Các ứng dụng ChatGPT, Midjourney ... cho thấy khả năng "tiến hóa" không giới hạn của trí thông minh nhân tạo nhưng cũng làm dấy lên mối lo phần "quỷ dữ" trong AI trỗi dậy, đẩy nhân loại đứng trước nguy cơ diệt vong.
ChatGPT - tiến bộ vượt trội của công nghệ AI và làm thế nào để không trở thành mối nguy hiểm cho con người là điều các chuyên gia đến từ nhiều quốc gia toàn cầu trăn trở trong tọa đàm mới đây tại Canada. Có người ví ứng dụng này như "một con vẹt máy khổng lồ", có người xem đây là điều thú vị của sự kết hợp giữa trí tuệ con người và trí tuệ nhân tạo.
Giáo sư Christopher Nguyen - CEO của AItomatic tại Silicon Valley, người đầu tiên đưa Gmail xuất hiện toàn cầu, "thế giới công nghệ đang ngày càng có nhiều điều thú vị. ChatGPT là một ví dụ rõ nét cho sự phát triển của trí tuệ con người kết hợp cùng dữ liệu khổng lồ trên internet ngày nay. Nhưng làm thế nào để con người luôn có quyền tự chủ, giám sát những thứ mà chính con người tạo ra. Bạn muốn thế giới trong tương lai ra sao, hãy bắt đầu xây dựng với trách nhiệm và kiểm soát tất cả những thứ mà giới công nghệ muốn tạo ra cho thế giới".
Trong khi đó, Nghiên cứu sinh Jeremy Pinto tại Viện nghiên cứu AI hàng đầu thế giới - Mila ví von công cụ này như "một con vẹt máy khổng lồ". "ChatGPT được dạy để thực hiện các cuộc hội thoại, cách thức này cũng khá giống với cách con người dạy một con vẹt học nói", Jeremy Pinto chia sẻ. Nhưng ông không phủ nhận sự bùng nổ và thành công của công cụ này, khẳng định nó là một bước tiến mạnh mẽ trong công nghệ AI.
Nhưng sự "thông minh siêu việt" của công cụ này cùng sự phát triển mạnh mẽ của hàng loạt các ứng dụng hữu ích khác trong nhiều lĩnh vực từ hội họa, âm nhạc, thiết kế và thậm chí đến cả kinh doanh, công nghệ, … đã gióng tiếng chuông báo động về nguy cơ tiềm ẩn AI sẽ chiếm quyền điều khiển "hệ điều hành của nền văn minh nhân loại". Và một tương lai không xa loài người sẽ chỉ là một dấu mốc trong quá trình tiến hóa của "nền văn minh AI".
Đứng ở góc nhìn của giới học thuật, "ông tổ" trong lĩnh vực học sâu và mạng nơ ron nhân tạo, những thuật toán "mở đường" cho các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) và chatGPT, Giáo sư Yoshua BenGio, Nhà sáng lập Viện nghiên cứu AI Mila, dẫn dắt câu chuyện AI có trách nhiệm bằng ví dụ của ngành hàng không. "Để có thể lái máy bay, phi công được đào tạo với số giờ và thực hành nhất định. Và hàng không được xem là phương tiện di chuyển nhanh nhất và an toàn bậc nhất. Nhưng, điều này không đồng nghĩa với việc không có sự cố như rơi máy bay. Vậy thực sự các công ty, chính phủ đã liên minh để tạo ra hiệp ước bảo vệ người sử dụng phương tiện này như thế nào?", Giáo sư Yoshua Bengio nói.
Mỗi công ty, hãng hàng không sẽ có những điều khoản khác nhau, nhưng đối với nhà sáng lập Mila điều quan trọng nhất là tiếng nói của chính phủ các nước, tìm ra khung thoả ước chung. "Khi có những trường hợp xấu xảy ra, ta có thể nhìn vào nhóm thoả thuận, nguyên tắc đã được đồng ý chung để bảo vệ con người một cách tốt hơn. Và AI cũng vậy! Nhưng để làm được điều đó "Chúng ta cần nhiều thời gian hơn nữa", Giáo sư Yoshua Bengio nói.
Giáo sư Yoshua Bengio, để thúc đẩy AI tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn cần phải có hàng rào pháp lý trong ứng dụng vào thực tiễn cuộc sống.
Khẳng định, điều quan trọng nhất là cần sử dụng AI có trách nhiệm và an toàn, giáo sư Yoshua Bengio cho rằng đạo đức, trách nhiệm xã hội giúp AI có thể "hòa nhập" cuộc sống, nhưng để thúc đẩy AI tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn cần phải có hàng rào pháp lý trong ứng dụng vào thực tiễn cuộc sống.
Đối với Giáo sư Yoshua Bengio, trước khi luật pháp có thể tạo ra thay đổi, thì giáo dục là công cụ nhanh và bền vững nhất để con người đồng hành của AI. Giúp các thế hệ kế cận tiếp thu được nhiều nhất kiến thức khoa học ứng dụng, thì các nhà khoa học, giáo dục có thể tạo ra những kiến thức cơ bản, chia từng lớp để áp dụng vào giảng dạy ngay từ các độ tuổi nhỏ.
Chủ tịch HĐQT FPT Trương Gia Bình: "Cần có thỏa thuận toàn cầu về sử dụng AI có trách nhiệm"
Khi mà AI đang tạo ra nhiều thay đổi vô cùng nhanh chóng và tạo ra ảnh hưởng lớn, Chủ tịch Tập đoàn FPT đánh giá giáo dục là điều tối quan trọng. Để thế hệ tương lai nhanh chóng sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo hiệu quả, con người không chỉ cần được đào tạo để hiểu và biết, mà còn phải được học để phát huy tốt hơn khả năng sáng tạo cũng như phản biện tốt hơn, mạnh hơn. Ông cũng cho hay, Đại học FPT là trường đại học tiên phong đưa AI vào đào tạo tại Việt Nam, giúp sinh viên tiếp cận sớm, học và thực hành ngay tại nhóm công nghệ của Tập đoàn.
"Mục tiêu lớn lao của công nghệ nói chung hay Trí tuệ nhân tạo nói riêng, đều để song hành, đem lại niềm vui, niềm hạnh phúc cho cuộc sống con người. Và đây là giai đoạn thay đổi bước ngoặt trong nghiên cứu AI, FPT may mắn được đồng hành cùng với Mila – Viện nghiên cứu AI hàng đầu thế giới tiên phong xây dựng bộ khung Trí tuệ nhân tạo có trách nhiệm", ông Bình khẳng định.
Chủ Tịch FPT Đối Thoại Cùng Những Nhà Khoa Học Hàng Đầu Thế Giới Tại Canada - Vietnam AI Summit 2023
Với sự tư vấn của Mila, FPT sẽ tiên phong xây dựng bộ khung Trí tuệ nhân tạo có trách nhiệm với những quy ước đảm bảo AI được phát triển và triển khai theo hướng có lợi cho cộng đồng, tôn trọng các giá trị nhân văn, và đáp ứng các tiêu chuẩn đạo đức và pháp lý.