Xung đột Israel-Palestine: tín hiệu “mờ mịt” từ cha, con Tổng thống Trump

Hôm thứ Năm (24/8), con rể Tổng thống Mỹ Donald Trump kiêm Cố vấn cấp cao của Nhà Trắng, ông Jared Kushner và một số quan chức khác của Mỹ đã gặp gỡ với các nhà lãnh đạo của Israel và Palestine. Các cuộc gặp mặt diễn ra trong khuôn khổ chuyến công du ngoại giao của ông Kushner - thể hiện những nỗ lực của chính quyền Tổng thống Trump nhằm thúc đẩy những cuộc thương lượng hòa bình giữa hai “kẻ thù” truyền thống trong khu vực.

Ông Kushner đã gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Jerusalem trước người đứng đầu Nhà nước Palestine Mahmoud Abbas tại Ramallah.

Cố vấn cấp cao Jared Kushner và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu

Ông Kushner cũng đã có cuộc gặp gỡ với người đứng đầu Nhà nước Palestine Mahmoud Abbas

Nhà Trắng từng đề cập đến việc đưa ra một chiến lược cho các cuộc thương lượng hòa bình tới cả hai bên trong hôm thứ Năm. Tuy nhiên, những chi tiết cụ thể lại không được nhắc tới sau khi các cuộc gặp gỡ này kết thúc. Tổng thống Trump đã đặt mục tiêu hòa bình giữa người Israel và Palestine là một trong những ưu tiên của chính sách đối ngoại, đồng thời gọi đó là một “thỏa thuận tối thượng.”

Một thông cáo ngắn ngủi phát đi từ văn phòng của Thủ tướng Benjamin Netanyahu cho biết, cuộc gặp gỡ giữa ngài Thủ tướng và ông Kushner có “tính xây dựng và tầm quan trọng”. Ông Netanyahu đánh giá cao sự hỗ trợ mạnh mẽ của chính quyền Tổng thống Trump dành cho Israel. Cũng theo thông cáo, nhà lãnh đạo Israel mong muốn được thảo luận sâu hơn nữa về vấn đề này với các quan chức Mỹ trong thời gian sắp tới.

Về phía Palestine, “mọi thứ còn khó khăn và phức tạp,” ông Mahmoud Abbas phát biểu trong thông cáo phát đi sau khi gặp cố vấn Kushner. “Tuy nhiên không có gì là không thể nếu có nỗ lực cao.”

Cùng đi với con rể Tổng thống Trump là ông Jason Greenblatt – đại diện đặc biệt của Nhà Trắng cho các cuộc thương lượng quốc tế và bà Dina Powell – Phó cố vấn an ninh quốc gia. Nhóm ba người cũng đã gặp gỡ với các quan chức từ Arab Saudi, UAE, Qatar và Jordan để thảo luận về tiến trình hòa bình. Hiện chưa rõ đoàn công tác sẽ rời Israel khi nào.

Tờ Wall Street Journal dẫn lời một số nhà ngoại giao và phân tích phương Tây cho rằng, những nỗ lực của ông Trump nhằm thúc đẩy các cuộc thương lượng, gần như chắc chắn sẽ không có được tiến bộ trong thời gian gần.

Chính phủ liên minh của Thủ tướng Netanyahu tỏ ra miễn cưỡng khi đồng ý đàm phán về khả năng thành lập một quốc gia Palestine. Phái cực hữu tại Israel tin rằng, điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh của Israel.

Trong khi đó, giới chức Palestine cũng không muốn tham gia một tiến trình thương lượng mà không nhắc đến vấn đề quốc gia, lãnh thổ.

“Chắc chắn sẽ còn có rất nhiều thăng trầm trên con đường dẫn đến hòa bình, và để đạt được một thỏa thuận hòa bình sẽ cần nhiều thời gian,” một quan chức Nhà Trắng nhận định trước thời điểm diễn ra các cuộc gặp gỡ hôm thứ Năm.

Chuyến công du của ông Kushner thể hiện những nỗ lực của chính quyền Tổng thống Trump nhằm tìm kiếm một giải pháp hòa bình được cả Israel và Palestine chấp thuận

Tổng thống Trump đã không còn theo đuổi chính sách truyền thống của Mỹ ủng hộ giải pháp hai quốc gia cho cuộc xung đột giữa Israel và Palestine. Thay vào đó, ông Trump cho biết, Mỹ sẽ hướng đến một giải pháp nhận được sự đồng tình từ cả hai phía Israel và Palestie.

Washington cũng từng nói việc ủng hộ một quốc gia Palestine độc lập có thể ảnh hưởng đến quá trình thương lượng. Tuy nhiên, thái độ của Mỹ lại khiến các nhà lãnh đạo Palestine không hài lòng và đặt ra câu hỏi, giải pháp nào sẽ được Washington “bật đèn xanh”.

Israel không muốn mở cửa tiếp nhận hàng triệu người Palestine, viện cớ rằng điều này sẽ gây nguy hại cho phần lớn người Do thái. Một số nhà lập pháp Israel đã kêu gọi thành lập khu tự trị Palestine tại các thành phố và thị trấn ở bờ Tây, với lãnh thổ, biên giới và an ninh do Israel kiểm soát. Đề xuất này đã vấp phải sự phản đối kịch liệt từ phía Palestine.

Palestine cũng bày tỏ sự lo lắng rằng ông Trump và con rể Kushner đang quá thân cận với Thủ tướng Netanyahu; và chính sách của Washington phản ánh lối suy nghĩ của chính quyền Israel. Việc Isreal tuyên bố mở rộng các khu định cư tại Bờ Tây trong năm nay đã khiến người Palestine tức giận.

Tổng thống Trump coi việc hàn gắn mối quan hệ Mỹ - Israel là một trong những mục tiêu quan trọng, đặc biệt sau những căng thẳng giữa chính phủ của Thủ tướng Netanyahu và chính quyền Tổng thống tiền nhiệm Obama.

(Theo WSJ)