Mỹ hạ giọng đàm phán không điều kiện: Iran dồn nén ngờ vực "trò chơi chữ"?

"Trò chơi chữ"

"Washington muốn xem Iran là một quốc gia bình thường", Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết trên Reuters vào ngày 2/6.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ảnh:reuters

Theo hãng Reuters, Iran đã bác bỏ lời đề nghị này và xem như là "trò chơi chữ".

Căng thẳng giữa hai quốc gia gia tăng căng thẳng trong tháng trước sau một năm sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 nhằm kiềm chế chương trình hạt nhân của Tehran.

Washington đã áp đặt lệnh trừng phạt vào Iran trong năm ngoái nhằm áp đặt trừng phạt mạnh mẽ vào nước này từ tháng đầu tháng Năm, trong đó có nỗ lực kiềm chế việc nhập khẩu dầu Iran. Các căng thẳng diễn ra từ các đối đầu quân sự đồng thời gửi thêm lực lượng quân đội Mỹ đến Trung Đông được xem là một phản ứng trước các thách thức của Iran.

Phía Iran cũng liên tục phản ứng trước sự gia tăng sản xuất làm giàu urani vượt quá giới hạn cho phép của thỏa thuận.

Khi được hỏi về các bình luận của Tổng thống Iran Hassan Rouhani vào ngày 1/6, Iran bày tỏ sẵn sàng tham gia các đàm phán nếu Washington chỉ ra sự tôn trọng. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết: "Chúng tôi chuẩn bị cho các cuộc gặp gỡ không điều kiện. Mỹ sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán".

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mike Pompeo cho biết, Washington sẽ tiếp tục sát sao các hoạt động của Iran tại Trung Đông trong bối cảnh Tehran vẫn tiếp tục hậu thuẫn cho lực lượng Hezbollah và chính phủ Syria.

"Chúng tôi chắc chắn chuẩn bị cho cuộc đối thoại có thể diễn ra khi người dân Iran mong muốn họ có thể được đối xử giống như một quốc gia bình thường", Ngoại trưởng Pompeo nói trong buổi họp báo với lãnh đạo đồng cấp Thụy Sĩ Ignazio Cassis.

Bộ Ngoại giao Mỹ chỉ ra các đánh giá rằng Tổng thống Donald Trump đã từng nói cách đây một năm rằng ông sẵn sàng tiếp tục đàm phán với Iran mà không cần bất kỳ điều kiện gì.

Phản ứng trước các đánh giá gần đây của Ngoại trưởng Mike Pompeo, ông Rouhani cho biết, điều đó phụ thuộc vào cách cư xử của Mỹ trong bàn đàm phán và việc xem lại thỏa thuận hạt nhân Iran 2015.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani cho rằng, nhiều lời đề nghị đàm phán không điều kiện với Iran. Thỉnh thoảng vẫn đưa ra các điều kiện đàm phán với Iran. Tuy nhiên, trong các tuần gần đây họ đã nói rằng không cần điều kiện. Họ từng đe dọa chúng tôi giống như một siêu cường quân sự nhưng lại nói rằng không hề muốn chiến tranh.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi cũng nhấn mạnh, quốc gia Hồi giáo Iran không hề quan tâm đến các động thái "chơi chữ" và mong muốn các cách thể hiện khác từ Mỹ.

Theo hãng Reuters, hai bên vẫn xảy ra các xung đột trong ngôn ngữ, các thách thức vẫn tiếp tục. Dự kiến cho các đàm phán tiếp theo khó xảy ra khi đó mới chỉ là gợi ý nhất thời từ một phía.

Tổng thống Rouhani gợi ý rằng Iran hoàn toàn mong muốn có thể ngồi lại đàm phán nếu Washington tôn trọng Tehran. Tuy nhiên, ông Rouhani nói rằng, không hề áp lực phải ngồi vào đàm phán.

Đàm phán có thể xúc tiến?

Chính quyền Tổng thống Donald Turmp cho biết, thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama không đủ thuyết phục trong bối cảnh nhiều thành viên vẫn vi phạm thỏa thuận hạt nhân 2015.

Tổng thống Trump cho rằng, Iran phải chịu các trừng phạt vì đã vi phạm thỏa thuận này. Các đồng minh châu Âu của Washington cho biết, quyết định của Mỹ nhằm từ bỏ thỏa thuận Iran 2015 là một sai lầm lớn.

Tổng thống Trump trong tuần trước đã bày tỏ hi vọng Iran sẽ ngồi vào bàn đàm phán. Nhã lãnh đạo tối cao Iran – ông Ayatollah Ali Khamenei sau đó đã cho biết Tehran sẽ không đàm phán với Washington.

Trong một cuộc phỏng vấn trên ABC's This Week, Ngoại trưởng Javad Zarif đã nhìn thấy cơ hội từ yêu cầu của Tổng thống Trump nhưng lại cho rằng, các thủ thuật đàm phán cứng rắn của Tổng thống Trump từ công việc bất động sản vẫn thất bại trong ngoại giao.

"Điều này không chắc chắn bởi vì cho dù là đàm phán thì tiến trình tạo sức ép vẫn diễn ra. Điều này có thể thấy trong thị trường địa ốc. Nó không chỉ riêng đàm phán với Iran", ông Zarif cho biết.

Một báo cáo của cơ quan giám sát nguyên tử Liên Hợp Quốc cho biết, Iran vẫn tuân thủ ở phạm vi cho phát của thỏa thuận hạt nhân. Ngoại trưởng Mike Pompeo cho biết, Washington cũng hiểu được những gì đang diễn ra và sát sao từ các động thái của Tehran.

Vào ngày 1/6, Tổng thống Rouhani gợi ý rằng Iran có thể sẵn sàng tham gia đàm phán nếu Mỹ tỏ ra tôn trọng.

Theo hãng tin Fars, ông Rouhani nói rằng Tehran sẽ không thể để cho "bị bắt nạt" trong quá trình đàm phán với Washington.

"Chúng tôi muốn tiến trình diễn ra lô-gic và đàm phán cần sự tôn trọng giữa các bên và theo quy định rõ ràng", hãng tin Fars trích dẫn lời ông Rouhani cho biết.

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton cho biết, Washington sẽ đưa ra bằng chứng liên quan đến việc Iran tấn công tàu dầu ngoài khơi Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất đầu tháng này. Tehran tiếp tục bác bỏ các cáo buộc và liên quan đến vụ việc.

Tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục thắt chặt các trừng phạt vào Tehran và thậm chí xem Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran là một tổ chức khủng bố vào tháng Tư.

Tháng trước, Washington đã triển khai máy bay ném bom và tàu chiến đến Trung Đông, gia tăng các thách thức từ Iran.