(Tổ Quốc) -Nhà máy đóng tàu Dung Quất gặp nhiều khó khăn về tài chính và chưa thoát khỏi nguy cơ phá sản dai dẳng từ nhiều năm nay.
Trong 7 cái tên vừa được bổ sung vào danh sách các dự án yếu kém, thua lỗ của ngành Công Thương bao gồm: đạm Hà Bắc, đạm DAP 1 Lào Cai , DAP 2 Hải Phòng, Ethanol Bình Phước, Ethanol Phú Thọ,, dự án liên doanh giữa đối tác mỏ Quý Sa và nhà máy gang thép Lào Cai… “có mặt” Nhà máy đóng tàu Dung Quất.
|
|
Nhà máy đóng tàu Dung Quất vốn gặp nhiều khó khăn về tài chính và chưa thoát khỏi nguy cơ phá sản dai dẳng từ nhiều năm nay.
Công ty công nghiệp tàu thuỷ Dung Quất (DQS) là đơn vị chủ quản của Nhà máy đóng tàu Dung Quất được Tập đoàn Công nghiệp Tàu thuỷ Việt Nam - Vinashin nay là SBIC thành lập vào năm 2006. Thực hiện chủ trương tái cơ cấu Vinashin, từ ngày 1/7/2010, Vinashin bàn giao DQS sang Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN).
Báo Dân trí dẫn báo cáo tài chính của DQS tại thời điểm bàn giao từ Vinashin về PVN ngày 30/6/2010 cho thấy, vốn điều lệ của công ty hơn 3.758 tỷ đồng nhưng lỗ luỹ kế lên tới 1.235 tỷ đồng và tổng khoản nợ phải trả 7.440 tỷ đồng, trong đó vay ngân hàng 4.800 tỷ đồng (70% vay bằng ngoại tệ). DQS được đánh giá là mất cân đối về tài chính, không có khả năng thanh toán nợ.
Sau khi được bàn giao từ Vinashin về PVN đến nay, PVN đã chuyển cho DQS 5.095 tỷ đồng, bao gồm 1.900 tỷ đồng góp vốn điều lệ và 3.104 tỷ đồng để thanh toán nợ.
Công ty còn khoản lỗ luỹ kế hơn 3.674 tỷ đồng, trong đó lỗ phát sinh giai đoạn từ tháng 1/7/2010 đến ngày 30/6/2016 là 2.438,9 tỷ đồng. DQS đã có lãi trở lại vào năm 2014, 2015 nhưng dự kiến năm 2016 sẽ lỗ trở lại khoảng 103,7 tỷ đồng.
Một trong số những tồn tại của DQS là tài sản cố định đa số được đầu tư từ giai đoạn trước thuộc Vinashin chưa được quyết toán nhưng đã đưa vào sử dụng và trích khấu hao. Hiệu suất sử dụng tài sản thấp, chỉ đạt 20-30%. Nhiều trang thiết bị không phù hợp, lạc hậu hoặc không đạt chất lượng để tham gia vào quá trình sản xuất dẫn đến chi phí khấu hao hàng năm của công ty rất lớn.
Liên quan tới các khoản nợ, 3 khoản vay lớn tại các tổ chức tín dụng là Công ty Tài chính Công nghiệp tàu thuỷ (VFC) 490 tỷ đồng; Ngân hàng phát triển Việt Nam (VDB) 528 tỷ đồng và Nhà thầu YMC-Transtech 548 tỷ đồng. DQS cũng còn nợ phí bảo lãnh Chính phủ đối với khoản vay YMC-Transtech 64,2 tỷ đồng và khoản đầu tư vào công ty cổ phần đóng tàu mới Nhơn Trạch 119,6 tỷ đồng.
Cách đây 1 tuần, Bộ Công Thương vừa có báo cáo trình lên Thủ tướng Chính phủ về DQS.
Để giải cứu DQS, Bộ Công Thương đã kiến nghị Thủ tướng cho phép nghiên cứu thực hiện phương án chuyển giao nguyên trạng DQS từ Petro Vietnam về lại SBIC, theo hình thức tăng giảm vốn giữa hai doanh nghiệp Nhà nước. Giao Petro Vietnam phối hợp với SBIC đề xuất phương án cụ thể, bao gồm phương thức chuyển giao, giải pháp xử lý tài chính, cơ chế chính sách đặc thù…
Bộ cho rằng, trên thực tế, DQS đã lâm vào tình trạng phá sản, việc thực hiện thủ tục phá sản là phù hợp với các quy định hiện hành. Bên cạnh đó Petro Vietnam sẽ không phải tiếp tục chịu rủi ro trong tương lai, khi tiếp tục duy trì hoạt động của DQS.
Tuy nhiên, theo tính toán của Bộ Công Thương, nếu thực hiện phương án phá sản, giá trị ước tính có thể thu hồi vẫn thấp hơn nợ phải trả. Do đó, Petro Vietnam sẽ không thể thu hồi được khoản tiền trên 5.000 tỷ đồng đã đầu tư vào DQS.
Ngoài ra, các thủ tục xử lý phá sản tương đối phức tạp, kéo dài và tốn thêm chi phí thực hiện thủ tục phá sản. Hơn nữa, việc bán thanh lý tài sản có thể khó khăn và hạn chế, trong khi vấn đề giải quyết quyền lợi cho hơn 1.200 lao động khi mất việc cũng là vướng mắc.
Bộ Công Thương khẳng định, phương án phá sản có nhiều khó khăn nhất định và gây ra thiệt hại về tài chính. Tuy nhiên, nếu các phương án: tái cơ cấu nhà máy và chuyển nhượng không khả thi, thì đây là phương án cuối cùng có thể xem xét, trình Thủ tướng quyết định.
Liên quan đến vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Hồng Nga - Trường Đại học Kinh tế - Luật, TP.HCM nêu quan điểm cá nhân rằng, chỉ có phương án cho phá sản DQS mới mang tính khả thi. Với hai phương án còn lại thì hầu như rất khó thực hiện nếu không nói là bất khả thi.
Theo bà Nga, Việt Nam không có lợi thế cạnh tranh về đóng tàu cả về công nghệ, nhân lực và vốn. Do vậy nếu tái cơ cấu thì vẫn chỉ là "bình mới rượi cũ", "mèo vẫn hoàn mèo". Còn phương án chuyển nhượng công ty thì hầu như không thể tìm được đối tác sẵn lòng chi trả để tiếp tục hoạt động./.
Hà Giang (T/h)
