Tàu chiến Iran đổ bộ Aden: Bên lề sóng gió Qatar?

Đội tàu số 47, bao gồm một tàu khu trục Alborz và một tàu chiến hậu cần Bushehr đã khởi hành tới Oman từ chủ nhật và sau đó sẽ đi về phía Bắc của Ấn Độ Dương và Vịnh Aden. Sputnik Ba Tư đã thảo luận vấn đề này với các nhà phân tích chính trị Iran – những người đã lí giải tại sao Tehran đang chứng tỏ sức mạnh quân đội hải quân của mình. 

Ngày 11/6, hạm đội hải quân Iran đã rời khỏi thành phố cảng Bandar Abbas tại miền nam nước này sau khi tham dự một buổi lễ có sự tham dự của Tư lệnh Hải quân Iran – chuẩn Đô đốc Hải quân Habibollah Sayyari.

Tàu khu trục Alborz chuẩn bị rời khỏi vùng biển Iran tại eo Hormuz. (Nguồn:AP)

Động thái này diễn ra trong khi cuộc khủng hoảng ở Vịnh Ba Tư – Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Ả-rập thống nhất (UAE), Bahrain và Ai Cập đã cắt đứt quan hệ với Qatar với cáo buộc Doha ủng hộ "chủ nghĩa cực đoan" - đã dấy lên phản ứng nóng của các quốc gia vùng Vịnh Aden.

Nhiệm vụ chính

Hãng thông tấn của Iran Tasnim đưa tin rằng các quốc gia ven Vịnh Aden đang cố làm gián đoạn sự hiện diện các tàu chiến hải quân của Iran tại vùng biển này.

"Hiện nay, các quốc gia duyên hải Vịnh Aden đã cùng nhau ngăn chặn các tàu chiến hải quân của chúng ta đóng tàu ở đó với mục đích gián tiếp ngăn chặn sự hiện diện của chúng ta tại đây và ở vùng biển quốc tế", Tasnim dẫn lời Đô đốc Habibollah Sayyari nói trong buổi lễ trên.

Tuy nhiên, Hải quân Iran vẫn tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động hải quân nhằm tăng cường sự hiện diện trong vùng biển quốc tế. Và ông Sayyari cũng nói rõ rằng các tàu chiến của Iran theo đuổi hai mục tiêu chính trong các sứ mệnh ở nước ngoài của họ: đảm bảo an ninh cho các tuyến vận tải và chống lại các nỗ lực bài Iran.

Lực lượng này sẽ thay thế đội tàu số 46 –bao gồm tàu khu trục Sabalan và tàu chiến hậu cần Lavan, đã hiện diện trên vùng biển mở này trong hai tháng, bảo đảm các tuyến đường cho lực lượng hải quân và bảo vệ các tàu buôn và tàu chở dầu trong Vịnh Aden.

Vịnh Aden, nằm giữa Sừng Châu Phi và mũi phía Nam bán đảo Ả Rập, là nơi có nhiều mối đe dọa về an ninh. Cuộc xung đột đang diễn ra ở Yemen giữa chính phủ do Saudi Arabia hậu thuẫn với lực lượng Houthi do Iran hỗ trợ đã dẫn tới lỗ hổng an ninh khiến một số tàu thuyền trong khu vực bị tấn công.

Trong khi đó, cướp biển ở Somalia đã lợi dụng sự hỗn loạn này để tiến hành các vụ cướp nhằm vào các tàu thương mại đi qua khu vực - một trong những tuyến vận chuyển hàng hóa bận rộn nhất về dầu khí trên thế giới.

Do đó, Hải quân Iran đã tăng cường sự hiện diện của mình trong vùng biển quốc tế ở khu vực  này trong những năm gần đây, tiến hành tuần tra ở Vịnh Aden từ tháng 11/ 2008, bảo vệ các tàu buôn và tàu chở dầu do Iran hoặc các nước khác sở hữu hoặc cho thuê.

Thông điệp an ninh từ Tehran

"Iran coi nhiệm vụ của mình là bảo vệ an toàn cho các nước trong khu vực, đặc biệt là ở vùng biển quốc tế, do đó chúng ta không nên liên hệ động thái này với bất kỳ yếu tố bên ngoài nào, đặc biệt là với cuộc khủng hoảng Qatar", Hossein Ruyvaran, một chuyên gia người Iran về Trung Đông và Ả rập – hiện đang dạy tại Đại học Tehran nói với Sputnik.

Ông nói: "Đây là chuyến thăm thông thường của các tàu chiến Iran, đã được phối hợp với Oman trước đây nhằm mục đích thuần túy là bảo vệ hoạt động giao thương của các tàu buôn thương mại trên vùng biển quốc tế, nơi hải tặc đang đẩy mạnh hoạt động."

"Do đó Iran, cùng với các nước khác, đang tích cực hiện diện trong các vùng biển này và coi đây là nhiệm vụ quốc tế để bảo vệ khu vực và các quốc gia khác, bằng việc sử dụng sức mạnh quân sự của họ. Nhiệm vụ của hải đội 47 không liên quan đến bất kỳ yếu tố bên ngoài và các diễn biến khác trong khu vực, bao gồm cả cuộc khủng hoảng Qatar", nhà phân tích chính trị này nhấn mạnh thêm.

Một nhà phân tích chính trị khác của Iran, thành viên của Trung tâm nghiên cứu khoa học về quan hệ quốc tế ở Tehran, Tiến sĩ Mani Mehrabi, lưu ý rằng động cơ của việc Iran triển khai tàu chiến lần này không nhằm đe doạ các nước láng giềng hay gia tăng nghi ngờ và lo ngại của các nước trong khu vực khi căng thẳng đang gia tăng về những vụ tấn công khủng bố gần đây ở Tehran.

"Iran đã gửi các đội tàu chiến tới các vùng biển sâu và đặc biệt là Vịnh Aden một cách có hệ thống và liên tục. Bằng cách chứng tỏ sức mạnh quân sự như vậy, Iran đang gửi một thông điệp đến các nước láng giềng rằng có thể sử dụng sứ mệnh quân sự này cho lợi ích của họ," Mani Mehrabi nói với Sputnik.

Chuyên gia này cho biết, các mục tiêu chính của đất nước ông theo đuổi là bảo vệ các tàu buôn và tàu chở dầu cũng như thực hiện các chiến thuật cụ thể trong các nhiệm vụ đào tạo.

Đối đầu với tàu của các nước láng giềng không nằm trong chương trình nghị sự của đội tàu chiến số 47 của Hải quân Iran. Dù vậy, cuộc khủng hoảng đang diễn ra ở khu vực và việc căng thẳng gia tăng sau các cuộc tấn công khủng bố gần đây ở Iran đã khiến các nước Ả Rập nghĩ rằng các hành động diễn tập quân sự nào của Hải quân Iran là một mối đe dọa tiềm ẩn và có thể dẫn đến cuộc tấn công.

(Theo Sputnik)