(Tổ Quốc) - Việc trì hoãn bong bóng du lịch Hong Kong (Trung Quốc) – Singapore cho thấy quá trình tái mở cửa biên giới luôn là một thách thức, ngay cả tại những nơi dịch bệnh COVID-19 đã phần nào được kiểm soát.
Tình hình COVID-19 tại cả Hong Kong và Singapore hiện đều "dễ thở" hơn rất nhiều so với Mỹ và các nước châu Âu. Tuy nhiên, số ca nhiễm bất ngờ gia tăng gần đây tại Hong Kong đã khiến kế hoạch bắt đầu hành lang du lịch giữa hai trung tâm tài chính châu Á bị đẩy lùi ít nhất 2 tuần so với dự kiến.
Bong bóng giữa Hong Kong và Singapore từng được kỳ vọng sẽ trở thành bong bóng du lịch mùa dịch đầu tiên trên thế giới trở thành hiện thực và cho phép người dân đi lại giữa hai bên mà không cần phải cách li.
"Sự kiện cho thấy COVID-19 luôn hiện hữu và ngay cả khi chúng ta chiến đấu để trở lại cuộc sống bình thường, hành trình sẽ vẫn có rất nhiều thăng trầm", Bộ trưởng Giao thông Singapore Ong Ye Kung nói hôm thứ Bảy (21/11).
Theo kế hoạch ban đầu, bong bóng Hong Kong-Singapore chính thức có hiệu lực từ Chủ nhật (22/11). Hai bên thống nhất bong bóng sẽ bị hủy bỏ nếu số ca nhiễm COVID-19 trong cộng đồng vượt quá 5 người/ngày trong 7 ngày liên tiếp. Trước khi ký kết, tỷ lệ người nhiễm mới tại cả Singapore và Hong Kong đều ở mức thấp hơn; tuy nhiên, số ca nhiễm tăng gần đây đã buộc các nhà chức trách phải thay đổi kế hoạch.
Các lệnh hạn chế tại biên giới đã giúp châu Á kiểm soát dịch bệnh tốt hơn so với nhiều phần khác của thế giới. Phần lớn các nước châu Á đều nhanh chóng áp dụng biện pháp giới hạn nhập cảnh và yêu cầu cách ly bắt buộc nhằm ngăn chặn virus xâm nhập ngay tại biên giới. Tuy nhiên, cái giá phải trả cho cách tiếp cận này không hề nhỏ khi ngành du lịch bị ảnh hưởng nặng nề và di chuyển xuyên biên giới gần như bị tê liệt.
Theo tổ chức OAG Aviation Worldwide Ltd., mặc dù những thành công bước đầu trong kiểm soát dịch bệnh khiến châu Á sở hữu 10 tuyến đường bay nội địa bận rộn nhất tại thời điểm hiện tại, tuy nhiên các hãng hàng không như Cathay Pacific của Hong Kong và Singapore Airiines của Singapore lại đang phải "vật lộn" để tồn tại bởi vì họ không có thị trường du lịch nội địa. Hôm thứ Hai (23/11), giá cổ phiếu của Cathay giảm 6,6% còn của Singapore Airlines giảm 1,7%.
Mặc dù vậy, giáo sư về giao thông vận tải của Đại học Sydney, Rico Merkert nhận định, ngay cả khi hành lang Hong Kong – Singapore mở ra, tác động thúc đẩy tới hai trung tâm hàng không hàng đầu khu vực vẫn khá giới hạn. Singapore Airlines và Cathay Pacific sẽ vẫn gặp khó khăn bởi vì họ chưa thể kiếm tiền từ những du khách đến từ châu Âu và Mỹ.
"Không có các tuyến đường [quốc tế] đó, các bong bóng du lịch sẽ chỉ giới hạn trong dân số địa phương ngay cả khi hoạt động hiệu quả nhất. Du lịch quốc tế sẽ vẫn là một vấn đề nan giải", ông Merkert nói.
Cathay Pacific từng ca ngợi, bong bóng "mang tính khích lệ lớn lao và là một bước tiến quan trọng để khôi phục di chuyển hàng không đến và đi từ Hong Kong", cũng như trở thành hình mẫu cho các bong bóng du lịch khác.
"Các bong bóng đem lại thêm một chút di chuyển quốc tế trong thời kỳ chuyển tiếp cho tới khi đại dịch chấm dứt", nhà sáng lập Sobie Aviation là Brendan Sobie phát biểu trên Bloomberg TV. Ông cho rằng ảnh hưởng của các kế hoạch bong bóng phần lớn chỉ mang tính biểu tượng. Sẽ mất vài năm để di chuyển hàng không khôi phục hoàn toàn, ngay cả khi có vaccine. Mặc dù vậy, các bong bóng cũng sẽ giúp đẩy nhanh hơn quá trình hồi phục.
Ca nhiễm mới
Sau một thời gian dài chỉ có vài ca nhiễm mới mỗi ngày, tình hình xấu đi tại Hong Kong buộc chính quyền phải áp dụng các quy định giãn cách xã hội chặt chẽ hơn và một lần nữa đóng cửa trường học. Hôm thứ Bảy, thành phố có thêm 68 ca nhiễm mới, phần lớn đều là lây nhiễm cộng đồng. Để khuyến khích người dân đi xét nghiệm, chính quyền có kế hoạch trả 5.000 đôla Hong Kong cho bất kỳ người nào bị dương tính.
Theo dự kiến, Cathay và Singapore bắt đầu triển khai chuyến bay khứ hồi giữa Hong Kong và Singapore bắt đầu từ ngày 22/11, sau đó tăng lên 3 hoặc 4 chuyến mỗi tuần cho tới khi khôi phục lại dịch vụ mỗi ngày vào tháng sau. Số lượng hành khách trên mỗi chuyến bay chỉ giới hạn ở mức 200 người. Sau khi bong bóng bị trì hoãn, các hãng hàng không trả lại tiền cho khách hoặc đề nghị chuyển sang các chuyến bay không bong bóng – yêu cầu người nhập cảnh phải cách ly. Còn nếu bong bóng có hiệu lực, hành khách chỉ phải đưa ra kết quả xét nghiệm âm tính và minh chứng chưa từng di chuyển quốc tế trong vòng 14 ngày trước khi khởi hành.
Viễn cảnh mờ mịt
Cả nền kinh tế Hong Kong và Singapore đều phụ thuộc rất nhiều vào khách du lịch và quá cảnh. Bộ trưởng Giao thông Singapore cảnh báo, đóng cửa biên giới sẽ khiến tương lai của đảo quốc gặp nhiều nguy cơ. Singapore đã kí kết thỏa thuận với một số nước cho phép đi lại với mục đích kinh doanh hoặc thiết yếu, tuy nhiên, tới hiện tại vẫn chưa có bên nào đạt tới giai đoạn lập kế hoạch như với Hong Kong.
Hong Kong và Singapore từng hy vọng bong bóng song phương sẽ trở thành một hình mẫu cho các quốc khác trong những nỗ lực tái mở cửa. Tuy nhiên quyết định trì hoãn đã một lần nữa đẩy viễn cảnh di chuyển quốc tế tự do trở nên mịt mù hơn. Theo giám đốc Hiệp hội Giao thông Hàng không Quốc tế Alexandre de Juniac, vào cuối năm nay, dự kiến đi lại bằng máy bay trên toàn cầu sẽ chỉ bằng 33% so với cùng kỳ năm 2019 và "hy vọng" có thể đạt được mức 50% tới 60% vào cuối năm 2021.