Ấn tượng đặc biệt với hội bơi trải trên biển của ngư dân vùng bãi ngang
(Tổ Quốc) - Với ngư dân xã Hải Ninh (Quảng Ninh - Quảng Bình) nói riêng, hàng năm vào dịp lễ hội cầu ngư (được tổ chức vào ngày 15/6 âm lịch hàng năm) của địa phương, sau phần lễ người dân ở đây rất hào hứng với hội bơi trải trên biển. Hội bơi trải ở nơi đây không chỉ là một nét đẹp văn hóa dân gian vừa là một hình thức tế lễ cầu phúc, cầu siêu cho những người xấu số, tử nạn trên biển.
Ngay từ sáng sớm, người dân địa phương đã đỗ về bãi biển Cừa Thôn để được hòa mình vào không gian linh thiêng thành kính của lễ hội cầu ngư. Phần lễ với nghi thức tế lễ độc đáo tại bãi biển thu hút sự quan tâm của người dân địa phương và các vùng lân cận. Trước lúc vào lễ chánh tế, các bậc cao niên trong làng thắp hương cầu khấn đất trời phù hộ cho con em làng biển sức khỏe, ra khơi gặp sóng yên, bể lặng, đáng bắt được nhiều hải sản… Lễ chánh tế được tổ chức trang nghiêm với bài văn tế dâng lên các vị thần linh trên biển, cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, đánh bắt được mùa, dân làng ấm no, hạnh phúc".
Khu vực tổ chức lễ hội được chọn ở bãi biển đẹp gần với đền thờ cá Voi ở thôn Cừa Thôn xã Hải Ninh (Quảng Ninh - Quảng Bình)
Theo Ô Châu cận lục của Dương Văn An "Năm nào hạn hán, Nhân dân bơi trải liền được mùa" cho thấy từ xưa, ngư dân đã tổ chức hội bơi trải để cầu cho mưa thuận gió hòa, tôm cá đầy khoang. Trong bơi trải có lễ buông phao, cầu siêu cho những linh hồn trôi nổi trên biển được siêu thoát.
Lễ hội cầu ngư, thờ cúng cá Voi là một nét văn hóa dân gian tiêu biểu của ngư dân Hải Ninh. Trong dân gian, cá Voi (cá Ông) là một loài cá thần, thường giúp họ vượt qua tai nạn khi lênh đênh trên biển cả. Lễ hội không chỉ là một phong tục tập quán mà còn lưu giữ tín ngưỡng dân gian mang nét đẹp văn hóa, tôn giáo của ngư dân. Lễ hội thể hiện ý thức đạo lý "Uống nước nhớ nguồn", tưởng nhớ công đức của các vị tiền hiền, có công dựng làng, lập nghề. Thông qua lễ hội nhằm thắt chặt thêm tình đoàn kết gắn bó tương trợ lẫn nhau giữa các ngư dân làng chài ven biển.
Ngay từ sáng sớm đã có hàng ngàn người dân tập trung tham dự lễ hội và cổ vũ cho các đội bơi trải trên biển
Lễ hội cầu ngư bày tỏ khát vọng được bình yên trong cuộc sống của ngư dân Hải Ninh nói riêng và ngư dân các làng chài ven biển nói chung, những con người luôn phải đối mặt với những bất trắc trong cuộc mưu sinh khi lênh đênh trên biển cả bao la, trong tâm nguyện của họ luôn cầu cho mưa thuận gió hòa, trời yên biển lặng, cá tôm bội thu, qua đó, tạo nên sức mạnh tổng hợp để xây dựng quê hương đất nước ngày càng giàu mạnh, văn minh.
Trước khi vào hội đua, những thuyền đua được đặt trên bờ.
Sau đó, các trai bơi sẽ chờ đợi thông tin từ ban tổ chức. Tuy nhiên điều đáng chú ý đó là việc thuyền bơi xuất phát sớm hay muộn phụ thuộc người đàn ông áo trắng có chiếc khăn đỏ quấn ngang bụng
Khi thuyền ra xa theo quy định, người đàn ông này sẽ nhảy xuống nước và chạy vào bờ lấy một cái "thẻ bài" ở cột cờ cắm ở khu vực ban tổ chức.
Còn các trai bơi khác sẽ nhảy lên thuyền bơi sẵn sàng
Khi cầm được "thẻ bài" thành viên chủ chốt của đội bơi sẽ vượt sóng chạy ra với thuyền, và khi chạm vào bất cứ chỗ nào của thuyền đua lúc đó các trai bơi mới được chèo thuyền đi
Vì điều đó nên mỗi thuyền đua thường buộc 1 sợi dây dài và gắn bất kể vật dụng nào nổi trên nước được, thành viên của thuyền đua sẽ bắt lấy vật đó và các thành viên khác cứ thế chèo đi. Một lúc sau thành viên này cũng rút ngắn khoảng cách và trèo lên thuyền đua.
Ngư dân ở trên thuyền dọc đường đua quy định của BTC để cổ vũ cho các đội đua
Mặc dù chỉ có 3 thuyền tham dự nhưng có hàng chục bơ nan (thuyền đánh cá) của ngư dân chở người đi theo để cổ vũ cho đội mình chọn trên suốt chặng đường đua
Trên bờ, ngoài những tiếng hò reo, tất cả những vật dụng tạo được âm thanh người dân đều dùng để cổ vũ cho các thuyền đua
Họ cuồng nhiệt và lao ra hẳn mép sóng để cổ vũ
Những người cao tuổi trong làng ngồi trên bờ cát và theo dõi các đội đua bơi
Một cụ già vui mừng khi biết đội của mình đang dẫn đầu cuộc đua
Khi ra đến mốc quy định, thành viên của thuyền sẽ lấy tiếp 1 "thẻ bài" được cố định sẵn ở đó, toàn đội chèo nhanh vào bờ và vào đúng vị trí ban đầu xuất phát
Thành viên mang 2 "thẻ bài" sẽ nhảy xuống nước và lội vào bờ thật nhanh để mang "thẻ bài" đó đặt lên vị trí của BTC quy định, đội nào đặt trước thì đội đó chiến thắng.
Còn các thành viên khác dần di chuyển thuyền đua vào bờ
Và đưa lên bờ
Niềm vui của đội dành chiến thắng
Sau lễ hội, người dân trở về với cuộc sống thực tại và tiếp tục chuẩn bị để ra khơi đánh cá.
Dẫu là lễ hội đang còn quy mô nhỏ nhưng mỗi lần tổ chức, có hàng ngàn người dân địa phương cũng như nhiều người xa quê trở về tham dự lễ hội độc lạ này.
