Bốn giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực vùng dân tộc thiểu số và miền núi

Tại "Hội thảo Triển khai thực hiện Chương trình phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh" được tổ chức sáng 22/12 tại huyện Ngọc Lặc (tỉnh Thanh Hóa), Bộ trưởng Bộ GDĐT Phùng Xuân Nhạ đã đề cập tới 4 giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực vùng dân tộc thiểu số và miền núi cho 3 địa phương này.

Giải pháp đầu tiên là các tỉnh cần thực hiện hiệu quả chính sách cử tuyển. Theo Bộ trưởng, cử tuyển là cần thiết, song cần nâng cao hiệu quả của chính sách này, tránh gây lãng phí nguồn lực, ngân sách nhà nước và người học sau khi tốt nghiệp không bố trí được việc làm hoặc không làm được việc vì chất lượng kém.

Bộ trưởng đề nghị 3 tỉnh cần lựa chọn, giám sát chặt chẽ các đối tượng tham gia chính sách cử tuyển. Những đối tượng cử tuyển cần phải đảm bảo chất lượng đầu vào của các cơ sở đào tạo, trường hợp chưa đủ chuẩn phải học dự bị đảm bảo chuẩn mới được đào tạo. Bộ GDĐT sẽ chỉ đạo các cơ sở đào tạo tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ nhưng không "du di" về chất lượng để thực hiện tốt chính sách này, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Giải pháp thứ hai là thông qua "đặt hàng" đào tạo và đào tạo lại nhân lực đang làm việc tại các huyện, xã, thôn bản của 3 tỉnh. Bộ trưởng cho biết, tại 3 tỉnh hiện có 20 trường đại học và cao đẳng, 1 phân hiệu Trường ĐH Y Hà Nội tại Thanh Hóa, với tổng số gần 200 ngành đào tạo, quy mô đào tạo gần 50 nghìn sinh viên, có thể đáp ứng tốt nhu cầu học đại học của con em đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi của 3 tỉnh này.

Các địa phương cần tính toán cụ thể nhu cầu từng loại nhân lực của huyện, xã, thôn/bản trong từng giai đoạn cụ thể, trên cơ sở đó các trường sẽ tiến hành đào tạo, đào tạo lại nhân lực cho địa phương. Việc đặt hàng phải tuân thủ các quy định chung về tuyển sinh của các trường để đảm bảo chất lượng đầu vào. Bên cạnh đó, các địa phương cần chủ động phối hợp với các trường trong quá trình đào tạo, nhất là việc tổ chức cho sinh viên thực hành, thực tập và làm quen với công việc tại địa phương.

Để "ươm tạo tài năng" và tạo nguồn chất lượng cho các cơ sở đào tạo trên địa bàn, giải pháp thứ ba là các địa phương cần tiếp tục quan tâm hơn tới đầu tư phát triển các trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú trên địa bàn. Đây không chỉ là cơ sở giáo dục đơn thuần, mà còn là mô hình giáo dục tập trung rất hiệu quả để thu hút, nuôi dưỡng, giáo dục và cung cấp nguồn nhân lực có chất lượng cho đồng bào dân tộc, nhất là các dân tộc thiểu số.

Cho rằng, cả 3 tỉnh đều có vùng thuận lợi, kinh tế - xã hội phát triển hơn vùng dân tộc, miền núi trong tỉnh. Vì vậy, giải pháp thứ tư được Bộ trưởng đề cập là cần thúc đẩy các chương trình hợp tác giữa các trường, giữa các xã, huyện ở vùng thuận lợi và vùng khó khăn để hỗ trợ, giúp nhau cùng phát triển.

Bộ trưởng lưu ý, trong điều kiện ngân sách cho phép, các tỉnh nên xem xét có chính sách học bổng hay hỗ trợ riêng đối với con em vùng đồng bào dân tộc, miền núi trong quá trình học tập. Đồng thời cho hay, hiện Bộ GDĐT đang triển khai chương trình "kết nối thiện nguyện", qua đó tìm kiếm các nguồn lực để hỗ trợ cho các cơ sở giáo dục và các em học sinh có điều kiện, hoàn cảnh khó khăn ở các tỉnh miền núi, đồng bào dân tộc thiểu số.