Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung: Việt Nam ở “rìa cơn bão”

Theo PGS.TS Nguyễn Đức Thành, sự đáp trả về chính sách thuế nhập khẩu hàng hóa giữa Mỹ và Trung Quốc là sự bộc phát của những gì người Mỹ đã muốn làm từ rất lâu nhưng không thực hiện do tính cách các đời tổng thống Mỹ và thể chế đảng cầm quyền. Với ông Trump và đảng cầm quyền hiện tại, quyết tâm mạnh mẽ hơn.

Chiến tranh thương mại là việc làm bất đắc dĩ trong quan hệ giữ các nước và đây là việc làm chẳng khác nào "lấy đá ghè vào chân mình".

(Nguồn: dichvuvanchuyenhang)

Trước câu hỏi đặt ra rằng cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung có thể là cơ hội và thách thức với kinh tế Việt Nam, đặc biệt là bài toán đặt ra là xuất khẩu Việt Nam có thể bị thách thức, đặc biệt một số ngành chúng ta có nhập nguyên liệu từ Trung Quốc như may mặc và giày da - PGS.TS Nguyễn Đức Thành cho rằng, với cuộc chiến này việc mượn mác hàng Trung Quốc thành Việt Nam xuất đi Mỹ có thể có và nhiều hơn. Tuy nhiên, Việt Nam cũng không có lợi lộc gì ngoài 1 chút lời thu về từ dịch vụ và làm gia công.

“Việt Nam bị ảnh hưởng nhưng chỉ ở "rìa cơn bão" vì cơn bão này hướng vào Mỹ. Xu hướng hàng giá rẻ Trung Quốc sẽ vào Việt Nam nhiều hơn do điều chỉnh tỷ giá”, ông Thành nói.

Dù vậy, theo ông Thành, không phải hàng Trung Quốc nào không xuất được sang Mỹ thì cũng sẽ chuyển hướng sang Việt Nam. Bởi thị trường Việt Nam cũng không hấp thụ được quy mô đó và cũng không có giá trị gia tăng bằng thị trường Mỹ.

Trung Quốc phát triển lên thì xu hướng thương mại thế giới sẽ dịch chuyển và điều này ảnh hưởng tới Việt Nam. Ví dụ Trung Quốc cấm nhập khẩu rác thì có thể chuyển sang các nước xung quanh, trong đó có Việt Nam.

“Chúng ta cần kiểm soát để chống động lực đẩy các loại hàng hóa này vào, bởi nếu doanh nghiệp Việt thấy lời thì sẽ lao vào. Nếu chính quyền không vào cuộc ngay sẽ thành sự đã rồi. Cần kiểm soát cửa khẩu, đặt ra các điều kiện như cách đang làm với ô tô nhập khẩu. Nhưng với hàng nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc, nếu nước này phá giá, chúng ta có thể mua rẻ hơn do tỷ giá NDT giảm, chế biến rồi bán được lợi do tỷ giá USD tăng cao.

Bức tranh này pha trộn, người được lợi, người bị ảnh hưởng. Doanh nghiệp linh hoạt thì sống khoẻ, còn doanh nghiệp kinh doanh nông sản nếu chỉ xuất sang Trung Quốc thì sẽ bị ảnh hưởng”, PGS.TS Nguyễn Đức Thành nhận định.

Liên quan đến vấn đề này, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết Bộ Công Thương đã báo cáo lên Thủ tướng về cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc. Bộ cũng đã có đánh giá chung và đã có những đề xuất ban đầu.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh  nhấn mạnh cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung là vấn đề lớn, liên quan đến nhiều khía cạnh, diễn ra giữa 2 siêu cường kinh tế. Đây không chỉ là cuộc chiến cạnh tranh thương mại đơn thuần và cảnh báo Mỹ không chỉ gây chiến tranh thương mại với Trung Quốc mà còn chủ động áp dụng nhiều chính sách về thuế và rào cản thương mại với cả các đồng minh của mình. Do đó, diễn biến của chính sách này rất khó lường. Cuộc chiến thương mại này không chỉ là ở các sắc thuế mà còn cả về bản quyền công nghệ, cơ cấu kinh tế, chính sách tiền tệ, tín dụng…

Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, từ cuộc chiến này đặt ra nhiều vấn đề trong công tác quản lý Nhà nước về xuất nhập khẩu. Vì thế, cần định hướng rất rõ, nâng cao chiến lược xuất nhập khẩu theo hướng bền vững, thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu cả về chiều rộng và chiều sâu…. Đồng thời, người đứng đầu ngành công  thương cũng cảnh báo việc Mỹ áp hàng chục sắc thuế với hành hóa Trung Quốc hoàn toàn có thể dẫn đến nguy cơ hàng hóa Trung Quốc sẽ chảy vào các thị trường khác, trong đó có Việt Nam.

Hà Giang (Lược ghi)