Những phát hiện khảo cổ ấn tượng nhất thế giới

Đảo Phục sinh, Chile: Chắc hẳn ai cũng có ước mơ được một lần trong đời chiêm ngưỡng những bức tượng đầu đá khổng lồ mà nguồn gốc và kỹ thuật dựng nên chúng, cho tới nay vẫn còn là một điều bí ẩn. Gần 1.000 bức tượng với độ cao lên tới 9m nằm rải rác khắp hòn đảo Rapa Nui (tên thật của Đảo Phục sinh) - được tạo ra trong khoảng thời gian từ thế kỷ 11 tới 17. Ngay vị trí của hòn đảo cũng khiến các bức tượng thêm phần huyền ảo: Đảo Phục sinh nằm ngoài bờ biển Chile và cách phần đất liền gần nhất có người sinh sống khoảng 2.000 km. Năm 1722, do đặt chân lên hòn đảo vào đúng dịp lễ Phục sinh nên nhà thám hiểm người Hà Lan Jacob Roggeveen đã đặt tên nó là Đảo Phục sinh.

Những hình vẽ trên cao nguyên Nazca, Peru: Xuất hiện từ 500 năm trước Công nguyên, nếu đứng trên mặt đất, bạn sẽ không thể nhìn thấy những hình vẽ khổng lồ này. Chúng được khắc vào bề mặt đất hoặc trên đá và mang nhiều hình thù khác nhau từ phức tạp cho tới đơn giản như chim, khỉ... Trải dài trên tổng diện tích khoảng 450 km vuông, những hình vẽ lần đầu được sử gia người Mỹ Paul Kosok nghiên cứu một cách nghiêm túc vào những năm 1940. Cho đến tận bây giờ, các giả thuyết liên quan đến sự hình thành của chúng vẫn tiếp tục được các nhà khoa học đưa ra.

Các hang động dưới nước, Yucatan, Mexico: Tháng 1/2018, một phát hiện vĩ đại đã xuất hiện trong các hang động ngầm tại Yucatan: hai trong số các hệ thống hang động bị ngập nước có kết nối với nhau và điều đó khiến chúng trở thành hệ thống hang động ngập nước lớn nhất thế giới. "Hang động khổng lồ này là di chỉ khảo cổ chìm dưới nước có ý nghĩa nhất thế giới", nhà thám hiểm nổi tiếng Guillermo de Anda nhận xét. Tại đây, người ta đã tìm thấy xương của các loài cổ sinh vật như gomphothere (gần giống với voi ngày nay) và con lười khổng lồ có niên đại khoảng 15.000 năm tuổi; một đầu lâu người 9.000 năm tuổi bị đá vôi che phủ và còn rất nhiều dấu tích quan trọng khác.

Gobekli Tepe, Thổ Nhĩ Kỳ: Đây liệu có phải là ngôi đền đầu tiên trên thế giới? Một số nhà khảo cổ học và sử gia tin rằng, Gobekli Tepe có thể xuất hiện trước Stonehenge (Anh) 6.000 năm và trước Kim tự tháp Giza (Ai Cập) đến 7.500 năm. Nếu đúng là có niên đại khoảng 12.000 năm tuổi thì Gobekli Tepe không nghi ngờ gì là một trong những trung tâm đô thị đầu tiên trên thế giới.

Olduvai Gorge, Tanzania: Đây có thể là bằng chứng lâu đời nhất về tiến hóa của con người theo thuyết Darwin. Các nhà cổ sinh học đã khám phá ra hàng trăm xương và đồ dùng đá hóa thạch trong khu vực. Kết luận của họ là: Con người đã tiến hóa tại châu Phi. Nhà khoa học Louis Leakey và vợ, Mary Leakey lần đầu tiên phát hiện ra khu khảo cổ vào những năm 1930. Tình hình chính trị bất ổn của nước láng giềng Kenya đã khiến quá trình khai quật bị trì hoãn. Vào những năm 1950, hai nhà khoa học quay trở lại Olduvai Gorge và đã tìm thấy các mảnh xương sọ có niên đại lên tới 1,75 triệu năm.

Đền Angkor Wat, Campuchia: Một trong những ghi chép sớm nhất về Angkor Wat đến từ Marcelo Ribandeyro - một người Tây Ban Nha tình cờ khám phá ra tổ hợp đền đài nằm giữa rừng rậm Campuchia. Do ban đầu Ribandeyro không biết đây là cái gì, khu đền dần đi vào lãng quên. Phải nhờ vào nhà thám hiểm người Pháp Henri Mouhot, đến tận giữa thế kỷ 19, phương Tây mới biết về kỳ quan này. Hiện Angkor Wat là điểm đến du lịch thu hút khách nhất của Campuchia.

Cỗ máy Antikythera: Cơ chế 2.000 năm tuổi được tìm thấy trong một xác tàu đắm gần đảo Antikythera của Hy Lạp vào đầu thế kỷ 20 và bị "bỏ quên" cho tới tận những năm 1950. Nó được miêu tả như chiếc máy tính đầu tiên trong lịch sử - với hệ thống bánh răng giúp tính toán các con số với độ chính xác cao.

