(Tổ Quốc) - UBND tỉnh Bắc Ninh đã có Tờ trình số 295/TTr-UBND trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc thẩm định Báo cáo Kinh tế kỹ thuật Dự án tu bổ, tôn tạo đình Đại Thượng, xã Đại Đồng, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh.
Tờ trình nêu rõ, Đình Đại Thượng được xếp hạng di tích quốc gia tại Quyết định số 09/1999/QĐ-BVHTT ngày 12/02/1999 của Bộ Văn hóa và Thông tin; được khởi dựng từ thời Lê Trung Hưng với nhiều công trình: Nghi môn, Tiền tế, Đại đình, Hậu Cung, hai bên là nhà Giải vũ. Năm 1952, đình bị tàn phá chỉ còn lại Hậu cung. Năm 1992, nhân dân địa phương đóng góp tiền, công sức xây dựng đình trên khuôn viên đất rộng 2.177,8m2. Tòa Đại đình có kích thước 19,5m x 9,85m và Hậu cung có kích thước 8,2m x 6,4m.
Hiện nay, di tích đình Đại Thượng đang bị xuống cấp nghiêm trọng. Cụ thể, Tòa Đại đình, tường xây nứt vỡ, bong tróc, rêu mốc; Nền lát gạch đỏ bị lún nứt, ẩm thấp; Hệ thống cột, khung vì mái, xà, hoành, rui làm bằng gỗ xoan cong, nứt, mục nhiều không còn giá trị sử dụng; Mái lợp ngói mũi hài bị xô vỡ nhiều; Bờ mái, bờ chảy đã nứt, rêu mốc, một số họa tiết hoa văn bị bong vỡ. Hậu cung: Mái ngói xô lệch, thấm dột; Bờ mái bị nứt, rêu mốc, các hoa văn họa tiết bị bong, lật; Tường xây nứt vỡ, bong tróc, ẩm thấp; Nền gạch bị lún nứt, ẩm thấp.
Để khắc phục triệt để sự xuống cấp của di tích đồng thời đảm bảo không gian sinh hoạt văn hóa tôn nghiêm, an toàn cho nhân dân địa phương và du khách thập phương tham quan, UBND tỉnh Bắc Ninh đề xuất Bộ VHTTDL nội phương án tu bổ như sau:
Tòa Đại đình: Hạ giải toàn bộ kết cấu cột, khung mái, tường hạng mục. Xây móng gạch đặc mác 75 vữa xi măng mác 75. Nền lát gạch đỏ (400x400) mm lát mạch chữ công, bậc thềm hiên đá xanh Thanh Hóa, xẻ nhám nguyên khối (150 x 320 x 1000) mm. Thay mới chân tảng đá xanh Thanh Hóa, trạm khắc họa tiết cánh sen. Xây mới tường gạch đặc mác 75 vữa xi măng mác 75, trong trát ngoài miết mạch không trát. Thay mới hệ thống khung, cột vì mái, xà, hoành, tàu, rui mái bằng gỗ sến đỏ nhập khẩu chất lượng cao, chạm đục hoa văn truyền thống. Thay mới hệ thống cửa bức bàn thượng song hạ bản bằng gỗ lim chạm khắc họa tiết tứ linh, tứ quý, song tiện D40. Thay mới mái ngói, ngói chiếu chữ thọ, ngói độn, ngói lợp mũi hài gốm nung. Đắp hệ thống bờ mái, bờ chảy trát vữa xi măng, các con giống trên mái đắp thủ công theo lối cổ gắn sành sứ, sơn mầu ghi nhạt.
Tòa Hậu cung: Hạ giải toàn bộ bờ nóc, bờ chảy, các con giống hiện trạng. Nâng kích toàn bộ hệ thống cột công trình tới cao độ tính toán. Nền lát gạch đỏ (400 x 400) mm lát mạch chữ công, bậc thềm hiên đá xanh Thanh Hóa xẻ nhám nguyên khối (150 x 320 x 1000) mm. Thay mới chân tảng cột đá xanh Thanh Hóa, chạm khắc họa tiết cánh sen. Xây mới hệ thống ban thờ gạch đặc mác 75, trát vữa xi măng, sơn mầu ghi nhạt. Lợp lại ngói, bổ sung 30% ngói lợp, ngói chiếu chữ thọ, ngói lót, ngói độn theo mẫu hiện trạng. Đắp mới hệ thống bờ mái, bờ chảy trát vữa xi măng, các con giống trên mái đắp thủ công theo lối cổ gắn sành sứ, sơn mầu ghi nhạt. Xây nối tường bao, trát lại toàn bộ tường bao.
Dự án tu bổ, tôn tạo đình Đại Thượng (xã Đại Đồng, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh) được triển khai thực hiện trong hai năm 2019 – 2020 dựa trên nguyên tắc: Tu bổ, tôn tạo di tích đảm bảo đúng quy định, phù hợp với thực tiễn địa phương và không gian cảnh quan của di tích; Quá trình tu bổ tôn tạo có sự tham gia ý kiến của người dân, các nhà khoa học và cơ quan chuyên môn trong lĩnh vực bảo tồn di tích./.
