Ông Duterte thăm TQ: Kịch bản “dậy sóng” Biển Đông

Trung Quốc sẽ "chịu đựng" Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte khi ông ấy nêu vấn đề tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông trong chuyến đi tới Bắc Kinh tuần này miễn là ông ấy không thúc đẩy vấn đề quá cứng rắn, theo các nhà phân tích Trung Quốc.

Làm như vậy có thể gây nguy hiểm cho mục tiêu đảm bảo viện trợ kinh tế và giao dịch kinh doanh, các nhà quan sát cho biết.

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte (Nguồn: AP)

Thúc đẩy lợi ích kinh tế

Ông Duterte đến Trung Quốc vào ngày 17/10, ba tháng sau khi quan hệ giữa hai nước rơi xuống một mức thấp với phán quyết của tòa án quốc tế - cho rằng các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc với Biển Đông là không có cơ sở pháp lý.

Đoàn của ông Duterte bao gồm 400 nhà lãnh đạo kinh doanh và ông  - sẽ có cuộc gặp với Chủ tịch Tập Cận Bình ngày 20/10.

"Nhiệm vụ chính của ông Duterte tại Bắc Kinh là chữa lành mối quan hệ song phương và hợp tác an toàn, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế, điều đó quan trọng đối với ông ấy," Wu Shicun, chủ tịch Viện Nghiên cứu Biển Đông cho biết.

Trung Quốc cũng muốn phán quyết của tòa án tại Hague bị quên lãng càng nhanh càng tốt, theo Xue Li, một nhà nghiên cứu tại Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc.

Kết quả là, kế hoạch ban đầu cho chuyến đi hai ngày được nâng lên thành một chuyến thăm kéo dài bốn ngày, mức cao nhất trong ngoại giao để tôn vinh lãnh đạo Philippines. Ông Duterte cũng sẽ gặp Thủ tướng Lý Khắc Cường và, Ủy viên trưởng Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân toàn quốc Trung Quốc (Nhân đại toàn quốc) Trương Đức Giang.

Tổng thống Duterte và Chủ tịch Tập sẽ đưa ra một tuyên bố chung nhấn mạnh các lĩnh vực hợp tác và chứng kiến lễ ký một số biên bản ghi nhớ và thỏa thuận trong các lĩnh vực như nông nghiệp, xây dựng cơ sở hạ tầng, đầu tư và thương mại, theo Bộ Ngoại giao Philippines.

Thông cáo chung cũng sẽ thúc đẩy các phương pháp giải quyết tranh chấp Biển Đông thông qua hợp tác, theo Xu Liping, một nhà nghiên cứu tại Viện Khoa học xã hội Trung Quốc, khi trước đó ông Duterte đã nhấn mạnh rằng ông sẵn sàng đàm phán với Trung Quốc.

Hãng tin nhà nước Trung Quốc Tân Hoa Xã cũng đã thông tin rằng ông Duterte đã ca ngợi "sự hào phóng" của Bắc Kinh trong việc giúp đỡ các nước đang phát triển và hỗ trợ cho chiến dịch chống ma túy của ông và cho biết mục đích của chuyến thăm là để giành được sự hỗ trợ vững chắc từ Trung Quốc để phát triển đất nước của mình và nền kinh tế của nó.

Duterte cũng đề nghị thúc đẩy sự phát triển chung của ngành du lịch phong phú của Philippines, khai thác khoáng sản và các nguồn tài nguyên nông nghiệp và nhấn mạnh rằng Philippines đang cần gấp các dự án cơ sở hạ tầng như đường sắt, cảng, nhưng lại thiếu kinh phí.

"Philippines cần đường sắt. Tôi hy vọng Trung Quốc có thể cho chúng tôi vay vốn ưu đãi. Hãy cho chúng tôi thời gian, chúng tôi sẽ trả lại dần dần, "ông nói.

Gợn sóng Biển Đông

Tuy nhiên vào ngày 16/10, ông Duterte cũng nhắc lại rằng ông sẽ thảo luận với Trung Quốc về phán quyết Biển Đông, điều Bắc Kinh tuyên bố không công nhận.

Wu cho biết Trung Quốc đã dự đoán được và "hoàn toàn hiểu" rằng ông Duterte có thể sẽ đề cập đến phán quyết của Tòa trọng tài do phải chịu áp lực từ xã hội và phe đối lập chính trị Philippines.

Song Junying, một chuyên gia chuyên nghiên cứu về châu Á-Thái Bình Dương tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Trung Quốc cũng cho biết một đề cập ngắn gọn về phán quyết của Tòa trọng tài sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến bầu không khí trong cuộc hội đàm tại Bắc Kinh. Tuy nhiên, ảnh hưởng này không đáng kể khi bản thân chuyến thăm của ông Duterte đã đánh dấu một sự tích cực trong quan hệ.

"Chúng ta có thể xem xét điều này với sự chịu đựng," Song nói. "Ông Duterte hiểu rõ ràng rằng ông ấy sẽ thu hoạch được gì nếu tập trung vào phán quyết gây tranh cãi trong suốt chuyến đi của mình," Wu, người thân cận với các nhà chức trách Trung Quốc cho biết.

(Theo SCMP)