(Tổ Quốc) - Nhân dịp Festival Nghề truyền thống Huế năm 2019, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức triển lãm "Quan xưởng triều Nguyễn với tinh hoa nghề Việt" tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế.
Triển lãm sẽ giới thiệu các vật dụng cung đình triều Nguyễn - đa dạng về loại hình, độc đáo về kiểu dáng và tinh xảo về hoa văn trang trí, được tạo ra từ bàn tay khéo léo và tư duy thẩm mỹ tinh tế của những người thợ thủ công.
Đến với triển lãm, công chúng còn có cơ hội tìm hiểu rõ hơn về cơ cấu tổ chức, phương thức điều hành và hoạt động của hệ thống quan xưởng thời Nguyễn.
Quan xưởng là đơn vị sản xuất thủ công của nhà nước thời quân chủ, cung cấp vật dụng sinh hoạt cho hoàng gia, phục vụ hoạt động kinh tế, quốc phòng của triều đình. Thời Nguyễn, thông qua các hình thức: tuyển chọn, tuyển mộ và thuê mướn, thợ thủ công dân gian giỏi được triều đình trưng tập về Kinh đô và phiên chế thành các tổ chức thợ cùng nghề gọi là tượng cục-đơn vị nhỏ nhất của quan xưởng. Bên cạnh đó, các hộ nghề thủ công dân gian ở địa phương cũng được huy động sản xuất sản phẩm tại chỗ theo nhu cầu của triều đình.
Kế thừa kinh nghiệm từ thời các Chúa Nguyễn, hoàng đế Gia Long (1802 - 1820) đã cho xây dựng hệ thống quan xưởng đa dạng và phong phú hơn. Sang đến triều hoàng đế Minh Mạng (1820 - 1841), Thiệu Trị (1841 - 1847), Tự Đức (1847 - 1883), hoạt động của quan xưởng ngày càng phát triển và mở rộng. Từ sau năm 1885, do sự tác động về mặt chính trị - xã hội, số lượng quan xưởng thu hẹp dần, chỉ đủ để đáp ứng nhu cầu của triều đình trong một số lĩnh vực với quy mô rất hạn chế. Nhưng những kỹ năng và bí quyết nghề nghiệp tiếp tục được những người lính thợ chuyển giao cho các thợ học việc trong dân gian. Đây cũng là một trong những yếu tố giúp cho nghề thủ công truyền thống tiếp tục được duy trì, phát triển, góp phần làm đa dạng ngành nghề và sản phẩm trong các làng nghề dân gian ở Huế và các địa phương khác trong cả nước.
Triển lãm diễn ra từ ngày 25/4/2019 đến tháng 25/8/2019 tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế (số 3 Lê Trực, thành phố Huế).
