Ngoại giao đa phương năm 2018

Trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến khó lường, hoạt động đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta vẫn triển khai đầy đủ các hoạt động. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định, các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao chúng ta đến các nước vẫn được mở rộng. Năm nào cũng có các hoạt động của lãnh đạo nước ta ra nước ngoài nhưng trong năm 2018 thì chuyến thăm của các lãnh đạo ta đến các nước quan trọng và việc họ mong muốn chúng ta đến thăm đã nói lên vai trò vị thế của Việt Nam, đồng thời cho thấy rằng hoạt động của chúng ta hết sức hiệu quả và cần thiết.

Diễn đàn kinh tế thế giới về ASEAN diễn ra tại Hà Nội từ ngày 11-13/9/2018 là một dấu ấn không nhỏ của đối ngoại Việt Nam trong năm 2018. (Nguồn: weforum)

Theo đó, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh rằng một dấu ấn hết sức quan trọng là sự tham gia tích cực của Việt Nam vào các hoạt động đa phương và việc tổ chức tại Việt Nam các diễn đàn đa phương quan trọng. Việc tổ chức các diễn đàn có thể vẫn là sự kiện thường niên các năm nhưng vấn đề quan trọng là được diễn ra tại Việt Nam với vai trò chúng ta dẫn dắt và đặt ra những vấn đề quan tâm chung. Trên thế giới hàng năm có rất nhiều diễn đàn và các nước cũng có thể chọn lựa để tham gia nhưng tại Việt Nam chúng ta cũng đã thu hút được nhiều lãnh đạo cấp cao các nước và có cả sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp rất đông đảo.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh

Có rất nhiều hoạt động và thành công trong hoạt động đối ngoại của lãnh đạo Đảng, Nhà nước năm 2018. Có thể kết lại là như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu tại Hội nghị ngoại giao 30 khẳng định Hoạt động đối ngoại là điểm sáng trong thành tựu chung của Việt Nam 2018.

Điểm nhấn CPTPP

Việt Nam đã phát triển trong thời gian qua với con số tăng trưởng hàng năm luôn cao, nhất là năm 2018, Việt Nam có mức tăng trưởng 7,08% - mức cao nhất trong vòng 10 năm qua.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định, có rất nhiều nguyên nhân thành công trong phát triển kinh tế của chúng ta, nhưng một trong những nguyên nhân là, kinh tế đối ngoại hay thương mại đầu tư có đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế Việt Nam.

Trong nhiều năm qua, Việt Nam đã tham gia hết sức tích cực, đàm phán cũng như ký kết và phê chuẩn các hiệp định thương mại tự do FTA với nhiều nơi. Cho tới nay, có 16 FTA song phương cũng như đa phương mà Việt Nam đã tham gia, cũng như đang thảo luận, ký kết. Vào ngày 14/1, Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương CPTPP đã bắt đầu có hiệu lực.

Biển Đông năm 2018: Diễn biến phức tạp

Theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh, Biển Đông vẫn là vấn đề quan tâm hết sức lớn, không chỉ của Việt Nam, của các nước trong khu vực mà cả các nước ngoài khu vực. Bởi bất cứ vấn đề gì xảy ra ở Biển Đông cũng tác động tới môi trường hòa bình an ninh, tự do hàng hải, thương mại, giao lưu trên khu vực Biển Đông.

Năm 2018, tình hình Biển Đông diễn biến phức tạp do sự thay đổi nguyên trạng ở khu vực này, do kết quả của vấn đề mở rộng, quân sự hóa các đảo đá trong khu vực, điều làm cho các nước hết sức lo ngại về việc Biển Đông trong tương lai sẽ trở thành một trong những khu vực dễ xảy ra các sự kiện, xung đột, từ đó ảnh hưởng môi trường hòa bình ổn định trong chỉ khu vực mà của cả Châu Á – Thái Bình Dương.

Đá Chữ Thập tại Biển Đông đã liên tục bị quân sự hóa.

Điều đó cho thấy vì sao các nước quan tâm và có nhiều hoạt động quân sự diễn tập tại khu vực này, làm cho tình hình Biển Đông nóng hơn.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cũng khẳng định, lập trường của chúng ta là tôn trọng luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982. Đó là quyền của các nước có vùng đặc quyền kinh tế và bờ biển, và không được xâm phạm các vùng đặc quyền kinh tế. Chúng ta vẫn tiếp tục thúc đẩy và hoan nghênh các sáng kiến nào góp phần duy trì hòa bình trên Biển Đông.

Thành công của ngoại giao thể thao, văn hóa

Năm vừa qua, thể thao Việt Nam đã chứng kiến nhiều thành công lớn, đặc biệt là chiến tích vang dội trong bóng đá. Đội tuyển U23, Olympic và Đội tuyển quốc gia Việt Nam đã gặt hái được những thành tích lớn như: Á quân U23 châu Á, top 4 đội mạnh nhất ASIAD, Vô địch AFF Cup.

