Mỹ “siết thòng lọng” Iran: Châu Á ra tay gỡ nút thắt

Nhật Bản và Hàn Quốc, hai bên mua dầu chính của Iran, đang tiến hành đàm phán với chính phủ Mỹ nhằm tránh những tác động bất lợi từ việc Mỹ tái áp đặt các biện pháp trừng phạt nhằm chặn Iran tiếp cận với thị trường quốc tế.

Mỹ đang kêu gọi các quốc gia cắt giảm tất cả hoạt động nhập khẩu dầu Iran từ tháng 11, một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 26/6 cho biết. Chính quyền Trump hiện đang tăng sức ép lên các đồng minh nhằm cắt giảm nguồn thu nhập của Iran.

Dầu mỏ - một nguồn thu chính của Iran đang đứng trước nguy cơ bị khóa chặt.

Trong vòng trừng phạt của Mỹ nhằm vào Iran – hết hạn vào năm 2016, cả Nhật Bản và Hàn Quốc đều đã được miễn trừ - điều cho phép họ mua lượng dầu hạn chế từ Iran. Nhưng hiện tại, Washington lần này đã áp dụng một lập trường cứng rắn hơn.

Chánh văn phòng nội các Nhật Bản Yoshihide Suga nói tại một cuộc họp báo ngày 27/6 rằng Nhật Bản và Hoa Kỳ đang đàm phán về các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với Iran, nhưng từ chối tiết lộ chi tiết.

"Nhật Bản và Hoa Kỳ hiện đang đàm phán về việc áp dụng lại các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với Iran, và tôi từ chối tiết lộ chi tiết của các cuộc thảo luận", Suga nói.

"Chúng tôi đang theo dõi cẩn trọng tác động mà các biện pháp của Mỹ sẽ gây ra và chúng tôi muốn đàm phán với các quốc gia liên quan, bao gồm cả Mỹ để không có tác động bất lợi đến các công ty Nhật", ông nói thêm.

Ông Suga cho biết chính phủ nước này cũng đang đàm phán với Tehran. Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đang xem xét tới Iran vào tháng 7 để đàm phán với Tổng thống Hassan Rouhani, tờ Kyodo News đưa tin hôm 21/6, trích dẫn các nguồn tin giấu tên trong chính phủ Nhật Bản.

Tại Hàn Quốc, một quan chức Bộ Năng lượng, từ chối nêu tên, cho biết chính phủ nước này sẽ tiếp tục đàm phán với Mỹ để được miễn trừ khỏi các lệnh cấm vận của Mỹ.

"Chúng tôi đang có lập trường tương tự như Nhật Bản. Chúng tôi đang đàm phán với Mỹ và sẽ tiếp tục đàm phán để được miễn trừ", quan chức này nói.

Trong khi vấn đề dầu không được đề cập bởi cả hai quan chức trên, mối đe dọa mất nguồn cung cấp dầu từ Iran đang hiện hữu đối với cả Nhật Bản và Hàn Quốc – hai nước đang nhập khẩu hầu như tất cả nhu cầu dầu thô của họ.

Iran là nước xuất khẩu lớn thứ ba trong Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), và Nhật Bản và Hàn Quốc là hai trong số các khách hàng lớn của nước này, cùng với Trung Quốc và Ấn Độ.