Theo ThS.BS da liễu Vũ Thị Thơm (giảng viên Học viện Y dược học cổ truyền Việt Nam), vitamin C hay còn gọi là acid ascorbic) là một trong 13 vitamin thiết yếu và có rất nhiều vai trò đối với cơ thể. Chúng tham gia tạo collagen và kết hợp với một số thành phần khác tạo nên mô liên kết xương, sụn, cơ, mạch máu; tăng cường khả năng hấp thụ sắt của cơ thể chống thiếu máu; tăng cường hệ thống miễn dịch; chống lão hóa; giảm mất thị lực tuổi già...
ThS.BS da liễu Vũ Thị Thơm khẳng định tiêm truyền vitamin C để làm trắng da hiện nay chưa được cấp phép.
"Đối với làn da nói riêng, vitamin C có rất nhiều tác dụng", BS Thơm khẳng định. Cụ thể, vitamin C giúp da căng mịn như giúp giảm nếp nhăn, đầy mô sẹo do thúc đẩy hình thành collagen song song với giảm hư hại, đứt gãy collagen dưới tác động của tia UV.
Vitamin C bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV vì có khả năng chống lại sự oxy hóa của làn da do tia UV gây ra, ngăn chặn sự hình thành của các gốc tự do do tia UV kích hoạt ra. Đồng thời, vitamin C làm trắng da, ngăn ngừa sạm nám mặc dù công dụng chưa rõ ràng, tác dụng không nhiều. Ngoài ra, vitamin C còn giữ ẩm cho da, giảm đỏ, giảm viêm và làm lành vết thương trên da.
Tiêm truyền vitamin C để làm trắng da - Không được Bộ Y tế công nhận
"Với nhiều tác dụng như vậy nhưng theo nghiên cứu thì mỗi ngày chúng ta chỉ cần cung cấp hàm lượng vitamin C từ 65-90mg tối đa 2000mg là đủ. Với hàm lượng này, tốt nhất nên ăn, uống từ những sản phẩm rau củ quả tự nhiên có nhiều vitamin C như cam, bưởi, ổi, đu đủ, ớt chuông, rau cải... Một số trường hợp bị thiếu hoặc có khả năng bị thiếu vitamin C có thể thăm khám bác sĩ để được chỉ định bổ sung thêm vào đường uống hoặc đường tiêm truyền", BS Thơm nói.
Chuyên gia khẳng định, đối với làn da, để có làn da khỏe đẹp thì việc bổ sung vitamin C cũng có nhiều hình thức như: ăn, uống, bôi, tiêm trong da. Thậm chí nhiều năm gần đây, nhiều cơ sở làm đẹp còn lạm dụng tiêm truyền vitamin C liều cao để làm trắng da.
"Ở Việt Nam và nhiều nước trên thế giới thì việc tiêm truyền vitamin C có chỉ định khi bệnh nhân bị bệnh lý gây nên do thiếu vitamin C. Ngoài ra, không có chỉ định tiêm truyền vitamin C với mục đích làm trắng da", BS Thơm khẳng định.
Theo chuyên gia da liễu, khi đưa một chất nào đó vào trong cơ thể bằng cách tiêm truyền được chỉ định rất nghiêm ngặt vì nó có thể để lại nhiều nguy cơ tai biến nguy hiểm, thậm chí cả tử vong.
Nhiều spa vẫn tiến hành tiêm truyền vitamin C cho khách - Chuyên gia cảnh báo loạt hậu quả khôn lường
Theo BS Thơm, những điều kiện cơ bản để tiêm truyền vitamin C an toàn là:
- Kỹ thuật tiêm truyền chỉ nhân viên y tế (y tá, y sỹ, điều dưỡng, bác sĩ) mới được thực hiện và phải được thực hiện tại cơ sở y tế đã được cấp phép. Do đó, nhiều cơ sở spa không được cấp phép mà tiêm truyền là sai quy định.
- Tiêm truyền vitamin C phải đúng chỉ định, thuốc phải rõ nguồn gốc, chất lượng.
