Trung Đông "dậy sóng" con đường Mỹ về Palestine - Israel

Ông Kushner, phát biểu tại một hội nghị ở Bahrain, đã bảo vệ đề xuất này, coi đây là nền tảng của bất kỳ kế hoạch hòa bình cuối cùng nào.

Kế hoạch được chờ đợi từ lâu

Trong cuộc gặp hai ngày tại Bahrain, ông Jared Kushner đã tìm cách thu hút sự ủng hộ cho một chương trình kết hợp giữa đầu tư tư nhân và hỗ trợ từ các chính quyền khu vực để chuyển dịch kinh tế cho cộng đồng Palestine.

"Thông điệp trực tiếp của tôi với người Palestine là bất chấp những gì những người làm bạn thất vọng trong quá khứ đã nói với bạn, Tổng thống Trump và Mỹ không từ bỏ bạn", ông Kushner nói. "Hội thảo này là dành cho bạn, và nếu điều này được thực hiện đúng, nó sẽ dẫn đến một tương lai tốt hơn cho người dân Palestine: một tương lai có phẩm giá, thịnh vượng và cơ hội."

Các khán giả lắng nghe ông Kushner nói không bao gồm bất kỳ phái đoàn Palestine chính thức nào. Israel, nước sẽ phải ký vào nhiều đề xuất của dự án, cũng không gửi bất kỳ quan chức chính phủ nào đến tham dự. Những người tham dự là các bộ trưởng tài chính Ả Rập, những người đứng đầu các tổ chức tài chính quốc tế và các nhà điều hành và đầu tư kinh doanh toàn cầu.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Mnuchin tại sự kiện này. (Nguồn: AFP/Getty)

Mặc dù có sự tham dự từ đông đảo các bên, phái đoàn của nhiều quốc gia không được lãnh đạo bởi các bộ trưởng nội các - một dấu hiệu cho thấy sự không chắc chắn của họ về khả năng đề xuất này được thực hiện.

Mục tiêu của đề xuất này là nhằm trong 10 năm tạo ra một triệu việc làm mới, cắt giảm thất nghiệp và cải thiện mức sống ở Bờ Tây, Gaza và trên khắp Trung Đông. Người Palestine đã bác bỏ kế hoạch vì nó không bao gồm một hướng đi chấm dứt sự chiếm đóng của Israel và mở đường cho nhà nước Palestine. Các quan chức Hoa Kỳ nói rằng, các nội dung chính trị của kế hoạch này có thể chưa được công bố cho đến mùa thu.

Thừa nhận rằng một giải pháp chính trị là chìa khóa cho sự thành công của đề xuất kinh tế, ông Kushner nói điều quan trọng hơn là trước tiên hãy đặt ra những gì có thể về mặt kinh tế.

"Nhất trí về một con đường kinh tế phía trước là một điều kiện tiên quyết cần thiết để giải quyết một vấn đề đã là một tình huống chính trị không thể giải quyết trước đây," ông nói.

Ông Trump đưa ra nội dung đơn giản hơn: "Chúng tôi phải nhận được sự ủng hộ về đề xuất kinh tế vì người Palestine không có tiền và chúng tôi phải giúp đỡ người Palestine có một số tiền", ông nói với các phóng viên tại Nhà Trắng.

Palestine phản đối mạnh mẽ

Tuy nhiên, khi chưa có đề xuất nào về biên giới, tình trạng của Jerusalem và số phận của những người tị nạn Palestine, người Palestine nói rằng kế hoạch kinh tế này là vô nghĩa.

Người Palestine đã biểu tình phản đối kế hoạch này trên các đường phố ở Bờ Tây, Gaza và các nơi khác."Chúng tôi không cần tiền. Chúng tôi không thiếu bánh mì", Jadba -một trong những người biểu tình ở Bờ Tây cho biết khi kế hoạch được công bố. "Chúng tôi đang khao khát phẩm giá của mình."

"Palestine không phải để bán!" Người biểu tình hô vang.

Bên cạnh sự phản đối từ người Palestine, kế hoạch này cũng đã vấp phải sự chỉ trích từ các nhà ngoại giao, nhân viên cứu trợ và những người khác liên quan đến những nỗ lực hòa giải trong quá khứ. Họ cho rằng đề xuất này không thực tế và không có bất kỳ mô tả rõ ràng nào về việc ai sẽ trả tiền cho nó.

Ông Trump, Kushner và Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Steven Mnuchin cho rằng một cách tiếp cận mới là cần thiết bởi vì những nỗ lực trước đó đã sụp đổ. Họ lưu ý rằng những người đứng đầu Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Thế giới sẽ tham dự và phát biểu tại sự kiện này, cũng như người đứng đầu FIFA và các nhà quản lý của nhiều quỹ đầu tư lớn.

Người Palestine đã viết thư cho người đứng đầu FIFA Gianni Infantino vào thứ ba kêu gọi ông xem xét lại sự tham gia của mình.

"Làm thế nào mà Chủ tịch của cơ quan quản lý bóng đá cao nhất và là người thẳng thắn nhất về tầm quan trọng của việc tách chính trị khỏi thể thao, lại đồng ý tham gia một hội thảo chính trị với mục tiêu là xác định tương lai của Palestine khi không có người Palestine?", bức thư viết.

Theo AP, sự nhiệt tình với đề xuất này cũng bị giảm khi chính quyền Trump từ chối ủng hộ việc thành lập một nhà nước Palestine ở Bờ Tây, Gaza và phía đông Jerusalem. "Giải pháp hai nhà nước" từ lâu đã được quốc tế xem là con đường khả thi duy nhất cho hòa bình lâu dài giữa Israel và Palestine.

Tiếng nói của thế giới Ả Rập

Người Palestine đã cắt đứt quan hệ với Nhà Trắng sau khi ông Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel vào tháng 12 năm 2017 và nói rằng họ sẽ không chấp nhận một đề nghị hòa bình từ một chính quyền mà họ coi là thiên vị cho Israel. Nhóm làm việc về Trung Đông của Trump gần đây đã phát đi tín hiệu sẽ chấp nhận Israel sáp nhập các phần của Bờ Tây, trung tâm của bất kỳ quốc gia Palestine nào – điều gia tăng thêm sự nghi ngờ của người Palestine.

Ngay cả các phái đoàn Ả Rập tham dự sự kiện ở Bahrain cũng đưa ra khẳng định của họ về việc ủng hộ cho một nhà nước Palestine.

Ả Rập Saudi, một trong số ít các quốc gia Ả Rập gửi bộ trưởng ngoại giao của mình tới sự kiện này, cho biết họ vẫn cam kết chấm dứt căng thẳng bằng việc thiết lập một nhà nước theo đường biên giới tồn tại trước cuộc chiến Ả Rập-Israel năm 1967.

Ai Cập và Jordan, hai quốc gia Ả Rập duy nhất đã ký thỏa thuận hòa bình với Israel, chỉ gửi các đại diện cấp trung đến Bahrain và nói rằng họ sẽ không từ bỏ yêu cầu về một nhà nước Palestine.

Bahrain, nơi có mối quan hệ chặt chẽ với Saudi, đã bị chỉ trích vì tổ chức hội nghị này và hạn chế mạnh số lượng nhà báo được phép đưa tin. Họ đã bảo vệ quyết định của mình bằng cách nói rằng mục tiêu duy nhất của họ là hỗ trợ "người Palestine anh em".