Mỹ Đình "rực lửa" hân hoan thắng lợi của đội tuyển U23 Việt Nam.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cho rằng, tinh thần và ý chí của các cầu thủ cũng chính là tinh thần kiên cường, là khát vọng chiến thắng của người Việt Nam. Thành công của bóng đá đã tạo niềm hứng khởi cho tất cả người dân nói chung và những người làm ngoại giao nói riêng.

Phó thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh bày tỏ, cá nhân ông đã nhận được rất nhiều lời chúc mừng từ Ngoại trưởng các nước ASEAN sau thành công của đội tuyển Việt Nam tại AFF Cup 2018 vừa qua. Điều đó cho thấy bóng đá vừa có tác động lan tỏa, vừa góp phần quảng bá hình ảnh đất nước và con người lớn đến thế nào.

Loạt dự định lớn năm 2019-2020

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết, năm 2019, Việt Nam tiếp tục và có trọng điểm, làm sâu sắc thêm quan hệ của chúng ta với các nước quan trọng trên thế giới. Đồng thời, chúng ta cũng tiếp tục mở rộng quan hệ với các nước khác, với những nước mà một thời gian qua chúng ta ít có các chuyến thăm, cũng như sẵn sàng đón các đoàn vào thăm Việt Nam.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định, năm 2020 nước ta sẽ là Chủ tịch ASEAN và chúng ta đã chuẩn bị cho vai trò Chủ tịch ASEAN từ rất sớm.

Tình hình ASEAN hiện nay về cơ bản là tích cực, cộng đồng ASEAN có tiến triển tốt, nhưng không phải không có khó khăn trong vấn đề nội bộ. Điều đó đặt ra vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 phải hết sức chủ động, hiệu quả và sáng tạo.

Một điểm nhấn quan trọng của đối ngoại Việt Nam trong thời gian tới là việc Việt Nam đang ứng cử vị trí ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc HĐBA LHQ. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh chia sẻ, cuộc bầu cử này sẽ diễn ra vào tháng 6 tới và đây cũng không phải lần đầu tiên Việt Nam giữ cương vị này.

Việt Nam đang chuẩn bị hết sức tích cực cho cuộc bỏ phiếu vị trí ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc sắp tới. (Ảnh minh họa)

Năm 2008-2009 chúng ta đã từng giữ vị trí này. Thời điểm đó, khi lần đầu tiên ứng cử, chúng ta đã giành được số phiếu rất cao - thể hiện các nước đặt sự tin tưởng vào Việt Nam có thể đảm nhận vai trò này. Tôi nghĩ rằng, sau 10 năm, với những đóng góp của Việt Nam khi làm ủy viên không thường trực tại HĐBA LHQ 2008-2009, cũng như vai trò, vị thế Việt Nam hiện nay thì các nước sẽ đặt tin tưởng, kì vọng ở mức cao hơn đối với vai trò, đóng góp của Việt Nam với vị trí ủy viên không thường trực HĐBA LHQ. Đó cũng là cơ hội của chúng ta khi hi vọng có số phiếu cao trong cuộc bầu cử nhưng cũng là thách thức trong việc đáp ứng kì vọng của các nước, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh bày tỏ.

Vai trò, trách nhiệm của Việt Nam sẽ cao hơn rất nhiều khi thực hiện vai trò cùng một lúc là chủ tịch ASEAN 2020 mà đồng thời nếu trúng cử, Việt Nam sẽ đảm nhiệm vai trò Ủy viên không thường trực HĐBA LHQ 2020-2021. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết, dù vậy, đây cũng là thách thức khi cùng một thời gian chúng ta ở hai vị trí như vậy, gánh nặng tăng lên không chỉ gấp hai mà còn gấp 10 lần vì hai công việc hoàn toàn khác nhau, một vấn đề là khu vực, một là diễn đàn toàn cầu.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh

Hiện nay, chúng ta đã chuẩn bị hết sức tích cực, có kinh nghiệm tham gia HĐBA lần trước, và lần này với những vấn đề khó khăn, phức tạp hơn, chúng ta hết sức chủ động, nhất là phải có sự phối hợp chặt chẽ với các nước thành viên HĐBA.

Và năm 2019 là năm đầu tiên Việt Nam triển khai chỉ thị của Ban Bí thư (ngày 8/8/2018 về Đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng) thì đây là năm thể hiện cách chúng ta triển khai chỉ thị này. Chúng ta sẽ đi sâu, tích cực, chủ động để tham gia các hoạt động đối ngoại đa phương, từ tổ chức hội nghị, diễn đàn đến tham gia các hoạt động ở nhiều nơi trên thế giới. Với tâm thế là chúng ta có tính chủ động- điều đặt ra vấn đề là để vươn lên phải có những sáng kiến, đề xuất đáp ứng được mong đợi chung nhưng cũng phù hợp với lợi ích của Việt Nam, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định.

Bên cạnh đó, các hoạt động ngoại giao phục vụ phát triển kinh tế, mở rộng thị trường, bảo hộ công dân, ngoại giao văn hóa… tiếp nối những thành công năm 2018 thì sang năm 2019 và những năm tiếp theo vẫn sẽ được chú trọng.

Kim Quý