Nâng tầm và tỏa sáng dấu ấn ngoại giao Việt Nam năm 2020

(Tổ Quốc) - Năm 2020 đánh dấu một năm tỏa sáng của ngoại giao Việt Nam. Bất chấp các thách thức về dịch bệnh, Việt Nam vẫn đảm nhiệm tốt vai trò kép – trách nhiệm kép: Chủ tịch ASEAN và Ủy viên không thường trực của Hội đồng Bảo an (HĐBA) Liên hợp quốc.

Năm Chủ tịch ASEAN 2020 - Đỉnh cao thắng lợi của đường lối đối ngoại đa phương

Việt Nam bước vào năm 2020 trong vai trò Chủ tịch của ASEAN với nhiều khác biệt trong bối cảnh dịch bệnh diễn ra trên khắp thế giới. Chủ đề "Gắn kết và chủ động thích ứng" đã nêu rõ mục tiêu tăng cường vai trò trung tâm, đoàn kết của ASEAN, đồng thời cũng là sự thích ứng nhanh chóng của cả khối ASEAN đối với tình hình thế giới bên ngoài, khu vực cũng như với từng nước.

Trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020, hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37 với 20 cuộc họp liên quan và hơn 80 văn kiện, tập trung vào: Xây dựng Cộng đồng ASEAN, thể hiện qua việc thúc đẩy đánh giá về kiểm điểm giữa kỳ Kế hoạch tổng thể của ASEAN đến năm 2025; rà soát lại Hiến chương ASEAN; xây dựng Tầm nhìn ASEAN sau năm 2025. Đây là số văn kiện được thông qua cao nhất trong các kỳ họp ASEAN.

Đánh giá về kết quả của những sáng kiến do Việt Nam triển khai, các nước ASEAN cho rằng chủ đề mà Việt Nam đưa ra rất chính xác và đã trở thành một thương hiệu của ASEAN, đó là một ASEAN "Gắn kết và chủ động thích ứng". Đây là thành công của một nước Chủ tịch ASEAN khi các sáng kiến do nước Chủ tịch đưa ra đáp ứng được quan tâm chung của các nước ASEAN, đồng thời thích ứng được với tình hình thực tế bất chấp diễn biến dịch bệnh Covid-19 phức tạp trong khu vực và thế giới.

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị tổng kết năm Việt Nam Chủ tịch ASEAN 2020 tại Hà Nội vào ngày 11/12/2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Năm Chủ tịch ASEAN 2020 đã thành công toàn diện, trọn vẹn và thực chất. Những sáng kiến, ưu tiên của Việt Nam đã trở thành tài sản chung của khu vực, phương thức tổ chức các hội nghị do Việt Nam khởi xướng đã trở thành gợi ý tốt cho các nước tham khảo, đồng thời hình ảnh Cộng đồng ASEAN và Việt Nam hòa bình, ổn định, phát triển được quảng bá rộng rãi, mãi mãi đọng lại trong tâm thức của bạn bè quốc tế. Nhiều sự kiện, hội nghị lớn, ý nghĩa đã được các cơ quan bộ ngành triển khai tích cực và thành công trên nhiều lĩnh vực từ an ninh, quốc phòng, ngoại giao, kinh tế đến văn hóa – xã hội, y tế, thông tin truyền thông, giáo dục, công nghệ.

Ảnh: ASEAN 2020

Nhìn lại thành công của năm ASEAN 2020, Thủ tướng Chính phủ khẳng định tầm vóc, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam được thể hiện một cách toàn diện, rõ nét. Dấu ấn của Việt Nam ghi đậm nét trong quá trình phát triển hơn 50 năm của ASEAN. Việc chủ trì tổ chức suôn sẻ hàng loạt hội nghị quan trọng theo hình thức trực tuyến đã cho thấy kết quả thành công trong quá trình chuyển đổi số ở Việt Nam, là minh chứng cho năng lực và khả năng sẵn sàng của Việt Nam trong thời đại kỷ nguyên số. Sau 25 năm tham gia ASEAN, Việt Nam đã trở thành một trong những thành viên nòng cốt, dẫn dắt, xây dựng và xác định các luật chơi trong ASEAN và khu vực, trở thành một chỗ dựa vững chắc và tin cậy.

