Hố sâu xung đột Trung Đông tại dải Gaza bước sang trang mới?

Đại sứ Mỹ Haley tại Liên Hợp Quốc vẫn tiếp tục lên tiếng bảo vệ Israel và đổ lỗi cho Hamas.

Hình ảnh xung đột giữa Israel và Palestine

Căng thẳng đẩy lên đỉnh điểm khi 8 thành viên của Liên minh châu Âu lên tiếng yêu cầu Israel hạn chế sử dụng bạo lực nhằm vào lực lượng Hamas.

“Trong khi công nhận quyền bảo vệ biên giới, chúng tôi mong muốn Israel tôn trọng quyền cơ bản đối phó với các vụ biểu tình đòi hòa bình và nguyên tắc sử dụng vũ lực trong nỗ lực bảo vệ lợi ích an ninh hợp pháp”, các thành viên châu Âu của Hội đồng bảo an cho biết trong một tuyên bố.

Châu Âu đã đưa ra nhiều chỉ trích sau sự việc giữa Israel và Palestine bởi vì cho rằng, Hội đồng Bảo an ít nhiều có ảnh hưởng từ Mỹ. Thực tế, bà Haley đã đưa ra một lưu ý khác tại cuộc họp khẩn của Liên Hợp Quốc. Đại sứ Mỹ đặt ra câu hỏi  về việc tại sao Hội đồng bảo an không muốn thảo luận về vấn đề bạo lực của Iran vào thời điểm hiện tại và liệu có mối liên quan giữa bạo lực vào thời gian Mỹ mở đại sứ quán tại Jerusalem. Bà Haley nhấn mạnh, vấn đề này không có giá trị tại cuộc họp Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc.

“Vì vậy, sẽ là điều bất hợp pháp”

“Mọi người cho rằng, vụ bạo loạn tại dải Gaza liên quan đến việc Mỹ mở đại sứ quán tại Jerusalem là một sai lầm. Vụ việc diễn ra chỉ bởi vì những người phản đối sự tồn tại của nhà nước Israel. Ở một động thái như vậy, sự thiếu xây dựng của thành viên Liên Hợp Quốc được cho là bất hợp pháp khi lãng phí thời gian tại đây và chúng tôi cần thời gian để tố cáo điều này”, bà Haley cho biết.

Thêm vào đó, bà Haley với tư cách là một đại sứ của Mỹ tại Hội đồng Bảo an đã gửi lời chúc mừng đến Israel nhân dịp kỷ niệm 70 năm giành độc lập.

“Thay mặt người dân Mỹ, tôi chúc mừng những người bạn của chúng tôi tại Israel về thành tựu đáng kể sau 70 năm giành độc lập”, bà Haley cho hay.

Tuy nhiên, theo CNN, đại sứ Mỹ không hề đề cập đến con số thương vong của người Palestine say vụ tấn công tại dải Gaza.

Tại Gaza, Lực lượng vũ trang Hamas của Palestine đã cho rằng động thái mở đại sứ quán của Mỹ đã dẫn đến xung đột.

“Chính quyền Mỹ sẽ phải gánh chịu mọi hậu quả về việc thực hiện quyết định này”, một thành viên chính trị của phong trào Hồi giáo Hamas Khalil Al-Hayya đã nói với báo chí vào cuối ngày 14/5.

Ông Khalil Al-Hayya cũng cảnh báo tới Israel về một cuộc trả thù sắp xảy ra.

“Sự đổ máu của người dân chúng tôi ngày hôm nay đã phá bỏ bình thường hóa quan hệ với Israel”, ông Al-Hayya nói.

Thủ tướng Anh Theresa May đã lên án việc Mỹ mở đại sứ quan tai Jerusalem và nhấn mạnh, việc Israel trực tiếp gây nên rắc rối và yêu cầu cho quá trình điều tra độc lập trong vụ xung đột gây chết người. Trước đó, Pháp cũng bày tỏ phản đối vụ việc này.

Quyết định của Tổng thống Donald Trump cho việc tuyên bố Jerusalem là thủ đô của Israel và việc chuyển đại sứ quán gây nhiều tranh cãi cho người Palestine.

Vào ngày 15/5, đại sứ Mỹ Haley cho rằng, việc Mỹ mở đại sứ quán tại Jerusalem là điều hoàn toàn đúng và phản ánh thiện chí của người Mỹ.

“Mỹ mở đại sứ quán tại Jerusalem phản ánh một sự thật rằng Jerusalem là thủ đô của Israel và công nhận sự thật về hòa bình có thể đạt được”, bà Haley cho biết.

Khả năng tự vệ, theo cách lập luận của bà Haley, nhằm ngăn chặn hành động biểu tình và bạo loạn tiếp tục diễn ra trên dải Gaza.

“Tổng thư ký Liên Hợp Quốc có thể đưa ra dự thảo cho Nghị quyết đối với quá trình điều tra vụ việc và nỗ lực bảo vệ người dân Palestine”, ông Riyad Mansour, Đại sứ Palestine tại Liên Hợp Quốc cho biết.

Tổ chức giám sát nhân quyền cho biết, quyết định của Mỹ nhằm ngăn chặn dự thảo cho Nghị quyết thông qua sự việc này.

Sự tín nhiệm của Washington

“Sự im lặng của Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc sẽ khuyến khích cho một tương lai nhiều xung đột của Israel tại dải Gaza và làm suy yếu tín nhiệm của Mỹ khi Washington đang tìm cách ngăn chặn Hội đồng bảo an đưa ra phán xét vụ việc”, ông Louis Charbonneau, giám đốc phụ trách các vấn đề về Liên Hiệp Quốc thuộc tổ chức Theo dõi Nhân quyền Human Rights Watch cho biết.

Tuy nhiên, đại sứ Israel tại Liên Hợp Quốc Danny Danon đã cảnh báo các thành viên tại Liên Hợp Quốc không đưa ra các vấn đề xung quanh con số tử vong mà người Palestine cố tình tạo ra.

Ông Dano cho biết, những người biểu tình đã sử dụng các thiết bị gây nổ, đốt lốp xe cháy, ném lửa qua hàng rào vào Israel. Họ thậm chí còn cố gắng phá hàng rào và xâm nhập vào Israel.

“Hamas đã phạm các tội ác chiến tranh không chỉ đối với người dân Israel mà còn chính người dân của họ”, ông Danon nói thêm.

Ngược lại với quan điểm của bà Haley, các quốc gia khác và các nhà lãnh đạo đã yêu cầu các bên nên thay đổi suy nghĩ.

“Thủ tướng Đức  Angela Merkel bày tỏ lo lắng về leo thang bạo lực trong cuộc điện đàm với Thủ tướng Benjamin Netanyahu vào ngày 15/5”, phát ngôn viên Steffen Seibert cho biết trong một tuyên bố.

Theo phát ngôn viên Seibert, bà Merkel đã nói với ông  Netanyahu về việc hiểu được các lo lắng về an ninh của Israel và nhấn mạnh, quyền tự do ngôn luận và vấn đề hòa bình không nên kích động gây ra tình trạng bất ổn.

Ngoại trưởng Australia Julie Bishop cho biết, chính quyền Australia bày tỏ hối tiếc và chia buồn đến số người thương vong trong suốt cuộc biểu tình. Ngoại trưởng Australia kêu gọi Israel nên có hành động đúng đắn và kiềm chế gây bạo lực. Trong khi đó, người dân Palestine nên kiềm chế bạo loạn và cố tình đi vào lãnh thổ của Israel.