Thương vụ S-400 : Rời Mỹ, Thổ đang muốn đi vào quỹ đạo Nga?

Thương vụ mua bán S-400 giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga

Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra khả năng sẽ bắt đầu nhận vũ khí sau năm 2020. Tuy nhiên, lộ trình mua bán có thể thay đổi nếu Nga chấp thuận việc giao S-400 sớm hơn.

Nga và Thổ Nhĩ Kỳ hối thúc thương vụ vũ khí  S-400. Ảnh: AP

“Chúng tôi đã thảo luận về việc phân phối S-400. Các chuyên gia quân sự đang hối thúc nhanh quá trình này. Nga phản ứng tích cực từ thỉnh cầu mua hệ thống phòng thủ S-400 của Ankara”, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói trên hãng tin TASS.

 Thực chất, Thổ Nhĩ Kỳ dường như đã quyết định mua S-400 mặc dù Mỹ có lên tiếng về thương vụ mua bán giữa Moscow và Ankara.

“Mỹ từng nói không có điều gì đối với Hi Lạp nhưng lại cho rằng, Mỹ sẽ không để Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400. Washington tuyên bố hợp đồng mua bán với Moscow là sai lầm và có thể sẽ trừng phạt Ankara về điều này. Chúng tôi không muốn tính toán với Washington. Chúng tôi sẽ tiếp tục lộ trình, sẽ không nhượng bộ vì mục tiêu của chúng tôi”, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết.

Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến tới ký thỏa thuận mua S-400 vào tháng 9/2017. Thổ Nhĩ Kỳ đã ký khoản tiền mua S-400, tuy nhiên, thương vụ mua bán liên tục gặp rắc rối khi Washington tuyên bố lệnh trừng phạt đối với các nhà sản xuất vũ khí của Nga.

Mỹ quyết ngăn Thổ mua S-400

Các chuyên gia cho rằng, Mỹ không muốn để Thổ Nhĩ Kỳ rơi vào quỹ đạo của Moscow.

“Vị trí địa lý của Thổ Nhĩ Kỳ xác định ở ranh giới khủng hoảng của chủ nghĩa khủng bố IS. Cùng với sự bất ổn tại biên giới phía Nam và hơn 3 triệu người tị nạn Syria dọc biên giới, Thổ Nhĩ Kỳ liên tục chịu ảnh hưởng nhiều hơn các quốc gia NATO khác từ chiến tranh Syria”, Tư lệnh Lực lượng Mỹ tại Châu Âu, Tướng Curtis M. Scaparrotti cho biết.

Trong khi đó, Nga liên tục thu được nhiều lợi ích từ xung đột chính trị giữa Thổ Nhĩ Kỳ và các đồng minh NATO. Trong định hướng chiến lược quốc phòng quốc gia thúc đẩy liên minh xuyên Đại Tây Dương, Tư lệnh Bộ chỉ huy châu Âu của Mỹ (USEUCOM) khẳng định sẽ bảo vệ và tăng cường mối quan hệ của Hoa Kỳ-Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo ông Scaparrotti, Ankara là đồng minh chiến lược sống còn của Mỹ.

“Thổ Nhĩ Kỳ là đồng minh chiến lược đối với Mỹ và NATO. Điều này được chứng minh trong các hoạt động tác chiến và quá trình hợp tác dài lâu nhằm cân bằng quyền lực. USEUCOM thúc đấy nỗ lực khám phá các vấn đề chiến lược và tìm hướng giải quyết song phương ủng hộ lợi ích cho cả Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ. Washington và Ankara liên tục thúc đẩy hợp tác chống chủ nghĩa khủng bố, đối thoại quân sự thường niên. USEUCOM mong muốn tiếp tục giữ vững niềm tin giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ”, ông Scaparrotti khẳng định.

Tuy nhiên, các nhà quan sát cho rằng, Thổ Nhĩ Kỳ có thể đang cố chạy thoát khỏi quỹ đạo của Washington.

Lộ trình bàn giao S-400 giữa Nga và Thổ

Theo aljazeera, thương vụ mua bán giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ bắt đầu vào đầu năm 2020.

Nga sẽ bắt đầu thực hiện hợp đồng phân phối hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 cùng với Thổ Nhĩ Kỳ vào đầu năm 2020.

“Thổ Nhĩ Kỳ mong muốn đẩy nhanh quá trình thực hiện và nhanh chóng tìm giải pháp phù hợp nhất khi Nga chấp thuận đẩy mạnh tiến hành hợp đồng mua bán sớm hơn. Vì thế, chúng tôi sẽ bắt đầu hoàn thiện nó vào đầu năm 2020”, ông  Vladimir Kozhin - Cố vấn của Tổng thống Nga Putin về hợp tác Kỹ thuật - quân sự cho biết.

Vào cuối tháng 12, Thổ Nhĩ Kỳ thông báo về thương vụ vũ khí với Nga sẽ chính thức thực hiện vào đầu năm 2020.

Hệ thống S-400 nằm trong kho vũ khí của quân đội Nga từ năm 2007. Hệ thống tên lửa này có thể đánh chặn mục tiêu ở khoảng cách 600km và bắn hạ các mục tiêu, bao gồm tên lửa đạn đạo và máy bay tàng hình.

Thổ Nhĩ Kỳ bày tỏ kiên quyết mua hệ thống phòng thủ tên lửa tối tân từ Nga. Ankara cho rằng, việc mua S-400 không hề có ý đồ thông điệp chính trị gửi đến NATO.

Tuy nhiên, từ khi Thổ Nhĩ Kỳ thông báo thương vụ S-400 với Nga vào mùa hè năm ngoái, NATO bày tỏ nhiều lo lắng.

Tướng Petr Pavel, Chủ tịch Ủy ban Quân sự của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ về kết quả về thương vụ mua bán S-400 từ Nga.

Tass dẫn tin, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov và người đồng cấp Mevlut Cavusoglu sẽ có cuộc gặp gỡ tại Moscow vào ngày 16/3 nhằm thảo luận về tình hình Syria trong bối cảnh căng thẳng liên tục leo thang tại Afrin và Đông Ghouta cùng với đó là thương vụ vũ khí S-400 giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo Tass, một điểm quan trọng khác là tiến trình thực hiện hợp đồng mua bán hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 Triumf giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ cùng với thúc đẩy các dự án hợp tác kỹ thuật quân sự giữa hai nước.

Thương vụ S-400 giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ liên tục được nhắc đến trong thời gian gần đây khi Ankara trở thành thành viên đầu tiên trong NATO mua S-400 của Nga.

"Nga mong muốn hợp tác hiệu quả hơn giữa các cơ quan có liên quan của hai nước trong cuộc chiến chống khủng bố quốc tế và tội phạm có tổ chức", Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh.