Bóng đá: Cần lắm những thái độ ứng xử văn hóa trong thể thao

Có những giá trị của Thể thao cần tôn vinh

Thể thao từ trước tới nay luôn là một hoạt động mang tính cộng đồng rất cao. Bên cạnh sự chuyên nghiệp và chính xác thì một yếu tố không thể thiếu trong để tạo nên sự thành công của thể thao đó chính là tính nhân văn – nhân bản. Giá trị của cái đẹp, cái công bằng trong thể thao luôn được đặt lên hàng đầu, là nền móng cho sự phát triển cho cho những môn thể thao mang tính vận động.

Lúc sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tạo nên một nền thể thao Việt Nam mang tính hiện đại, khoa học, tiên tiến và giàu bản sắc dân tộc, đồng thời thành quả ấy đã tạo nên vị thế của thể thao Việt Nam trong khu vực và trên thế giới. Và để phát huy những giá trị cao quý trong thể thao, tinh thần fair play – văn hóa thể thao luôn phải được coi là những giá trị then chốt.

Hình ảnh chàng VĐV nhảy cao của tuyển điền kinh Việt Nam Đào Văn Thủy đã gây xúc động trong lòng NHM.

Tại SEA Games 28, hình ảnh chàng VĐV nhảy cao của tuyển điền kinh Việt Nam Đào Văn Thủy đột ngột dừng thi đấu, đưa tay chào cờ và hát quốc ca khi Quốc kỳ Việt Nam kéo lên đã gây xúc động trong lòng NHM. Đó là tinh thần thể thao cao thượng, lòng yêu tổ quốc nhiệt thành của người con đất Việt.

Hình ảnh hàng chục nghìn CĐV Việt Nam không quản đường xá, thời tiết đến sân cổ vũ và “cháy” hết mình mỗi khi ĐT thi đấu, hay hình ảnh gần 1000 CĐV Việt Nam ở lại sân Shah Alam sau trận đấu giữa U29 Việt Nam và U23 Nhật Bản để nhặt sạch rác ở khu vực khán đài mà họ vừa ngồi cổ vũ. Đó là những điều nhỏ bé nhưng nó đại diện cho những giá trị to lớn nhất của thể thao.

Hình ảnh hàng chục nghìn CĐV Việt Nam không quản đường xá, thời tiết đến sân cổ vũ và “cháy” hết mình mỗi khi ĐT thi đấu luôn là một hình ảnh rất đẹp của môn Thể thao vua.

Với thành tích lọt vào vòng 16 đội, đội tuyển Futsal Việt Nam đã gây bất ngờ vì được xem là đội bóng tiến bộ nhất ở World Cup 2016. Ngoài ra, lối chơi bóng đá đẹp, hết mình của Việt Nam đã nhận được những điểm số tích cực từ tiểu ban chuyên môn FIFA, nên họ đã thống nhất trao giải fair-play cho Việt Nam. Đây là một giải thưởng bất ngờ, nhưng rất tuyệt vời của futsal Việt Nam. Đó là minh chứng dù ở bất cứ đâu tính nhân văn trong thể thao luôn nhận được sự ngưỡng mộ và tôn vinh.

Vẫn còn đó những con người vẫn cố gắng một cách thầm lặng để thể hiện tình yêu  thể thao đích thực của mình trong các trận đấu và phát đi các thông điệp về Fair Play cho công chúng một cách rộng rãi nhất.

Khi góc khuất của Thể thao đến từ.. trái bóng

Nhưng đáng buồn là trong khi những giá trị về tinh thần thể thao cao thượng và công bằng vẫn đang âm thầm được truyền bá rộng rãi. Vẫn còn đó những góc khuất, những mảng tối của ngành thể thao. Giải bóng đá cao nhất ở nền bóng đá thuộc “vùng trũng” của thế giới - V-League từ lâu vẫn nổi tiếng là Giải đấu có nhiều hình ảnh không đẹp. Từ cầu thủ cho đến trọng tài, những hình ảnh phi thể thao vẫn diễn ra hàng ngày hàng giờ.

Liệu những người làm V-league sẽ thấy thế nào khi nhìn hình ảnh Stevens và Fagan của Hải Phòng vái lạy trọng tài Võ Minh Trí trong trận đấu Quảng Ninh 3-1 Hải Phòng chiều 31/7. Hay trường hợp thủ môn Bửu Ngọc (XSKT Cần Thơ) cố tình vào bóng triệt hạ đối với Duy Long (CLB Sài Gòn) trong mùa 2016..

Muốn hình ảnh của một Giải đấu đẹp lên thì nó phải hội tụ rất nhiều yếu tố, trong đó có vấn đề sân bãi. Một hình ảnh thể thao liệu có đẹp khi trên khán đài vẫn còn có những khu vực đề biển “Khu vực nguy hiểm – cấm ngồi”. Nghe có vẻ lạ kỳ nhưng điều đó là có thật. Ở sân nhà của một đội bóng thủ đô nhiều năm liền vô địch V-League, đại diện cho quốc gia đi thi đấu cúp C1 Châu Á, nhiều khu vực khán giả còn không dám ngồi vì sợ.. sụp.

Rồi hình ảnh NHM bỗng “bạo động” mỗi khi những CLB như Hà Nội T&T,Hải Phòng ,Quảng Ninh, Thanh Hóa gặp nhau. Cảnh tượng pháo sáng bay đầy sân, khán giả ném chai lọ, giành những lời lẽ “không thể khó nghe hơn” mỗi khi đội bóng con cưng bị bất lợi.