Mộ của Vua Richard III, Anh: Phát hiện này từng thu hút sự chú ý lớn của truyền thông, các sử gia và người yêu thích Shakespear. Vua Richard III chết trong chiến trận vào năm 1485 và là một "anh hùng" trong vở kịch cùng tên của Shakespear. Năm 2012, ngôi mộ của ông được tìm thấy dưới nền một bãi đỗ xe cạnh Nhà thờ Greyfriars, Leicester. 3 năm sau đó, vị vua được chôn cất một lần nữa trong một khu mộ xây bằng đá cẩm thạch tại Nhà thờ Leicester.

Bản thảo Voynich: Cuốn sách 234 trang có nguồn gốc bí ẩn được thương nhân và nhà sưu tầm sách Wilfrid Voynich mua lại vào năm 1912. Chỉ có 33 trang chứa chữ - phần còn lại bao gồm các hình vẽ và minh họa đơn giản. Cuốn sách được cho là có niên đại 600 năm tuổi và đến từ Trung Âu. Vấn đề nằm ở chỗ, cho tới giờ, người ta vẫn chưa hiểu được nội dung trong bản thảo. Một số người cho rằng, đây có thể là một trong những cú chơi khăm lớn nhất trong lịch sử hoặc cũng có thể là một mật mã không thể tìm ra chìa khóa giải.

Machu Picchua, Peru: Được xây dựng trên một ngọn núi nằm giữa rừng rậm Peru, nơi đây được coi là một biểu tượng quyền lực cho Đế chế Inca. Là một trong những địa điểm du lịch hàng đầu thế giới, trước COVID-19, Machu Picchu đang phải đối mặt với tình trạng quá tải du lịch với nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến công tác bảo tồn di tích.

Lăng mộ Tần Thủy Hoàng, Trung Quốc: Gần 8.000 binh lính, 130 xe ngựa với hơn 500 ngựa kéo, 150 kỵ binh, nhạc gia... - tất cả đều có kích thước bằng người thật và được làm từ đất nung. Đây là những gì được tìm thấy trong khu vực lăng mộ của vị hoàng đế đầu tiên của nhà Tần là Tần Thủy Hoàng. Được tình cờ phát hiện vào năm 1974, di chỉ đã được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới.

Phiến đá Rosetta, Ai Cập: Những phát hiện tình cờ thường lại là những phát hiện quan trọng nhất. Được tìm thấy vào năm 1799 bởi một nhóm binh lính Pháp tại thành phố cảng Rashid (Rosetta), Ai Cập, trên bề mặt phiến đá có khắc một sắc lệnh ban hành ở Memphis năm 196 trước Công nguyên nhân danh nhà vua Ptolemaios V. Sắc lệnh được viết bằng ba loại chữ: tượng hình Ai Cập cổ đại, ký tự Demotic và tiếng Hy Lạp cổ đại.

Mộ Vua Tut, Ai Cập: Mộ của Tutankhamun chắc chắn là một trong những phát hiện khảo cổ học vĩ đại và nổi tiếng nhất của khảo cổ hiện đại. Mặc dù trẻ tuổi và có thời gian trị vì ngắn ngủi (Tutankhamun lên ngôi vua từ 9 tuổi và chỉ tại vị khoảng 10 năm), mộ của vua Tut vẫn rất xa hoa. Trong đó nổi bật nhất là một chiếc quan tài làm bằng vàng ròng có gắn đá quý và ngọc bích. Được phát hiện vào năm 1922, người ta đồn rằng, những ai tiến vào ngôi mộ với ý đồ xấu sẽ phải gánh chịu lời nguyền nghiệt ngã.

Thành Troy, Hy Lạp: Thiên sử thi Illiad của Homer là nguồn cảm hứng nuôi dưỡng trí tưởng tượng của rất nhiều thế hệ người đọc. Tuy nhiên, các sử gia vẫn luôn tranh cãi về liệu Cuộc chiến thành Troy được miêu tả trong tác phẩm có thực sự diễn ra và Troy có thực sự tồn tại - cho tới khi nhà khảo cổ học Heinrich Schliemann phát hiện ra khu Hisarlik tại Thổ Nhĩ Kỳ vào thế kỷ 19. Liệu đây có phải là thành Troy từng biến mất? Điều chắc chắn là hơn chục thành phố đã được xây dựng trên cùng một địa điểm trong các khoảng thời gian khác nhau. Ngoài ra, người dân đã sinh sống tại đó trong khoảng thời gian từ năm 3.000 đến 1.500 năm trước Công nguyên. Còn về con ngựa thành Troy? Đây vẫn còn là một bí ẩn chưa được giải đáp.

Pompeo, Italy: Bị vùi sâu dưới lớp tro tàn dày tới 6 và 7m sau đợt phun trào của Núi lửa Vesuvius, thành phố nước Ý hầu như được bảo tồn nguyên vẹn trong suốt nhiều thế kỷ. Ngày nay, nơi đây đã trở thành một trong những địa điểm du lịch hàng đầu của Italy.

Các Cuộn sách Biển chết, Bờ Tây: Năm 1947, trong khi tìm kiếm gia súc lạc gần Qumran tại Bờ Tây, một người chăn cừu trẻ đã phát hiện ra một bộ 7 cuộn sách có niên đại từ 3 thế kỷ cuối trước Công nguyên và thế kỷ đầu tiên sau Công nguyên. Hàng trăm bản thảo khác sau đó đã được phát hiện tại khu vực lân cận. Với nội dung bao gồm kinh thánh, lịch, truyền thần thoại... - bộ sách trở thành bộ kinh thánh lâu đời nhất của người Do Thái.