Bộ trưởng Trần Hồng Hà: "Không khuyến khích phát triển bằng mọi giá thủy điện nhỏ"

PV: Thưa Bộ trưởng, trận lũ lụt lịch sử tại miền Trung như vừa qua là do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu? Dự thảo Bộ Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) có hướng đến các biện pháp khắc phục không?

Bộ trưởng: Trong phạm vi luật Bảo vệ Môi trường (sửa đổi) có đề cập tới một số vấn đề. Ví dụ sự cố về thiên tai trong luật này đề cập sự cố do con người, nhân tai mà luật Phòng chống thiên tai quy định.

Luật này giải quyết bài toán rất xa, biến đổi khí hậu đó là giảm phát thải khí nhà kính, đưa ra các công cụ để quản lý, kiểm soát, để giải quyết một cách căn cơ vấn đề biến đổi khí hậu. Trong luật này có đề cập vấn đề biến đổi khí hậu. Còn các luật khác quy định chi tiết hơn.

PV: Bộ trưởng có thể chia sẻ về giải pháp phòng ngừa các hiện tượng cực đoan do thời tiết, biến đổi khí hậu gây ra?

Bộ trưởng: Luật Bảo vệ Môi trường có đưa đồng bộ nhiều giải pháp. Thứ nhất đó là kiểm soát chặt chẽ hơn, thực chất hơn các nguyên nhân do con người, do phát triển kinh tế thông qua kiểm soát chất thải.

Tôi muốn nói các vấn đề sự cố thiên tai do con người, thông qua quy hoạch Bảo vệ Môi trường, phân vùng môi trường để chúng ta thực hiện thật tốt hơn. Để hạn chế tác động con người, phát triển kinh tế, ví dụ như thủy điện.

Thông qua các công cụ đánh giá tác động môi trường, quy chuẩn môi trường để đưa môi trường dần trở lại trạng thái tự nhiên. Đây là xu thế đảo ngược tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay.

Giải pháp tiếp theo liên quan đến hệ sinh thái tự nhiên. Đây là môi trường chúng ta sống, nơi sẽ cung cấp không khí, hấp thụ chất thải. Hệ sinh thái tự nhiên có tác dụng rất lớn đến phòng chống thiên tai.

Chính vì vậy, chúng tôi nhấn mạnh đến vấn đề bảo tồn hệ sinh thái tự nhiên, nhấn mạnh quan điểm rất rõ con người phải sống hài hòa tự nhiên, tôn trọng thiên nhiên.

PV: Thưa Bộ trưởng, Luật Bảo vệ Môi trường (sửa đổi) lần này có tính đến việc Đánh giá tác động môi trường cần siết chặt hơn không?

Bộ trưởng: Luật Bảo vệ Môi trường (sửa đổi) lần này thể hiện 2 quan điểm. Thứ nhất, đó là quản lý môi trường dựa trên khoa học, tính chất quy mô của chất thải ra môi trường. Thứ hai là dựa trên dự án đó có tác động thế nào đến hệ sinh thái và môi trường tự nhiên.

Một mặt, chúng ta xác định dự án nằm trong tiêu chí chất thải và tính chất quy mô lớn, chúng ta sẽ khoanh lại, tập trung quản lý cụ thể hơn, thực chất hơn.

Dự án thân thiện môi trường, quy mô tác động không lớn phạm vi ảnh hưởng không lớn tới môi trường thì sẽ bằng biện pháp hậu kiểm, thay bằng trước nay kiểm soát tất cả nhưng thực tế nhân lực, vật lực hạn chế.

Nói như vậy có nghĩa là chúng ta sẽ tăng cường quản lý đối với những đối tượng tiềm năng nguy cơ gây ô nhiễm cao. Các công cụ quản lý đi vào thực chất, dựa trên cơ sở khoa học, thống nhất xuyên suốt mà thế giới cũng đã làm.

Thứ 2, chúng ta sẽ tháo gỡ các thủ tục hành chính không cần thiết, mang tính chất hình thức với dự án thân thiện môi trường và có hành lang để các dự án thân thiện đơn giản thủ tục nhất, ít chi phí, tuân thủ nhất, tham gia đóng góp cho phát triển kinh tế, xã hội

PV: Quan điểm của Bộ trưởng như thế nào liên quan tới những tác động của thủy điện trong vấn đề lũ lụt ở miền Trung vừa qua?

Bộ trưởng: Quan điểm của Bộ Tài nguyên và Môi trường là đối với các nhà máy thủy điện phụ thuộc vào thiết kế mới đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu.

Như các nhà máy thủy điện lớn hiện nay giải quyết rất tốt bài toán về cắt lũ, điều tiết để cung cấp nước cho mùa hạn. Còn những thủy điện nhỏ thì không đáp ứng được yêu cầu đó. Như vậy, phát triển thủy điện phải tuân thủ quy chế về điều tiết, đảm bảo an toàn.

Ở góc độ Bộ Tài nguyên và Môi trường, về thủy điện, bao giờ cũng có 2 mặt. Quan điểm chúng ta không khuyến khích phát triển bằng mọi giá thủy điện nhỏ.

Quốc hội đã khóa XIII thảo luận, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ, ngành đã tham mưu cắt giảm hơn 400 hồ thủy điện nhỏ rồi. Trong thời gian sắp tới, chúng ta hết sức thận trọng khi xây các thủy điện nhỏ.

Xin cảm ơn Bộ trưởng!