Chuyên gia chỉ 6 thói quen giúp phòng tránh liệt mặt, méo miệng khi thời tiết trở lạnh
(Tổ Quốc) - Liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên hay còn được gọi là liệt mặt, méo miệng do lạnh đang gia tăng khi thời tiết miền Bắc chuyển từ mùa thu sang đông.
Liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên do lạnh
Theo các chuyên gia liệt mặt, méo miệng đa phần gặp ở những trường hợp bị nhiễm lạnh. Nguyên nhân nhiễm lạnh thường đến từ sai lầm khi sử dụng điều hoà, nằm quạt hoặc nhiễm lạnh đột ngột.
Trường hợp bệnh nhân nữ (28 tuổi tại thành phố Hoà Bình) sức khoẻ bình thường đột ngột bị liệt mặt, méo miệng khiến bệnh nhân rất lo lắng.
Theo lời người bệnh chia sẻ thời tiết chuyển mùa lạnh vào buổi sáng nhưng nóng vào giữa trưa do vậy gia đình vẫn bật điều hoà ở phòng khách cho mát. Sau khi nấu ăn xong, nữ bệnh nhân đi từ phòng bếp vào phòng khách thì có hiện tượng tê mặt, miệng méo lệch sang một bên.
Một trường hợp nam bệnh nhân khác (36 tuổi, tại Hoà Bình) đi làm về muộn và khi về tới nhà anh cảm thấy tê bì vùng mặt, miệng méo, một bên mắt không nhắm được kín.
Còn trường hợp bênh nhân 37 tuổi tại Lương Sơn sau khi ngủ dậy hoảng hốt vì méo miệng, tê bì, mất cảm giác một bên mặt.
Sử dụng điều hoà sai cách có thể gây liệt dây thần kinh số 7.
Theo bác sĩ CKI Nguyễn Hải Anh, Phó khoa Y dược học cổ truyền (Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hoà Bình) cả 3 bệnh nhân trên sau khi khám đều được chẩn đoán bị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên.
Bệnh thường gặp do tình trạng mạch nuôi của dây thần kinh bị co thắt dẫn đến thiếu máu cục bộ, phù nề, chèn ép vào dây thần kinh trong ống fallop.
"80% các trường hợp nhập viện điều trị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên đều có nguyên nhân chủ yếu do nhiễm lạnh hoặc khi thời tiết đột ngột trở lạnh", Bác sĩ Hải Anh nói.
Ngoài ra, liệt dây thần kinh số 7 còn do bệnh lý sọ não khác (chấn thương sọ não, tai biến mạch máu não, u não, u dây thần kinh….) Do vậy, khi cơ thể xuất hiện các triệu chứng bất thường, người bệnh nên đến khám ở các cơ sở y tế có bác sĩ chuyên khoa thần kinh và phương tiện chụp để loại trừ những nguyên nhân thực thể.
Các triệu chứng điển hình của liệt dây thần kinh số 7 bao gồm:
- Đột ngột thấy hai bên mặt mất cân đối, nửa mặt bên liệt bất động, mất hoặc mờ nếp nhăn trán;
- Mắt bên liệt nhắm không kín, mờ rãnh mũi - má, miệng méo sang bên không liệt, góc mép miệng bị xệ xuống;
- Chảy dãi hoặc nước một góc miệng, thức ăn hay đọng lại ở má bên liệt, người bệnh không làm được các động tác: phồng má, cười, chu môi, nhăn trán.
Ths.BS Dương Văn Tâm – Trưởng khoa Liệt vận động và Ngôn ngữ (Bệnh viện Châm cứu Trung ương) cho biết liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên là bệnh lành tính, thậm chí có thể tự khỏi. Trường hợp nhẹ hoặc điều trị sớm có thể hồi phục trong thời gian trung bình từ 2 - 4 tuần.
Trường hợp điều trị muộn (sau hơn 01 tháng kể từ khi mắc bệnh) và không được điều trị đúng cách có thể để lại nhiều di chứng ảnh hưởng đến thẩm mỹ, co kéo nửa mặt. Nguy hiểm nhất là người bệnh có thể bị viêm loét giác mạc do mắt không nhắm được, gây khô mắt, nhiễm trùng giác mạc. Người bệnh cũng có thể bị liệt cứng vĩnh viễn.
Điều trị liệt dây thần kinh số 7 sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu nguyên nhân do lạnh sẽ kết hợp ôn châm (châm và cứu). Còn nguyên nhân do chấn thương dẫn tới huyết ứ thì dùng điện châm để khí huyết lưu thông.
Cách phòng ngừa đơn giản
Chuyên gia khuyến cáo, liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên không phụ thuộc vào giới tính, độ tuổi. Bệnh cũng có khả năng tái phát. Do đó, để phòng bệnh cần lưu ý những điều sau:
- Giữ ấm vùng đầu, mặt, cổ, tránh gió lạnh hoặc thay đổi nhiệt độ cơ thể đột ngột.
- Buổi sáng ngủ dậy nên ở trong phòng ấm 2 - 5 phút làm quen thời tiết trước khi ra ngoài.
- Đối với trẻ nhỏ chơi khi ngoài trời lạnh, cha mẹ cần chú ý cho bé mặc ấm, quấn khăn, đội mũ, chơi trong thời gian ngắn.
- Tránh ngồi nơi gió lùa, không tắm quá khuya, đi đường xa phải đeo kính bịt mặt, che ấm cả hàm, đeo khẩu trang, không nên cho các cháu nhỏ ngồi phía trước xe.
- Sau khi uống rượu, bia, không nên đi ngoài trời lạnh hoặc tắm nước lạnh.
- Tập thể dục thường xuyên, ăn uống khoa học để nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
Khi có các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh, cần đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, đặc biệt trong giai đoạn 'vàng' nhằm hạn chế tối đa di chứng của bệnh.
