Istanbul trở thành nơi lý tưởng để đi xe điện

(Tổ Quốc) - Giao thông tại thành phố Istanbul thuộc loại tắc nghẽn nhất thế giới và người dân không còn cách nào khác ngoài việc lựa chọn các phương tiện nhỏ gọn hơn: xe scooter điện.

Istanbul không ngẫu nhiên trở thành nơi lý tưởng để đi xe đạp. Dân số đông khiến nhiều con đường được xếp vào loại tắc nghẽn nhất thế giới, và người dân không còn cách nào khác ngoài việc lựa chọn các phương tiện nhỏ gọn hơn: xe scooter điện.

Thông thường, một chiếc scooter nhỏ có thể leo đồi nhanh hơn xe đạp. Việc không xả thải khí carbon trong khu vực đô thị là một lợi thế của scooter tại Istanbul - nơi các vấn đề sức khỏe liên quan đến ô nhiễm không khí chiếm tới 27% tổng chi phí y tế cả nước. 

Kể từ lần đầu tiên xuất hiện trên đường phố Istanbul vào năm 2019, số lượng xe scooter điện đã tăng lên khoảng 36.000 chiếc. Nhu cầu tăng cao kéo theo sự nổi lên của một loạt các công ty xe điện, trong đó điển hình là Marti Ileri Teknoloji AS, thương hiệu đầu tiên ra mắt dịch vụ chạy scooter thân thiện với môi trường. Hiện Marti Ileri Teknoloji AS đang quản lý một đội gồm hơn 46.000 xe, triển khai tại Istanbul và một số các thành phố khác ở Thổ Nhĩ Kỳ. Ứng dụng của công ty này đã ghi nhận 5,6 triệu lượt tải xuống.

“Nếu xâu chuỗi mọi thứ với nhau, từ điều kiện giao thông, phương tiện đến tình trạng tắc nghẽn, ô nhiễm không khí, bạn sẽ hiểu vì sao nhu cầu đối với scooter lại lớn như thế”, Oguz Alper Oktem, đồng sáng lập Marti kiêm giám đốc điều hành chia sẻ với Bloomberg hồi tháng trước. "Đây là một thị trường độc đáo, và chúng tôi là giải pháp".

Istanbul trở thành nơi lý tưởng để đi xe điện  - Ảnh 1.

Giao thông tại thành phố Istanbul thuộc loại tắc nghẽn nhất thế giới và người dân không còn cách nào khác ngoài việc lựa chọn các phương tiện nhỏ gọn hơn: xe scooter điện.

Tại các nước thành viên khác của châu Âu, sự gia tăng số lượng scooter lớn đến nỗi giới chức địa phương buộc phải tìm cách kìm hãm. Stockholm, thủ đô Thụy Điển cũng giới hạn số lượng scooter được phép hoạt động ở thủ đô Thụy Điển. Paris thì đưa ra nhiều cảnh báo sau một loạt các vụ va chạm trên đường phố, đồng thời yêu cầu các công ty cho thuê scooter điện nghiên cứu biện pháp hạn chế những hành vi lái xe nguy hiểm và dừng đỗ sai vị trí.

Theo dữ liệu của cảnh sát Paris, trong nửa đầu năm nay, có 236 vụ tai nạn ở thành phố liên quan đến xe scooter điện và các phương tiện giao thông cá nhân khác, tăng 52% so với cùng kỳ năm ngoái. 

"Tất cả phương án đang được cân nhắc, bao gồm cả việc chấm dứt hợp đồng với các công ty này (sẽ hết hạn vào tháng 2-2023)", Phó thị trưởng David Belliard cho biết. 

Phản ứng này khác đôi chút tại Istanbul - nơi ngành công nghiệp xe scooter điện đã đi một chặng đường khá dài kể từ khi Oktem bắt đầu huy động vốn cho Marti. Thời điểm đó, đa số các nhà đầu tư đều lắc đầu. Họ không tin rằng Marti Ileri Teknoloji AS có thể sống sót. 

