Leo thang sóng gió rác với Canada: Philippines liên tục "mạnh tay"

Philippines đang triệu hồi đại sứ và lãnh sự của họ ở Canada về sau khi Ottawa không tuân thủ thời hạn nhận lại những thùng hàng đựng rác thải mà các quan chức Philippines cho biết đã được chuyển đến Philippines bất hợp pháp cách đây nhiều năm, các quan chức nước này cho biết hôm thứ 5 – ngày 16/5.

Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr. tweet rằng, Philippines "sẽ duy trì sự hiện diện ngoại giao giảm dần ở Canada cho đến khi rác thải của họ được chuyển về lại." Động thái quyết liệt này là căng thẳng mới nhất trong quan hệ của Philippines với Canada dưới thời Tổng thống Rodrigo Duterte.

Các nhà hoạt động Philippines luôn kêu gọi Canada nhận lại số rác thải này. (Nguồn: AP)

Ông Duterte đã đe dọa vào tháng trước sẽ đưa các container rác trở lại Canada cũng như đổ một số rác này tại đại sứ quán Canada ở Manila nếu các quan chức Canada không lấy lại số rác thải của họ. Các quan chức sau đó đặt ra thời hạn 15/5 để Canada tuân thủ.

Locsin chia sẻ trong tweet của mình rằng những lá thư về việc triệu hồi đại sứ và lãnh sự Philippines tại Canada đã được gửi đi và họ dự kiến sẽ quay lại Manila sau khoảng một ngày.

"Việc triệu hồi đó cho thấy chúng tôi rất nghiêm túc trong việc yêu cầu họ lấy lại rác nếu không chúng tôi sẽ tiến tới quan hệ căng thẳng với họ", phát ngôn viên của tổng thống Salvador Panelo nói trong một cuộc họp báo thường kỳ.

Ít nhất 103 thùng rác thải sinh hoạt, bao gồm chai và túi nhựa, giấy báo và tã, đã được vận chuyển theo lô từ Canada đến Philippines từ năm 2013 đến 2014. Hầu hết các container vận chuyển vẫn ở hai cảng ở Manila và cảng tự do phía bắc Subic – điều kéo theo sự phản đối từ các nhà hoạt động môi trường. Các quan chức Philippines nói rằng họ đã bị một công ty tư nhân báo cáo sai là phế liệu nhựa này có thể tái chế và đã yêu cầu Canada lấy lại số rác này.

Ông Duterte đã nêu vấn đề rác thải trong một bài phát biểu vào tháng trước trong khi các quan chức của cả hai nước đã thảo luận về một giải pháp cho vấn đề này. Tổng thống Philippines cho biết ông sẵn sàng "tuyên chiến với" Canada về vấn đề này.

"Tôi muốn chuẩn bị một chiếc thuyền. Tôi sẽ đưa ra một cảnh báo cho Canada vào tuần tới rằng họ nên đưa thứ đó về hoặc tôi sẽ đi thuyền đến Canada và đổ rác ở đó", ông Duterte nói.

Chính phủ Canada cho biết thông qua đại sứ quán của họ ở Manila sau tuyên bố của ông Duterte rằng họ "cam kết mạnh mẽ hợp tác với chính phủ Philippines để giải quyết vấn đề này." Họ nói rằng họ có biết về một phán quyết của tòa án Philippines ra lệnh một nhà nhập khẩu tư nhân vận chuyển chất thải trở lại Canada.

Một nhóm các quan chức từ cả hai phía "đang xem xét toàn bộ các vấn đề liên quan đến việc loại bỏ chất thải nhằm giải quyết kịp thời vụ việc", đại sứ quán Canada cho biết trong một tuyên bố.

Một tòa án ở Manila đã ra lệnh cho các nhà nhập khẩu tư nhân vào năm 2016 để chuyển chất thải trở lại Canada. Trong số 103 container vận chuyển rác vào Philippines, chất thải từ 34 container đã được xử lý tại địa phương.