Đã cuối giờ chiều ngày đầu tuần nhưng trời Bắc Kinh còn khá trong xanh với nắng nhạt, không khí mát mẻ. Những người đã gắn bó lâu với Bắc Kinh rất ngạc nhiên, bảo rằng mùa này mà có tiết trời đẹp như thế là khá hiếm. Cũng bởi vậy mà Lễ đón chính thức Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc thăm Trung Quốc được tổ chức thuận lợi hơn.
Con trai của “lưỡng quốc tướng quân” Nguyễn Sơn (thứ hai từ bên trái vào) giới thiệu cuốn sách về cha với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Ảnh: Quang Phương |
Lễ đón trang trọng theo nghi thức cao nhất
19 phát đại bác rền vang tại Quảng trường Thiên An Môn trong lúc quân nhạc cử Quốc thiều hai nước. Phía bạn đã thể hiện sự trân trọng bằng việc tổ chức Lễ đón Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Đại lễ đường Nhân dân theo nghi thức cao nhất dành cho người đứng đầu Chính phủ. Lễ đón do Thủ tướng Quốc Vụ viện Trung Quốc Lý Khắc Cường chủ trì. Trong lúc hội đàm, hội kiến, các lãnh đạo của Trung Quốc đều khẳng định tầm quan trọng chuyến thăm của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam. Bởi đây là chuyến thăm chính thức Trung Quốc đầu tiên của lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước, Chính phủ Việt Nam sau Đại hội Đảng lần thứ XII.
Trong hai ngày tại Bắc Kinh, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã hội đàm, hội kiến những lãnh đạo cao nhất của đất nước Trung Quốc là: Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình; Thủ tướng Lý Khắc Cường; Ủy viên trưởng Nhân đại toàn quốc Trung Quốc Trương Đức Giang; Chủ tịch Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc Du Chính Thanh. Sau cuộc hội đàm của hai Thủ tướng, đã có 9 văn kiện hợp tác được ký kết, đều trên những lĩnh vực rất quan trọng như: Cơ sở hạ tầng, giáo dục và đào tạo, hợp tác nâng cao năng lực sản xuất, hợp tác kinh tế kỹ thuật...
Truyền thông Trung Quốc đặc biệt quan tâm tới chuyến thăm của Thủ tướng Việt Nam. Ngay tối 12-9, sau khi kết thúc lễ đón, Đài Truyền hình Trung Quốc đã phát tin, kèm theo một phóng sự kéo dài khoảng 10 phút về kinh tế Việt Nam. Sáng 13-9, phiên bản tiếng Anh của Nhân dân Nhật báo, tờ báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc đã đăng trên trang nhất bài chính kèm ảnh Thủ tướng Lý Khắc Cường đón Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.
Trong tất cả các cuộc gặp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đều nhấn mạnh quan hệ ngoại giao Việt Nam - Trung Quốc được gây dựng, dày công vun đắp bởi hai lãnh tụ của hai dân tộc là Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Mao Trạch Đông. Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam không bao giờ quên sự giúp đỡ thắm tình đồng chí của Đảng, Nhà nước và nhân dân Trung Quốc trong các cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Trải qua các quá trình lịch sử, quan hệ giữa hai nước có lúc thăng, lúc trầm nhưng vẫn luôn là mối quan hệ truyền thống đặc biệt. Thủ tướng nhấn mạnh, hiện nay trên thế giới còn rất ít nước theo chế độ chính trị xã hội chủ nghĩa. Việt Nam và Trung Quốc là hai nước láng giềng, lại có cùng chung chế độ chính trị, vì thế, phải gìn giữ và phát huy được mối quan hệ “vừa là đồng chí, vừa là anh em” ấy.
Cũng theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, thời gian qua, nhìn chung, mối quan hệ giữa hai nước đã có những bước phát triển nhưng chưa tương xứng với truyền thống và tiềm năng. Thủ tướng đã trao đổi thẳng thắn về những vấn đề tồn tại, những điểm khác biệt trong quan hệ giữa hai nước. Thủ tướng nhấn mạnh, hai bên cần tăng cường chỉ đạo các cơ quan, doanh nghiệp tích cực trao đổi, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại phát triển cân bằng, bền vững. Những vấn đề còn có điểm khác biệt như vấn đề trên biển thì kiên trì sử dụng các biện pháp đàm phán ngoại giao hòa bình để giải quyết theo tinh thần luật pháp quốc tế.
Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã thể hiện sự đồng tình với những phương hướng, nguyên tắc nói trên.
Những cuộc gặp ân tình
Các cuộc gặp giữa Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc với Chủ tịch Hội Hữu nghị Đối ngoại nhân dân Trung Quốc và với đoàn các cựu chuyên gia Trung Quốc đã từng giúp đỡ Việt Nam trong thời gian trước đây diễn ra với tình cảm nồng ấm. Tại cuộc gặp này, xuất hiện người thân của những tướng lĩnh rất nổi tiếng của Trung Quốc như: Vi Quốc Thanh, Trần Canh, La Quý Ba, những người đã có đóng góp không nhỏ đối với cách mạng Việt Nam... Đồng thời, tại cuộc gặp cũng có con trai của “lưỡng quốc tướng quân” Nguyễn Sơn, một nhà cách mạng Việt Nam được cả Việt Nam và Trung Quốc phong tướng. Tướng Nguyễn Sơn đã có công lao rất lớn đối với cách mạng Trung Quốc. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, những vị tướng nêu trên là những "bông hoa đẹp" đóng góp vào sự hữu nghị giữa hai dân tộc.
