cũng sẽ cao hơn.

Vững vàng trước biến động thương mại toàn cầu

Thế giới hiện đang chứng kiến cuộc cạnh tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Cuộc chiến của ông Donald Trump đối với Trung Quốc, cụ thể là mức thuế quan đánh vào khoảng 200 tỷ USD hàng nhập khẩu, đã gây tổn hại đầu tư, suy yếu sự gắn kết giữa nhiều doanh nghiệp.

Ngày 1/3 tới sẽ là ngày quan trọng nhất trong nửa đầu năm nay vì đó là thời hạn kết thúc "thỏa thuận đình chiến" của Washington và Bắc Kinh với cuộc chiến thương mại. Sóng gió hiện vẫn đang tiếp tục dù vừa qua hai nước có liên lạc, có cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo tại Argentina để trao đổi các biện pháp giảm căng thẳng.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cho hay, nền kinh tế Việt Nam là kinh tế mở, tác động của kinh tế bên ngoài đương nhiên sẽ tác động tới kinh tế Việt Nam. Nếu chiều hướng thuận sẽ tác động tích cực cho kinh tế Việt Nam tiếp tục phát triển, nếu tác động ngược sẽ cản trở sự phát triển của chúng ta. Kinh tế Việt Nam đang tham gia chuỗi giá trị toàn cầu và khu vực khá sâu.

Hiện có nhiều đánh giá về tác động của cạnh tranh, xung đột thương mại Mỹ - Trung, nếu tiếp tục như hiện nay hoặc hai nước tiếp tục áp thuế bổ sung thì GDP toàn cầu sẽ tụt giảm. Việt Nam đã tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, đương nhiên nếu kinh tế, thương mại toàn cầu giảm, đương nhiên Việt Nam sẽ bị tác động. Do vậy, đó là điều Việt Nam sẽ không mong muốn.

Nói về kinh tế Việt Nam thời gian tới, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cho hay, kinh tế chúng ta tiếp tục phát triển nhưng phải tiếp tục ứng phó, không chỉ cạnh tranh hiện nay giữa Mỹ - Trung Quốc mà còn có rất nhiều cạnh tranh trong tương lai, kể cả các nước phát triển với nhau, chúng ta phải làm sao để nền kinh tế của ta chống lại các sức ép đó.

Kim Quý