- Trước khi tiêm cần được khám tổng quát để có đủ điều kiện tiêm truyền vitamin C hay không, có tiền sử dị ứng thuốc hay không, có bị bệnh lý chống chỉ định hay không.
- Phải test thử thuốc trước khi tiêm để phòng dị ứng thuốc (nếu có).
- Khi tiêm truyền vitamin C phải theo dõi trước, trong, sau tiêm và có bộ chống sốc kèm theo, nhân viên y tế phải có kiến thức và xử trí được tai biến khi tiêm, đặc biệt là xử trí sốc phản vệ.
- Kể cả đạt được những điều kiện cơ bản tiêm truyền trên thì nguy cơ gặp phải cho người được tiêm truyền vitamin C cũng rất nhiều và nhất là tiêm truyền vitamin C liều cao. Nguyên nhân là, vitamin C là chất khi tiêm truyền cũng gây nên nhiều tai biến và tác dụng không mong muốn. Cụ thể:
Kể cả đạt được những điều kiện cơ bản tiêm truyền trên thì nguy cơ gặp phải cho người được tiêm truyền vitamin C cũng rất nhiều và nhất là tiêm truyền vitamin C liều cao.
1.Tai biến không mong muốn có thể xảy ra khi tiêm truyền vitamin C, nhất là ở cơ sở làm đẹp không được cấp phép y tế:
- Dị ứng thuốc, đặc biệt nguy hiểm là sốc phản vệ: Dị ứng thuốc thể rất nặng và không xử trí ngay lập tức thì bệnh nhân sẽ tử vong
- Vô khuẩn không tốt có thể gây nên nhiễm trùng, thậm chí nhiễm khuẩn huyết.
- Không đảm bảo đúng vệ sinh an toàn thì có thể lây bệnh qua đường máu: HIV, viêm gan B, C…
- Tiêm bắp vitamin C gây đau đớn, còn tiêm truyền đường tĩnh mạch mà chệch ven ra ngoài có thể gây hoại tử.
2. Tiêm truyền vitamin C không đúng chỉ định, chống chỉ định, nhất là không thăm khám bệnh toàn thân có thể gây ra tình trạng nặng nề hơn đối với người bị bệnh thận, gan, tim mạch, tiểu đường…
Tiêm truyền vitamin C không đúng chỉ định, chống chỉ định, nhất là không thăm khám bệnh toàn thân có thể gây ra tình trạng nặng nề hơn đối với người bị bệnh thận, gan, tim mạch...
3. Tiêm truyền vitamin C không đúng liều lượng quy định có thể gây bệnh lý do dư thừa vitamin C:
- Ở dạng nhẹ: Buồn nôn, nôn, mệt mỏi, viêm dạ dày, đầy hơi, ỉa chảy, nhức đầu…
- Ở tình trạng nặng và lâu dài: Dễ mắc các chứng bệnh sỏi thận, thiếu máu huyết tán, mất cân bằng dinh dưỡng, tương tác bất lợi với các thuốc khác, gây nhờn thuốc, huyết khối tĩnh mạch, phụ nữ có thai có thể gây bệnh Scorbut cho thai nhi…
4. Tiêm truyền vitamin C liều cao làm trắng da tức làm giảm lượng sắc tố melanin bảo vệ da dẫn đến giảm đi hàng rào bảo vệ da trước tác động của tia UV gây tổn hại làn da: da bị bỏng rát, sạm nám thêm, không đều màu, dày sừng, đứt gãy collagen, giảm sức đề kháng da. Tình trạng kéo dài có thể dẫn đến ung thư da nếu sau tiêm truyền vitamin C liều cao mà không được bảo vệ che chắn tốt trước ánh sáng mặt trời và không khí ô nhiễm.
Chính bởi những lý do đó, BS Thơm khuyến cáo chị em không nên nghe theo quảng cáo, tự ý tiêm truyền vitamin C để làm trắng da nhanh chóng tại những spa, cơ sở thẩm mỹ trôi nổi để tránh tiền mất tật mang cũng như tránh những hậu quả về lâu dài, khó khắc phục.