Mỹ - Cuba: Thẳng thắn về những điều còn khác biệt

(Tổ Quốc) - Chuyến thăm lịch sử của Tổng thống Mỹ tới Cuba (20-22/3) đã tạo cơ hội trao đổi thẳng thắn giữa nguyên thủ hai nước.

Cả Tổng thống Obama và Chủ tịch Castro đều khẳng định rằng sự kiện này là một bước tiến mới trong quá trình bình thường hóa quan hệ giữa hai nước.

Xuất hiện cùng nhau sau một phiên họp kín vào ngày 21/3, hai nhà lãnh đạo đã đưa ra tuyên bố về những cải thiện đáng kể trong quan hệ, điều không chỉ mang lại "lợi ích cho riêng Cuba và Mỹ, mà còn toàn bộ bán cầu này", ông Castro cho biết.

Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro. (Nguồn: RT)

Tuy nhiên, hai nhà lãnh đạo cũng đã thừa nhận rằng còn một số bất đồng về vấn đề nhân quyền, nhà tù Guantanamo hay lập trường riêng của mỗi nhà lãnh đạo.

Căn cứ Guantanamo và lệnh cấm vận

Còn Chủ tịch Castro kêu gọi Mỹ trao trả quyền kiểm soát lãnh thổ mà nước này chiếm giữ cùng với một căn cứ quân sự ở vịnh Guantanamo, mũi đất phía tây nam của Cuba, và dỡ bỏ các lệnh cấm vận chống Cuba.

Trong 15 tháng qua, ông Obama đã nhanh chóng thúc đẩy sự mở cửa của Mỹ đối với Cuba, với việc Bộ Thương mại và Tài chính nước này đã áp dụng những nới lỏng hạn chế về thương mại và du lịch đối với La Habana. Tuy nhiên, theo The Washington Post, chính quyền Mỹ cũng tuyên bố rằng, họ không có ý định rời khỏi căn cứ tại Vịnh Guantanamo hoặc từ bỏ khu vực này.

Chủ tịch Cuba cũng đã khẳng định: “Chính sách bao vây cấm vận (của Mỹ) chính là rào cản lớn nhất đối với quá trình phát triển kinh tế và gây dựng phúc lợi xã hội của chúng tôi” và đưa ra lời kêu gọi Quốc hội Mỹ xóa bỏ chính sách thù địch đã được luật hóa này.

Ông Castro cho biết mối quan hệ song phương sẽ không thể hoàn toàn bình thường cho đến khi cả hai yêu cầu trên được thực hiện.

Quan điểm khác biệt về quyền con người

Ông Obama cho biết ông đã nói chuyện "thẳng thắn" với Chủ tịch Castro về nhân quyền, tự do ngôn luận và dân chủ trong cuộc họp kéo dài hai giờ của họ. "Điểm khởi đầu là chúng tôi có hai hệ thống (chính trị) rất khác nhau. . . và đã trải qua nhiều thập kỷ khác biệt sâu sắc." Nhưng dù Mỹ sẽ tiếp tục thể hiện quan điểm của mình, Tổng thống Obama cũng cho biết ông sẽ không tìm cách áp đặt hệ thống của Mỹ đối với Cuba.

Ông Obama cũng sẽ có cuộc gặp với các nhà bất đồng chính kiến tại Đại sứ quán Mỹ tại Cuba. Động thái này nhấn mạnh sự căng thẳng vẫn tồn tại giữa hai bên và được cho là một động thái nhằm thuyết phục các nhà phân tích trong nước rằng chuyến thăm của ông không hoàn toàn nghiêng về phía chính quyền Cuba.

Chủ tịch Castro cho rằng, hai nước có những “khác biệt sâu sắc và điều đó sẽ không biến mất chỉ sau một đêm… như hệ thống chính trị của hai bên, dân chủ, thi hành nhân quyền, công bằng xã hội, quan hệ quốc tế cùng với sự ổn định và hòa bình của thế giới”.

Tuy nhiên, Mỹ và Cuba đều nhất trí rằng hai nước sẽ tiếp tục tập trung vào những vấn đề giúp hai bên xích lại gần nhau. Tổng thống Obama nhận định, Mỹ và Cuba hiện đang hợp tác trên nhiều lĩnh vực hơn bất kỳ thời điểm nào trước đây, và nếu tiến trình này tiếp tục, cả hai nước có thể mang tới một tương lai tươi sáng hơn cho người dân.

Trong một động thái tích cực, Nhà Trắng ngày 21/3 đã gửi lời mời Cuba tham dự một hội nghị năng lượng khu vực, do Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden chủ trì vào cuối năm nay.

An Bình (Tổng hợp)