(Tổ Quốc) - Mỹ và Trung Quốc có thể tìm cách kéo dài đình chiến thương mại trước khi ông Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình gặp gỡ để hoàn tất thỏa thuận.
Các cuộc đàm phán thương mại mới nhất giữa Trung Quốc và Mỹ đã gia tăng kỳ vọng rằng hai bên sẽ cố gắng gia hạn thỏa thuận đình chiến thuế quan hoặc thậm chí bắt đầu giảm thuế.
Tuy nhiên, các nhà quan sát không chắc chắn về việc Bắc Kinh sẽ đồng ý thiết lập một khuôn khổ cho phép Washington kiểm tra xem phía Trung Quốc có tuân thủ cam kết cải cách công nghiệp theo cơ cấu hay không – điều đang là một trở ngại lớn trong đối thoại.
Triển vọng thượng đỉnh giữa ông Trump và Chủ tịch Tập
Hôm thứ Năm - ngày 31/1, ông Donald Trump có nói tới việc ông có thể gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình để đàm phán hoàn tất thỏa thuận thương mại song phương.
Hai bên có thể tìm cách đình chỉ đòn trừng phạt về thuế quan và đưa ra cam kết về các vấn đề khác trước ngày 1/3 để có thể bắt đầu tiến tới các cuộc đàm phán tiếp theo về các vấn đề kỹ thuật hơn, theo Lu Xiang, chuyên gia về quan hệ Trung-Mỹ tại Học viện Khoa học xã hội Trung Quốc. Khi bầu không khí được cải thiện, nhiều thứ có thể được thực hiện.
Đầu tháng 12/2018, hai bên đã nhất trí dừng việc tăng thuế quan vào nhau cho tới ngày 1/3. Sau thời hạn này nếu vẫn chưa đạt được thỏa thuận với nhau, Hoa Kỳ đã đe dọa sẽ tăng thuế từ 10% lên 25% đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc.
Wei Jianguo, cựu thứ trưởng thương mại và là nhà nghiên cứu tại Trung tâm trao đổi kinh tế quốc tế Trung Quốc, cho biết hai nhà lãnh đạo có thể đạt được thỏa thuận tích cực đáng ngạc nhiên và nhất trí được về những bước đi cắt giảm thuế quan đáng kể.
Thượng đỉnh cấp cao nhất liệu có tháo gỡ được căng thẳng thương mại Mỹ - Trung. (Nguồn: SCMP/AFP)
"Thỏa thuận có thể được coi là một lối thoát sau hơn một năm hiểu lầm, ông Wei nói. Thỏa thuận nên tốt hơn mong đợi."
Wei cũng tin rằng Bắc Kinh có thể đồng ý với một cơ chế xác minh để theo dõi việc thực hiện thỏa thuận, điều theo ông có thể thúc đẩy sự tự tin lẫn nhau.
Cả hai bên đã đưa ra một đánh giá lạc quan khi họ kết thúc cuộc nói chuyện vào thứ Năm, nói rằng họ đã đề cập tới một loạt các tranh chấp.
Nhưng họ đã không thảo luận về bản cáo trạng nhằm vào người khổng lồ viễn thông Trung Quốc Huawei và giám đốc tài chính Meng Wanzhou, người đã bị cáo buộc có các hành vi vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran.
Các nhà quan sát cho biết Huawei có thể nằm trong chương trình nghị sự thượng đỉnh giữa ông Trump và ông Tập vì cả hai quốc gia không muốn vụ việc ảnh hưởng đến tiến trình đàm phán thương mại và sự phức tạp của nó đòi hỏi phải xử lý ở cấp cao nhất.
Khi đón phái đoàn thương mại Trung Quốc tới Nhà Trắng vào thứ năm, ông Trump cho biết ông hy vọng sẽ gặp Chủ tịch Tập một hoặc hai lần để hoàn tất thỏa thuận.
Chúng tôi sẽ tiếp tục, và chúng tôi mong chờ điều đó, ông Trump nói.
Ông Trump cho biết ông không có kế hoạch gia hạn mốc đình chiến thương mại ngày 1 tháng 3, nhưng tự tin hai bên có thể giải quyết sự khác biệt của họ.
Thời hạn đó đang được duy trì, và chúng tôi thực sự đã nói về điều đó. Có lẽ chúng tôi - tôi không nghĩ rằng chúng tôi phải gia hạn, ông nói.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Geng Shuang nói ông Tập rất muốn giữ liên lạc với ông Trump.
Cơ hội nào đột phá chiến tranh thương mại
Kế hoạch cho cuộc họp thượng đỉnh Mỹ - Trung vẫn chưa được hoàn tất hoặc nhất trí, nhưng Nhật báo Phố Wall đưa tin, dẫn các nguồn tin giấu tên, rằng, phái đoàn Trung Quốc đã đề xuất cuộc họp này sẽ được tổ chức tại Hải Nam, theo sau cuộc gặp thượng đỉnh theo kế hoạch của ông Trump với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un vào cuối tháng 2.
Shi Yinhong, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân dân Trung Quốc, cho biết, ông không quá tự tin vào triển vọng của thỏa thuận, và nói rằng hai bên có thể phải giảm bớt sự mong đợi của họ vì vẫn còn nhiều bất đồng trong các vấn đề chính như bảo vệ sở hữu trí tuệ.
Bắc Kinh đã chịu áp lực mới về vấn đề này sau khi Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đưa ra cáo buộc chống lại Huawei, cho rằng tập đoàn này đã cố gắng nắm giữ bí mật thương mại từ T-Mobile ở Washington và đã khuyến khích nhân viên của mình đánh cắp thông tin bí mật từ các đối thủ cạnh tranh.
Không có gì chắc chắn rằng hai bên sẽ đạt được thỏa thuận toàn diện trước ngày 1/3, nhưng họ có thể đồng ý thỏa thuận đình chiến thương mại và tiếp tục đối thoại, ông Shi nói.
Có thể ông Trump muốn tiếp tục gây sức ép với Bắc Kinh khi gặp Chủ tịch Tập Cận Bình, nhưng tôi nghĩ ông ấy khó có thể đạt được những gì ông ấy muốn, đặc biệt là về các vấn đề bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ cũng như việc tạo ra một cơ chế để xác minh nếu Trung Quốc thực thi thay đổi cấu trúc thương mại như đã cam kết.
