Sau khi đạt hiệu suất tăng trưởng vượt trội gần 20% trong thời gian qua, các nhà đầu tư kỳ vọng điều gì cho nhóm ngành Ngân hàng vào nửa cuối năm 2023, bài phỏng vấn với bà Vũ Thị Thu Thủy - Giám đốc Thông tin & Nhận định thị trường, Khối Khách hàng cá nhân của Chứng khoán HSC sẽ giải đáp chủ đề này.
Trong bối cảnh nền kinh tế gặp nhiều khó khăn dẫn đến triển vọng của các doanh nghiệp và ngân hàng sẽ còn nhiều thử thách, xin bà cho biết cái khó của ngành ngân hàng nằm ở đâu?
Có một thực tế là sự khó khăn của thị trường bất động sản vẫn còn tiếp diễn và áp lực đối với hoạt động sản xuất là những yếu tố chính khiến cho tăng trưởng của toàn bộ nền kinh tế chậm lại. Tuy vậy, theo Bộ phận Nghiên cứu của Chứng khoán HSC, chúng tôi cho rằng những gì khó khăn nhất đang dần qua đi và tín hiệu hồi phục xuất khẩu xuất hiện.
Về rủi ro tín dụng, khó khăn đến từ thị trường Bất động sản là một thử thách lớn vào cuối năm 2022 khi lĩnh vực này chiếm đến 21% tín dụng hệ thống. Tăng trưởng tín dụng đến thời điểm ngày 20/6/2023 mới đạt 3.13%, thấp hơn rất nhiều so với mức tăng 8.51% của cùng kỳ năm trước. Trong bối cảnh các doanh nghiệp không vay được, các ngân hàng cũng trong trạng thái sốt ruột tương tự, do hiện tại lợi nhuận ngân hàng vẫn phụ thuộc phần lớn vào thu nhập lãi thuần đến từ hoạt động huy động vốn và cho vay. Theo đó, trong Q1/2023, lợi nhuận sau thuế của toàn ngành ngân hàng (27 ngân hàng và 2 công ty tài chính trên sàn chứng khoán) sụt giảm hơn 4.5% so với cùng kỳ năm trước.
Đồng thời, thu nhập lãi của ngành Ngân hàng sẽ tăng trưởng chậm lại do sự suy giảm của NIM và sẽ có sự phân hóa giữa các nhóm, vd như mức độ thu hẹp của NIM rõ ràng hơn ở nhóm ngân hàng quy mô nhỏ gặp khó khăn về thanh khoản, trong khi nhóm ngân hàng có lợi thế về CASA, tiếp cận được nguồn vốn nước ngoài giá rẻ sẽ chịu ít áp lực hơn.
Bên cạnh đó, tính đến cuối Q1/2023, tỷ lệ nợ xấu nội bảng toàn ngành đã tăng lên mức 2.9%, tăng so với mức 2% cuối năm 2022. Đa số các ngân hàng đều ghi nhận tỷ lệ nợ xấu tăng, tỷ lệ dự phòng rủi ro tín dụng giảm so với quý trước.
Tỷ lệ nợ xấu cuối Q1/2023 của các NHTM được HSC phân tích
Bất chấp những khó khăn, cổ phiếu ngành Ngân hàng lại tăng mạnh, theo bà là do kỳ vọng gì?
Hiện nay, vị thế ngành Ngân hàng đã khác xưa rất nhiều. Chất lượng tài sản cải thiện, có khả năng chống chọi lại các điều kiện bất lợi. Có thể nhận thấy, sự chậm lại của tín dụng vừa là điểm tích cực , vừa là điểm nghẽn sau một thời gian dài tăng trưởng cao. Sự thu hẹp khoảng cách tín dụng và huy động trong 6 tháng trở lại đây là một tín hiệu tốt cho thấy thanh khoản của các Ngân hàng sẽ được cải thiện, và niềm tin của khách hàng đối với Ngân hàng đã dần được khôi phục sau một số sự việc xảy ra trong năm 2022.
Trong số các ngân hàng mà Chứng khoán HSC đang phân tích, HDB và VPB là những ngân hàng ghi nhận mức tăng trưởng tiền gửi vượt trội trong Q1/2023 nhằm nâng cao tính thanh khoản.
Tăng trưởng tiền gửi duy trì ở mức cao trong Q1/2023
Trong bối cảnh kinh tế còn nhiều thách thức, việc nới lỏng chính sách tiền tệ không chỉ được phản ánh thông qua việc cắt giảm lãi suất, mà còn thông qua hai thông tư liên quan đến thị trường trái phiếu doanh nghiệp và cho phép các ngân hàng cơ cấu giữ nguyên nhóm nợ. Điều này đã tác động tích cực đối với ngành Ngân hàng và bản thân các doanh nghiệp cũng sẽ dần tiếp cận được với nguồn vốn rẻ hơn, để phục vụ việc duy trì và mở rộng sản xuất kinh doanh trong thời gian tới.
Mặc dù có những khó khăn nhất định nhưng thông qua các thương vụ M&A và sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài đối với Ngân hàng tại Việt Nam, chúng tôi cho rằng tiềm năng trong trung và dài hạn đang ngày càng trở nên hấp dẫn hơn.
Nhiều thông tin tích cực đã được phản ánh trên thị trường, theo bà còn kỳ vọng nào đối với riêng nhóm ngành Ngân hàng trong nửa cuối năm 2023 và tầm nhìn sang 2024?
Chứng khoán HSC nhận thấy việc các Ngân hàng chủ động trong ứng phó với các cú sốc bất ngờ và hoàn thiện công tác quản trị rủi ro thông qua các sự việc gần đây, sẽ tạo ra một nền tảng mới để đẩy mạnh tín dụng có chọn lọc trong một chu kỳ kinh tế mới đang đến gần. Chúng tôi cho rằng sự cải thiện trong thu nhập từ lãi và dịch vụ cũng như chất lượng tài sản sẽ trở nên rõ ràng hơn từ nửa cuối năm 2023, các sự kiện bao gồm ký kết hợp đồng bảo hiểm, M&A hoặc phát hành riêng lẻ có ảnh hưởng trọng yếu đến tầm nhìn dài hạn của nhóm ngành Ngân hàng sẽ là lực đẩy thu hút các nhà đầu đối với nhóm "cổ phiếu vua" tại Thị trường Chứng khoán Việt Nam.
Để lắng nghe thêm nhiều hơn tiếng nói từ người trong ngành, HSC sẽ tổ chức hội thảo C2C - Connecting to Customers vào ngày 05.07.2023 với sự góp mặt của đại diện ngân hàng HDBank để trao đổi với chủ đề "Triển vọng ngành Ngân hàng năm 2023: Thách thức và cơ hội".
Nhà đầu tư đăng ký tham dự Hội thảo tại: https://event.hsc.com.vn/c2c_HDBank2023/
Mở tài khoản đầu tư tại HSC trong 3 phút tại đây: https://online.hsc.com.vn/mo-tai-khoan.html