(Tổ Quốc) - Bệnh ung thư vú ở nước ta ghi nhận ngày càng trẻ hoá, có nhiều trường hợp ung thư vú được phát hiện ở lứa tuổi dưới 30, thậm chí có trường hợp 20, 21 tuổi đã phát hiện mắc ung thư vú.
Ung thư vú là căn bệnh ung thư phổ biến ở phụ nữ Việt Nam và hầu hết các nước trên thế giới. Ước tính mỗi năm trên toàn cầu có khoảng hơn 18 triệu ca ung thư mới mắc, trong đó riêng bệnh ung thư vú chiếm tới hơn 2 triệu ca, chiếm 11,6% tổng số ung thư. Theo TS. BS Vũ Hữu Khiêm, Trung tâm Y học hạt nhân và ung bướu, BV Bạch Mai, ngày này bệnh đang có xu hướng trẻ hóa.
Ung thư vú đang trẻ hoá
Ở nước ta, mỗi năm trên toàn quốc có khoảng 165.000 ca mới mắc và 115.000 trường hợp tử vong do ung thư, riêng ung thư vú chiếm hơn 15.000 ca mới mắc và trên 6.000 trường hợp tử vong.
Xu hướng mắc bệnh ung thư vú ngày một gia tăng, ví dụ năm 2008, thống kê khi đó 100.000 phụ nữ mới có khoảng 18 người mới mắc thì đến năm 2019 con số này đã lên lên tới 30 người, tức là đã tăng lên gần gấp đôi sau 10 năm. Đặc biệt, bệnh ung thư vú ở nước ta ghi nhận ngày càng trẻ hoá, có nhiều trường hợp ung thư vú được phát hiện ở lứa tuổi dưới 30, thậm chí có trường hợp 20, 21 tuổi đã phát hiện mắc ung thư vú.
TS Khiêm cho rằng, tỷ lệ ung thư vú ở tuổi dưới 30 ở nước ta đang tăng. Bác sĩ Khiêm đã từng điều trị cho các bệnh nhân ung thư đang là sinh viên hoặc mới ra trường.
Theo TS Khiêm ung thư vú nếu phát hiện sớm thì có thể chữa khỏi hoàn toàn, bệnh nhân điều trị vài chục năm sau mà không tái phát. Do đó, cần phải nâng cao ý thức của người dân về khám bệnh định kỳ và tự khám vú hàng tháng. Đây là biện pháp quan trọng giúp tăng tỷ lệ phát hiện sớm ung thư vú.
Các phương pháp sàng lọc phát hiện sớm ung thư vú bao gồm: khám lâm sàng, chụp vú, siêu âm tuyến vú và chọc hút tế bào tuyến vú dưới hướng dẫn của siêu âm khi có tổn thương nghi ngờ.
Đồng thời, bác sĩ Khiêm chia sẻ, các chị em phụ nữ có thể tự khám vú của mình qua gương hoặc nằm ở giường.
Với phụ nữ còn kinh nguyệt nên khám vú vào ngày thứ 7 sau chu kỳ lúc này tuyến vú mềm nhất. Còn phụ nữ mãn kinh nên chọn cố định 1 ngày trong tháng để xác định sự bất thường. Chỉ cần 1 lần duy nhất trong tháng có thể phát hiện sớm ung thư vú.
Về cách khám vú, theo TS Khiêm hướng dẫn, đầu tiên là đứng trước gương quan sát xem 2 bên tuyến vú có đều nhau không, sắc da tuyến vú có chỗ nào bất thường hay không, có kéo da vú và núm vú không. Tiếp đó, chị em dùng tay phải kiểm tra vú trái và ngược lại. Dùng 4 ngón tay xoa đều xung quanh ngực, nặn núm vú có dịch bất thường, sờ các hạch quanh nách, tuyến vú phụ có bất thường khác với lần kiểm tra trước.
Nếu có những u, mảng cứng bất thường hay chảy dịch, núm vú thụt vào trong, hình dạng vú bất thường thì nhanh chóng tới các cơ sở y tế để kiểm tra sàng lọc ung thư vú sớm nhất.
Các phương pháp để phát hiện và sàng lọc sớm Ung thư vú
1. Khám lâm sàng
-Bác sĩ sẽ quan sát hình dạng, kích thước, sắc da vú, núm vú xem có bất thường, có tụt núm vú, có chảy dịch đầu vú hay không
-Đánh giá kích thước, mật độ, ranh giới, sự co kéo tổ chức xung quanh
-Sờ nắn xem có hạch nách, hạch cổ không, tính chất, sự di động
2. Chụp Xq tuyến vú (Mammography): đánh giá xem có tổ chức vi vôi hóa không, có dấu hiệu co kéo tổ chức xung quanh không, số lượng, kích thước tổn thương.
3. Siêu âm tuyến vú: xác định vị trí, kích thước, tính chất của tổn thương, xem có tình trạng hạch nách. Siêu âm chia 5 mức độ nguy cơ từ Braf 1- Braf 5, Braf 4,5 là nguy cơ cao cần chọc hút tế bào dưới hướng dẫn của siêu âm chẩn đoán; Braf 3 cần cân nhắc.
4. Xét nghiệm tế bào học
Xét nghiệm tế bào học thường được thực hiện dưới hướng dẫn của siêu âm hoặc mammography định vị. Các nhà Giải phẫu bệnh sẽ quan sát dưới kính hiển vi tìm tế bào ung thư tuyến vú.
*Theo chia sẻ của TS BS Vũ Hữu Khiêm trên mạng xã hội Lotus
TS BS Vũ Hữu Khiêm