Sớm quy định rõ về "ổ dịch" và "vùng dịch" để các địa phương áp dụng thống nhất

Nhận định tình hình chung, Bộ Y tế cho rằng, Việt Nam có 13 tỉnh thành phố đã ghi nhận ca mắc COVID-19 thì tình hình dịch bệnh tại 12 tỉnh, thành phố đã được kiểm soát (trừ tỉnh Hải Dương). Tại tỉnh Hải Dương tình hình dịch bệnh cũng chỉ còn phức tạp ở huyện Cẩm Giàng.

Nhận định tình hình dịch bệnh tại Hải Dương, Phó Viện trưởng Vệ sinh dịch tễ TW Trần Như Dương cho biết, dịch COVID-19 xuất hiện tại địa phương vào ngày 27/1, đến nay ghi nhận tổng số 578 ca dương tính với virus SARS-CoV-2 tại 2 ổ dịch lớn: Công ty TNHH điện tử POYUN Việt Nam (có địa chỉ ở Khu công nghiệp Cộng Hòa, thành phố Chí Linh); huyện Cẩm Giàng.

Ngay từ đầu, ổ dịch Công ty POYUN đã được “đóng băng, khóa chặt”. Toàn bộ công nhân của công ty đã được đưa đi cách ly ngay trong đêm, ngày hôm sau đã cách ly xã hội TP Chí Linh. Những ngày gần đây các ca nhiễm mới ở TP. Chí Linh đều là các trường hợp F1, đã được cách ly, không có nguy cơ lây nhiễm ra cộng đồng.

Đáng chú ý, nguồn lây nhiễm ở huyện Cẩm Giàng chưa được làm sáng tỏ. Ngay khi phát hiện 10 ca mắc COVID-19 vào ngày 5/2, xét thấy tính chất phức tạp của vùng dịch, tỉnh Hải Dương nhanh chóng quyết định phong tỏa Cẩm Giàng để chống dịch, đồng thời giúp giảm nguy cơ lớn cho các địa phương khác trong cả nước.

Đánh giá cao sự nỗ lực, quyết liệt chống dịch của đảng bộ, chính quyền, nhân dân Hải Dương, Phó Viện trưởng Vệ sinh dịch tễ TW cho biết, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Hải Dương tăng cường năng lực xét nghiệm, từ 600-1.000 mẫu/ngày lên 30.000 mẫu/ngày; truy vết, cách ly tập trung hơn 14.000 người trong 24 ngày; lấy mẫu xét nghiệm 162.488 mẫu…Tỉnh đã truy vết, cách ly tổng cộng trên 14.000 F1 để tách nguồn lây khỏi cộng đồng; lấy mẫu xét nghiệm trên 160.000 mẫu, gần đây đều lấy trên 10.000 mẫu/ngày.

Tại cuộc họp, các chuyên gia cũng đánh giá cao nỗ lực của tỉnh Hải Dương và lực lượng quân đội trong việc tổ chức cách ly khẩn cấp cho khoảng 2.500 người trong đêm. Đây là bài học kinh nghiệm cho các địa phương khác trong việc tổ chức cách ly trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, do thời gian đầu điều kiện cách ly tập trung còn khó khăn, biến thể mới lây lan nhanh nên việc lây nhiễm trong khu cách ly là có khả năng xảy ra, nhưng quan trọng là chúng ta đã khoanh được.

Báo cáo tại cuộc họp, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương Lương Văn Cầu khẳng định, đến thời điểm này tình hình dịch bệnh tại TP Chí Linh hoàn toàn được kiểm soát, ổ dịch ở Cẩm Giàng cơ bản được kiểm soát, còn TP. Hải Dương cần tiếp tục theo dõi.

Lãnh đạo tỉnh Hải Dương lý giải: Những ngày gần đây, số ca dương tính phát sinh thêm trên địa bàn tỉnh chủ yếu phát sinh từ nguồn F1 (đều đã được cách ly tập trung, không có khả năng lây nhiễm ra cộng đồng), số này chiếm 95%; chưa đầy 5% còn lại là các ca được phát hiện trong khu vực phong tỏa (cũng đã được khoanh vùng và triển khai xét nghiệm diện rộng); chỉ có 3 ca là phát hiện qua giám sát trong cộng đồng và cũng đã được khoanh vùng.

Đáng chú ý, trong đợt dịch này, dư luận và lãnh đạo, nhân dân Hải Dương cũng phản ánh tình trạng “ngăn sông, cấm chợ”.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Cao Quốc Hưng nêu thực tế lưu thông hàng hoá, nông sản, xuất khẩu từ Hải Dương qua các địa phương lân cận đều “khó ra, khó vào”, bị “ngăn sông cấm chợ”. Việc vận chuyển hàng hóa vào khu vực phong tỏa cũng rất khó khăn (trừ hàng hóa thiết yếu). Các thị trường tiêu thụ cũng e dè với hàng hóa đến từ vùng dịch, do chưa có hướng dẫn cụ thể từ khâu sản xuất, thu hoạch, sơ chế, đóng gói, lưu thông an toàn…

Từ góc độ chuyên gia, PGS.TS Trần Đắc Phu cho rằng cần phải nhận thức đúng để thông tin đúng đắn về tình hình dịch bệnh ở Hải Dương. Hiện nay, các địa phương đang có sự lầm lẫn khái niệm ổ dịch và vùng dịch, từ đó dẫn tới “ngăn sông cấm chợ”. Do vậy, cần sớm quy định rõ về ổ dịch và vùng dịch, để các địa phương áp dụng thống nhất.

Ghi nhận các ý kiến phản ánh của địa phương, cơ quan quản lý và quan điểm của chuyên gia, Ban Chỉ đạo cho rằng về những bất cập trong lưu thông hàng hóa từ Hải Dương qua các tỉnh lân cận trong những ngày qua bản chất là do các tỉnh hiểu chưa chính xác về khái niệm ổ dịch, vùng dịch. Các chuyên gia và các thành viên Ban Chỉ đạo thống nhất cần phải làm rõ định nghĩa “ổ dịch” và “vùng dịch” để tránh tình trạng ngăn sông, cấm chợ đồng thời, Bộ Y tế sẽ có văn bản gửi các tỉnh và báo cáo Thủ tướng về vấn đề này.