Mỹ - Trung "quyết tâm" cứu vãn bước tiến thương trường

Các nhà đàm phán thương mại hàng đầu từ Hoa Kỳ và Trung Quốc đã điện đàm vào thứ Sáu và tuyên bố sẽ tiếp tục đảm bảo thực hiện thỏa thuận thương mại giai đoạn một, truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin. Đây là sự liên hệ đầu tiên kể từ khi thỏa thuận được ký vào tháng 1.

Kiên trì thỏa thuận giai đoạn 1

Trong cuộc gọi, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc, Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Steven Mnuchin và Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer đã tuyên bố sẽ thực hiện thỏa thuận thương mại của họ và tăng cường hợp tác về y tế cộng đồng,Tân Hoa Xã đưa tin.

Các quan chức này cho biết họ sẽ tạo điều kiện thuận lợi để thực hiện thỏa thuận thương mại giai đoạn một, vào thời điểm căng thẳng giữa hai siêu cường đang gia tăng trong việc đối phó với đại dịch virus corona.

Trong một tuyên bố được đăng lên trang web của mình, Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) nói thêm rằng cả hai bên đều nhất trí về một tiến trình tốt đẹp đang được thực hiện để xây dựng nên cơ sở hạ tầng chính phủ cần thiết nhằm đưa thỏa thuận này thành công.

Họ cũng đồng ý rằng bất chấp tình trạng khẩn cấp về y tế toàn cầu hiện nay, cả hai nước đều mong đợi hoàn toàn đáp ứng các nghĩa vụ của mình theo thỏa thuận này một cách kịp thời. Các cuộc họp theo yêu cầu của thỏa thuận đã được tiến hành thông qua hội nghị trực tiếp và sẽ tiếp tục một cách thường xuyên, tuyên bố bổ sung.

Đầu tuần này, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đe dọa sẽ hủy bỏ thỏa thuận giai đoạn một nếu Trung Quốc không tuân thủ các điều khoản, bao gồm mua 200 tỷ USD hàng hóa Mỹ, vượt trên mức nhập khẩu 2017.

Phát biểu tại một sự kiện do Fox News tổ chức, ông Trump nói: Nếu họ không mua, chúng tôi sẽ chấm dứt thỏa thuận. Rất đơn giản."

Một cố vấn của chính phủ Trung Quốc, người không muốn nêu tên vì tính nhạy cảm của chủ đề này, cho rằng thực tế rằng việc cuộc đối thoại đã chuyển thẳng đến cấp bộ trưởng có thể cho thấy vấn đề khá nghiêm trọng. Chúng tôi hy vọng các cuộc đàm phán có thể giải quyết một số vấn đề, hoặc ít nhất là cả hai bên có thể làm cho vấn đề của họ rõ ràng và thể hiện sự hiểu biết nhiều hơn với nhau. Tuy nhiên, nếu Mỹ chỉ muốn đối đầu với Trung Quốc, sẽ rất khó để giải quyết [các vấn đề].

Dữ liệu thương mại được công bố trong tuần này cho thấy Trung Quốc còn xa mới đạt được các mục tiêu nhập khẩu theo thỏa thuận với Mỹ, trong khi đó đại dịch đã làm gián đoạn nghiêm trọng chuỗi cung ứng ở cả hai bên.

Ông Trump từng đe dọa sẽ áp đặt thêm trừng phạt vào Trung Quốc nếu họ không thực hiện trách nhiệm theo thỏa thuận. Nhà Trắng sẽ đánh giá mọi quyết định chính sách lớn thông qua lăng kính xem đó là dấu ấn tốt hay trách nhiệm đối với cuộc bầu cử ở cấp tổng thống, ông Steve Olson, thành viên cao cấp tại Quỹ Hinrich, một nhóm chuyên gia tham vấn thương mại và cựu đàm phán thương mại, nói.

Ngăn căng thẳng Mỹ - Trung đi xa hơn

Nhìn qua lăng kính này, cuộc gọi trên có thể được coi là một nỗ lực của Trung Quốc nhằm ngăn chặn sự xấu đi trong mối quan hệ, vốn đã sụp đổ trong quá trình bùng phát virus corona.

Chắc chắn, Trung Quốc đang cố gắng tránh sự leo thang trong chiến tranh thương mại, chiến tranh công nghệ hay chiến tranh tài chính, ông Jian Chang, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc tại Barclays ở Hồng Kông nói. Nếu Trung Quốc có thể nhận được tin từ Hoa Kỳ rằng điều tồi tệ nhất sẽ không xảy ra, Trung Quốc có thể trấn an Hoa Kỳ rằng họ vẫn cam kết với các giao dịch mua đã hứa. Mặt khác, Mỹ cần phải bắt đầu mở cửa nền kinh tế của mình và họ cần thúc đẩy Trung Quốc làm nhiều hơn, bất chấp những khó khăn hiện tại.

Trung Quốc đã thực hiện nhiều bước đi kể từ tháng 1 để mở cửa thị trường cho các sản phẩm của Mỹ, bao gồm dỡ bỏ hạn chế đối với một số sản phẩm thức ăn cho vật nuôi, khoai tây, sữa bột, thịt gia cầm và thịt bò, cũng như cũng tiếp tục mua thịt lợn, lúa miến, ngô và đậu nành của Mỹ vào tháng Hai.

Nhưng họ vẫn chưa đến gần với số lượng mua hàng hóa lớn mà họ đã cam kết vào tháng Giêng. Trung Quốc dự kiến sẽ mua thêm 76,7 tỷ USD các sản phẩm được chỉ định của Hoa Kỳ trong năm nay, nhưng kể từ đầu năm, hàng nhập khẩu từ Mỹ đã giảm 5,9% so với cùng kỳ năm 2019.

Các nhà kinh tế của Bloomberg ước tính rằng trong các mục tiêu mua hàng giai đoạn một, Trung Quốc nhập khẩu chỉ 14,4 tỷ USD trong quý đầu tiên, dưới 16 tỷ USD quý đầu tiên của năm 2019 và thấp hơn mức 34 tỷ USD để đáp ứng các điều khoản của thỏa thuận.

Có nhiều lý do khác nhau đằng sau việc triển khai mua sắm kém như vậy, cho dù đó là do phía Trung Quốc hay phía Mỹ, vẫn chưa rõ ràng, chúng ta cần phân tích từng trường hợp cụ thể, theo một nguồn tin thân cận với chính phủ Trung Quốc. Không một quốc gia nào nên chỉ tay (vào nhau-pv) trong những thời điểm khó khăn hiện tại, cũng không nên đe dọa áp đặt thuế quan mới, điều không giải quyết được vấn đề.