Câu chuyện về những nhà cách mạng tiền bối là minh chứng cho thấy, quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Trung Quốc là mối quan hệ hai chiều. Hiện nay, mối quan hệ hai chiều ấy tiếp tục được bồi đắp. Có nhiều doanh nghiệp Trung Quốc đã đầu tư, làm ăn tại Việt Nam và ngược lại, cũng có không ít các doanh nghiệp Việt Nam đã mở nhà máy tại Trung Quốc, tạo công ăn việc làm cho người lao động Trung Quốc. Chủ tịch Tập đoàn Đức Long-Gia Lai của Việt Nam cho biết, trong thời gian qua, tập đoàn này đã đầu tư mở 2 nhà máy tại Trung Quốc, tạo việc làm cho 5.200 lao động để sản xuất đèn LED xuất khẩu sang Mỹ.
Khi gặp gỡ các doanh nghiệp Trung Quốc, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đều đề nghị các doanh nghiệp nước bạn không chỉ bán thiết bị, dịch vụ cho Việt Nam mà cần cùng với doanh nghiệp Việt Nam sản xuất ra các sản phẩm để xuất khẩu sang nước thứ ba. Hiện nay, Việt Nam đã tham gia nhiều hiệp định thương mại song phương thế hệ mới, là điều kiện thuận lợi để đẩy mạnh việc hợp tác như trên giữa doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp Trung Quốc. “Quan hệ kinh tế giữa hai bên phải là mối quan hệ cùng thắng”, Thủ tướng nói.Trong thời gian ở Nam Ninh và Bắc Kinh, tôi đã gặp một số du học sinh của Việt Nam đang học tập, sinh hoạt tại Trung Quốc. Chị Trần Thị Bảo Hương được Sở Ngoại vụ tỉnh Quảng Trị cử sang học tiến sĩ ngành ngoại giao. Chị cho biết, cuộc sống tại đất nước Trung Quốc dễ chịu, người dân Trung Quốc rất tốt bụng, đã giúp đỡ chị rất nhiều trong cuộc sống. Bạn Hoàng Anh, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam tại Nam Ninh, sau khi học đại học đã tiếp tục học thạc sĩ và hiện nay đang nghiên cứu luận án tiến sĩ ngành kinh tế tại Nam Ninh. Hoàng Anh cho biết, có không ít sinh viên Việt Nam gặp khó khăn đã được các thầy cô giáo và bạn bè Trung Quốc giúp đỡ. Chính vì thế, cả Bảo Hương và Hoàng Anh đều đã có 6 năm gắn bó với đất nước Trung Quốc. Họ là 2 trong số khoảng 10.000 du học sinh Việt Nam đang sinh hoạt, học tập tại Trung Quốc.
Đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc Đặng Minh Khôi cho biết, trước chuyến thăm, khi trả lời báo chí Trung Quốc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có nói: “Mối quan hệ giữa hai quốc gia ra sao cốt là ở lòng dân”. Đại sứ cho biết, phía bạn rất quan tâm đến ý nói này của Thủ tướng Việt Nam. Tại các cuộc gặp với phía bạn và với bà con Việt kiều, du học sinh Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng thể hiện quan điểm rằng, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp của cả hai phía đều phải nỗ lực vun đắp để hình ảnh về đất nước mình luôn tốt đẹp trong con mắt người dân nước sở tại. Chỉ cần các đơn vị, doanh nghiệp, hay từng cá nhân làm ăn kém, thiếu trách nhiệm tại nước sở tại, sẽ gây hại tới uy tín, tới hình ảnh của cả quốc gia và sẽ gây hại tới mối quan hệ song phương.
... Bắc Kinh đã có những ngày nắng đẹp đón Thủ tướng Chính phủ Việt Nam. Và những ấn tượng về Bắc Kinh sẽ còn đọng lại đẹp hơn trong lòng những thành viên đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam khi những hiệp định, thỏa thuận hợp tác từ hai phía được thực hiện có hiệu quả cao trên thực tế. Tôi còn nhớ như in hình ảnh, khi cuộc gặp với Hội Hữu nghị Đối ngoại nhân dân Trung Quốc kết thúc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đi về phía các thành viên của hội và nắm tay anh Tề Hoài Chu, con trai của cựu Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam. Thủ tướng chia buồn với anh Tề Hoài Chu và cho biết, vì điều kiện nên không thể trực tiếp tới viếng lúc cựu Đại sứ Tề Kiến Quốc mất cách đây ít lâu, nhưng Thủ tướng đã chỉ đạo các đồng chí có trách nhiệm tới viếng đồng chí Tề Kiến Quốc. Anh Tề Hoài Chu rất bất ngờ và cảm động, cho biết sẽ về nói lại với người thân lời thăm hỏi của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam... Người Việt Nam vốn luôn trọng nghĩa tình như thế.
Bài và ảnh: HỒ QUANG PHƯƠNG (gửi từ Bắc Kinh, Trung Quốc)