Oktem từng là giám đốc điều hành của BluTV, dịch vụ truyền hình trực tuyến của Thổ Nhĩ Kỳ và ban đầu chỉ huy động được chưa đến 500.000 USD. Công ty sau đó nhanh chóng cạn vốn.

“Tôi phải bán căn hộ. Ngân hàng cũng tịch thu xe. Văn phòng trở thành chỗ ngủ mới của tôi trong khoảng một năm”, anh nói. 

Istanbul trở thành nơi lý tưởng để đi xe điện  - Ảnh 2.

Hiện Istanbul đang triển khai thí điểm bãi đậu xe scooter 52 chỗ tại một số khu vực lân cận, theo Bloomberg.

Với sự giúp đỡ của chị gái và người đồng sáng lập Sena Oktem, 3 năm rưỡi sau, Oktem bước đầu thành công. Giá trị vốn hóa của Marti khi ra mắt Sàn giao dịch chứng khoán New York chạm mốc 532 triệu USD nhờ thương vụ hợp nhất với một công ty mua lại có mục đích đặc biệt (SPAC). Sau Marti, một số công ty khai thác xe scooter điện khác như Hop và BinBin cũng đã bắt tay xây dựng đội xe cho riêng mình.

“Mục tiêu của chúng tôi là cung cấp giải pháp thay thế phương tiện giao thông đầu cuối. Chẳng hạn như là 'Ồ, quãng đường dài 8 mét ư, hãy để tôi dùng xe đạp điện. Quãng đường 6 mét tôi đi xe máy điện, còn 1,5 mét thì tôi chọn scooter”, Oktem nói. 

McKinsey ước tính thị trường các phương tiện giao thông của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ chạm mốc 55-65 tỷ USD vào năm 2021. Tuy nhiên, từ nay cho đến lúc đó, nước này còn phải giải quyết bài toán xoay quanh những yếu điểm của scooter, chẳng hạn như ảnh hưởng đến người khuyết tật. Đáp lại, Oktem cho rằng vấn đề không nằm ở scooter. Ô tô, loại phương tiện vốn đã thống trị hầu hết các thành phố lớn mới là bài toán cần tháo gỡ. 

Hiện Istanbul đang triển khai thí điểm bãi đậu xe scooter 52 chỗ tại một số khu vực lân cận, theo Bloomberg. Trên những tuyến đường không có làn dành riêng cho xe đạp, người đi scooter điện có thể đi vào làn đường dành cho xe máy với tốc độ không quá 50km/giờ. Người vi phạm quy định sẽ bị xử phạt vì an toàn theo đó trở thành mối quan tâm hàng đầu. Tuy nhiên, các quy tắc hạn chế người trên 16 tuổi sử dụng scooter không phải lúc nào cũng được tuân thủ.

Istanbul trở thành nơi lý tưởng để đi xe điện  - Ảnh 3.

Với tốc độ phổ biến quá nhanh, người dân Istanbul chưa kịp thích nghi để sử dụng scooter một cách an toàn.

Theo số liệu chính thức, trong giai đoạn từ tháng 4/2021- 6/2022, Thổ Nhĩ Kỳ ghi nhận 8 trường hợp thiệt mạng và 899 trường hợp bị thương trong các vụ tai nạn liên quan đến scooter điện. 

Với tốc độ phổ biến quá nhanh, người dân Istanbul chưa kịp thích nghi để sử dụng scooter một cách an toàn. Do đó, Yigit Dedeoglu, chuyên gia an toàn giao thông đường bộ tại Istanbul, đã đề xuất triển khai các biện pháp an toàn mới như ban hành hướng dẫn an toàn giao thông đường bộ cơ bản cho tất cả những người đi xe scooter điện; bắt buộc người điều khiển phương tiện này phải đội mũ bảo hiểm cũng như đeo miếng lót bảo vệ đầu gối và khuỷu tay để tránh thương tích.

Theo: Bloomberg 

Vũ Anh

Tin mới