Những người làm bóng đá liệu có ngán ngẩm không khi chứng kiến cảnh “vỡ” sân Lạch Tray khi khán giả Hải Phòng tràn xuống sân trong mùa V-League vừa rồi. Sau đó đến cuối mùa chính những CĐV đất Cảng còn định tổ chức một lễ trao cúp… vô địch riêng để phản đối việc CLB Hà Nội T&T vô địch V-League. Quả thật đó là những chuyện “xưa nay hiếm” ở một Giải đấu tự coi mình là chuyên nghiệp.

BLV Quang Huy từng nhận định: “trọng tài hay cầu thủ thì đều là con người, mà con người thì sẽ có lúc này lúc kia. Thế nhưng cái "này" và cái "kia" cứ liên tục xảy ra trong một môi trường bóng đá chuyên nghiệp thì quả thực cần phải nhìn nhận lại.” . Phải chăng cái gọi là văn hóa ở sân chơi bóng đá cao nhất Việt Nam đã trở thành một thứ gì đó quá xa xỉ.

Xong rồi trầm kha nhất chính là thứ “bóng đá tình cảm”, tồn tại qua cả chục năm và hiện cũng chưa hoàn toàn chấm dứt. Một CLB đã ở vị trí an toàn hoàn toàn có khả năng “buông” để đối thủ đang cần điểm trụ hạng giành chiến thắng. Đó đâu phải là thể thao mà đã trở thành một ván cờ “giao dịch” với đôi bên cùng có lợi.

“Một cựu cầu thủ từng nói rằng nếu bạn là người chỉ kiếm được 200 đôla mỗi tháng và bạn được chơi cho đội tuyển trong một trận đấu không có cơ hội thắng, thì bạn sẽ làm thế nào khi có lời đề nghị trị giá 5.000 đôla để sắp xếp số bàn thắng”.

Vẫn còn nhớ hồi giữa tháng 6, dư luận rộ lên thông tin một số cầu thủ Đồng Tháp bị công an đặt vào tầm ngắm do liên quan đến cá độ bóng đá ở V-League. Thông tin này cũng cho rằng , phía công an đã gửi công văn đến lãnh đạo CLB Đồng Tháp thông báo tình hình. Chính HLV Trần Công Minh đã phải lên tiếng cho biết ông có nghe nói đến việc này và khẳng định không có cầu thủ nào của Đồng Tháp bị triệu tập như dư luận đồn thổi. Chẳng qua một số thông tin bị đồn thổi lên quá mức lên có điều tiếng không hay.

Trên sân bóng đã vậy, với các ông Bầu thì vấn đề còn trở nên “trầm kha” hơn. Liệu sân chơi cao nhất của môn Thể thao vua còn có tính công bằng khi gần 1/3 số đội bóng nằm dưới sự chủ quản của một ông bầu ? Bầu H, người đã nắm giữ và tiếp quản đội bóng thủ đô, vẫn tiếp tục nắm giữ một đội bóng Sài Gòn và chủ quản “ngầm” vài 3 đội bóng khác. Vẫn biết, vẫn nghe về việc hoàn toàn không có sự tham gia trực tiếp hay “giúp đỡ” nhau nhưng khi chứng kiến tình cảnh “dở khóc dở cười” như vậy NHM có còn tin vào một nền bóng đá trong sạch ?

Cần lắm những giá trị nhân văn

Ngày 20/9/2015, trong khuôn khổ V-League 2015, trận đấu giữa SHB Đà Nẵng – FLC Thanh Hóa trên sân Chi Lăng. NHM đã một lần nữa nghẹn ngào khi chứng kiến lãnh đạo SHB Đà Nẵng tổ chức lễ chia tay Nguyễn Minh Phương, tiền vệ tài hoa bậc nhất của bóng đá Việt Nam, người đã cùng HLV Calisto giành chức vô địch AFF Suzuki Cup 2008 lịch sử. Trong khoảnh khắc đó, hình ảnh vị cựu đội trưởng vĩ đại của ĐT Việt Nam chạy những bước cuối cùng trên sân cỏ, trong trận đấu cuối cùng của sự nghiệp giữa sự tôn trọng, cảm phục được coi là hình ảnh đẹp nhất của bóng đá Việt.

Hành động Abass Dieng tha thứ và động viên Dương Thanh Hào, người làm Abass gãy chân trong trận chung kết Cúp Quốc gia Becamex Bình Dương – Hà Nội T&T ngày 26/9 hay gần đây nhất, ở phút thứ 31 trong trận đấu giữa tuyển Việt Nam và CLB Fukuoka Nhật Bản, khi Quế Ngọc Hải có một pha truy cản nguy hiểm khiến cầu thủ Fukuoka dính chấn thương và không thể tiếp tục thi đấu. HLV Hữu Thắng đã ngay lập tức rời khu kỹ thuật tiến tới bắt tay và thăm hỏi cầu thủ Kenta Furube của Fukuoka. Hành động đẹp của HLV Hữu Thắng đã nhận được những tràng pháo tay tán thưởng rất nhiệt tình của khán giả có mặt trên sân Cần Thơ. Các thành viên đội khách cũng vỗ tay như một lời cảm ơn tới tấm thịnh tình của chiến lược gia của ĐT Việt Nam.

Ngay sau đó, Quế Ngọc Hải cũng trực tiếp đến khách sạn nơi đóng quân của CLB Nhật Bản để thăm hỏi và gửi lời xin lỗi đến BHL và cầu thủ người Nhật.

Những hình ảnh đó tuy nhỏ nhưng nó góp phần giúp NHM thêm tin tưởng rằng V-League ở đâu đó vẫn còn những giá trị cao đẹp, những giá trị của văn hóa thể thao. Có lẽ bất cứ ai cùng mong muốn, cũng cần lắm những hành động đẹp như vậy để NHM thêm một lần nữa đặt niềm tin vào môn Thể thao vua.

Đỗ Bảo