Vũng lầy Israel – Iran: Nga có thể cứu rỗi nghịch lý xung đột mới?

Cuộc chiến tại Syria vẫn trong vòng luẩn quẩn khi quân đội  nước này đang cố gắng lấy lại những tấc đất cuối cùng tại tỉnh Daraa. Cuộc tấn công vào một trong hai thành trì lớn của phe đối lập cuối cùng đã giúp quân đội Syria đến gần hơn với khu vực Cao nguyên Golan do Israel chiếm đóng.

Xung đột Israel và Iran có thể bước vào giai đoạn mới.

Khi các xung đột được xem như bất ổn tại Cao nguyên Golan mà Israel liên tục lên tiếng sẽ đáp trả nếu có bất kỳ vi phạm nào thì các chuyên gia lại cho rằng, các xung đột mới có thể gia tăng.

Sự xuất hiện của Iran liên tục khiến cho Israel căng thẳng. Với Mỹ dọc bên lề, chỉ Nga mới có đủ sức mạnh ngăn chặn cuộc chiến dai dẳng cẳng thẳng giữa Israel và Iran.

“Không ai trong số chúng ta đủ khờ khạo để tin tưởng rằng mọi thứ chỉ trở lại theo hướng mà quá khứ đã có”, ông Qasem Sabagh, một thành viên của cộng đồng người Druze cho biết.

Lội ngược dòng

Đó là sự can thiệp quân sự của Nga tại Syria vào tháng 9/2015 đã làm thay đổi ván cờ trong nội chiến Syria. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyah đang có chuyến thăm Nga lần thứ 8 kể từ khi đi vào xung đột. Ông Benjamin Netanyah cho rằng ông sẽ nhấn mạnh đến vấn đề loại bỏ Iran khỏi Syria và yêu cầu từ phía Syria nghiêm túc duy trì hiệp ước 1974.

Cả hai mục tiêu đặt ra đều phức tạp và nếu chúng không đạt được thì Trung Đông sẽ xảy ra cuộc chiến chạm trán giữa hai siêu cường trong tương lai.

Một vài xung đột diễn ra trong vài ngày qua. Syria đã cáo buộc Israel tấn công vào căn cứ quân sự T-4. Quân đội Israell cho biết hệ thống phòng thủ tên lửa đã bắn hạ máy bay không người lái xâm nhập vào không phận của Israel từ Syria.

“Bất kỳ binh lính Syria nào bước vào vùng đệm đều gây nguy hiểm cho mạng sống. Chúng tôi không sẵn sàng chấp nhận bất kỳ sự hiện diện nào của Iran tại Syria”, Bộ trưởng Quốc phóng Israel Avigdor Liberman cho biết.

Trong khi đó, Israel liên tục tiến hành hàng loạt các cuộc tấn công nhằm vào các mục tiêu của Iran tại Syria.

Sau 7 năm nội chiến, Iran và các đồng minh sẽ không dễ dàng rời bỏ cơ sở quân sự mà họ đã xây dựng gần Israel, bao gồm lực lượng quân sự, các khu căn cứ và khu máy bay không người lái.

“Sự hiện diện của Iran tại Syria đã gia tăng ảnh hưởng của họ tại khu vực. Iran có thể sử dụng biên giới như đòn bẩy đối phó với phương Tây và Israel”, Ibrahim Hamidi, biên tập viên ngoại giao cho tờ báo Asharq al-Awsat.

Giải quyết tại thượng đỉnh Nga-Mỹ

“Vai trò hậu chiến tranh của Iran tại Syria sẽ liên tục nằm trong danh sách đầu tiên khi Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin gặp nhau tại Helsinki, Phần Lan vào ngày 16/7”, một quan chức cấp cao Nga cho biết.

Tuy nhiên, khả năng Nga và Mỹ có thể thông qua một thỏa thuận hay không vẫn là một câu hỏi đang gây nhiều tranh cãi. Ông Andrei Kortunov, người đứng đầu Hội đồng các vấn đề quốc tế thuộc nhóm nghiên cứu cho điện Kremlin cho biết, sẽ có một số hạn chế về việc ông Putin sẽ nhắc đến vấn đề Iran hay Israel. Chiến lược của Nga nằm ở vai trò trung gian giữa các mâu thuẫn lợi ích của các đối thủ.

Nhà lãnh đạo Nga có thể đồng ý tiếp tục cho phép Israel đánh bom vào đoàn tàu vận tải Iran trong quá trình vận chuyển vũ khí đến Hezbollah trong khi vẫn có thể cho phép Iran duy trì tuyến đường phân phối vũ khí cho Hezbollah kéo dài từ Iran qua Syria và tới Lebanon.

Israel, Saudi Arabia và các quốc gia Ả rập thống nhất đã nhiều lần khuyến khích các quan chức Mỹ, bao gồm cả Tổng thống Trump cân nhắc việc dỡ bỏ các trừng phạt vào Nga trong vấn đề Ukraine để đổi lấy sự giúp đỡ của ông Putin hậu thuẫn việc trục xuất Iran ra khỏi Syria, tạp chí the New Yorker cho biết.

Tạp chí này cũng cho biết các quan chức Nhà Trắng chưa có bất kỳ phản ứng nào sau bình luận này.

Một lý do khác liên quan đến Washington. Mỹ sẽ tiếp tục giữ lại căn cứ quân sự tại Tanf, gần ngã ba Syria, Jordan và Iraq cho đến khi Iran bắt buộc phải rút khỏi Syria, ông Robert Ford – một cựu đại sứ Mỹ tại Syria, hiện là nghiên cứu cấp cao tại Viện Trung Đông nói trong một phân tích.

Tuy nhiên, Iran vẫn đang tiếp tục gia tăng ảnh hưởng tại Syria. Nếu họ ở lại với số lượng lớn thì khả năng cho một cuộc xung đột lớn hơn giữa Israel và Iran tại Syria là rất cao”, ông Ford cho biết.

Các nhà phân tích cho biết, Iran đang chơi trò kéo dài thời gian. Omar Lamrani, một nhà phân tích quân sự cấp cao tại Stratfor cho rằng, Iran đang tiếp tục chiến dịch phía Nam Syria. Điều này gợi ý rằng, nhiều khả năng sẽ ít rủi ro hơn cho quân đội Syria giành lại lãnh thổ gần Cao nguyên Golan của Israle.

“Iran chấp nhận điều đó vì quyền lợi có được sau khi cuộc tấn công thành công. Điều này sẽ có ích hơn là ở ngoài cuộc”, ông Lamrani cho biết.