Năm đầu tiên đảm nhiệm Ủy viên không thường trực HĐBA Liên hợp quốc: Đối tác vì hòa bình và bền vững

Trên tinh thần "Đối tác vì hòa bình bền vững", Việt Nam luôn đề cao tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc (LHQ), các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung cho rằng, Việt Nam đã tham gia một cách tự tin, chủ động và thực chất trong các hoạt động của HĐBA, vừa khẳng định lập trường nguyên tắc một cách có bản sắc, vừa thể hiện quan điểm khách quan, cách xử lý linh hoạt, khéo léo.

Trong cương vị Ủy viên HĐBA Liên hợp quốc bắt đầu từ tháng 1/2020, Việt Nam đóng vai trò là Chủ tịch HĐBA. Việt Nam đã phát huy tốt, kết hợp được vai trò Chủ tịch của ASEAN vào hai nội dung quan trọng, đó là tổ chức được Phiên họp mở của HĐBA Liên hợp quốc về tăng cường thực thi Hiến chương Liên hợp quốc. Phiên họp có sự tham gia đông đảo nhất trong vài năm qua tại HĐBA Liên hợp quốc. Điều đó nói lên rằng, Việt Nam đã đi cùng tiếng nói chung, nguyện vọng chung của các nước, mong muốn các nước thành viên phải tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc, đề cao vai trò của luật pháp quốc tế trong xử lý các vấn đề. Trong tháng Chủ tịch của HĐBA Liên hợp quốc, Việt Nam đã lồng ghép nội dung hợp tác giữa HĐBA với ASEAN. Đây là lần đầu tiên nội dung hợp tác giữa HĐBA với một tổ chức khu vực được nêu ra và Việt Nam đã đưa ra được vai trò, hình ảnh của ASEAN tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đã trao đổi với báo chí về những thành tựu nổi bật của ngành Ngoại giao Việt Nam trong năm 2020 vào ngày 24/12. Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh khẳng định Việt Nam đảm nhiệm cương vị này với một tâm thế lớn lao và vững vàng do đã nhận được số phiếu bầu lớn nhất trong lịch sử của Hội đồng Bảo an (192/193). Điều này cho thấy các nước đặt lòng tin vào Việt Nam với vai trò là thành viên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Dấu ấn ngoại giao khó phai trong một năm đặc biệt

Năm 2020 là một năm đặc biệt không chỉ với Việt Nam mà toàn thế giới. Dịch COVID-19 xảy ra trên thế giới cũng như các khu vực và cả trong nước đã tác động đến mọi mặt của đời sống xã hội, chính trị, kinh tế, đặc biệt là đến sức khỏe người dân.

Ảnh: ASEAN 2020

Các hoạt động đối ngoại chung trên thế giới đều bị ảnh hưởng rất lớn và Việt Nam cũng không ngoại lệ. Tuy nhiên, các hoạt động đối ngoại của Việt Nam trong năm 2020 vẫn được triển khai ở cả bình diện đối ngoại song phương lẫn đối ngoại đa phương.

Việt Nam đã duy trì được quan hệ với các đối tác bằng việc chuyển đổi hình thức, tăng cường trao đổi thông qua điện đàm, họp trực tuyến với lãnh đạo cấp cao của các nước. Trên 33 cuộc điện đàm của lãnh đạo cấp cao Việt Nam, từ Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ đến Chủ tịch Quốc hội và các cấp khác với lãnh đạo hầu hết các nước quan trọng trên thế giới cũng như các nước khu vực trong năm 2020. Trong các cuộc điện đàm đó, nội dung về tăng cường quan hệ giữa Việt Nam với các nước vẫn được triển khai. Đây là điểm đặc biệt đối với đối ngoại Việt Nam, bởi thông thường hàng năm có khoảng gần 20 chuyến thăm của cấp cao các nước đến Việt Nam cũng như Việt Nam ra các nước. Điều đó cho thấy Việt Nam vẫn duy trì quan hệ với tất cả các nước quan trọng..

Thành công trong vai trò là Chủ tịch ASEAN thúc đẩy gắn kết vai trò trung tâm của ASEAN nhằm thích ứng với những biến động trên thế giới, trong khu vực và với từng nước. Cùng với đó, vai trò của Việt Nam là thành viên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc góp phần đưa tiếng nói của ASEAN lan tỏa toàn cầu./.

Hồng Nhung (Theo báo quốc tế & ASEAN 2020)