Cơ hội lớn trong lĩnh vực "mua ngay, trả sau" tại Việt Nam

Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang được số hóa một cách mạnh mẽ, dịch vụ mua ngay, trả sau (BNPL) sẽ ngày càng trở nên phổ biến ở khắp mọi nơi, trong đó có Việt Nam.

Tiềm năng phát triển của dịch vụ BNPL tại Việt Nam

Chuyên trang phân tích kinh tế Vietnam-Briefing đã trích dẫn dữ liệu từ Tổng cục Thống kê ước tính tổng doanh số bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng ở Việt Nam năm 2022 tăng 19,8% so với năm 2021. Tuy nhiên, phần lớn doanh số này không được chi trả qua tín dụng.

Trên thực tế, tỷ lệ người dân Việt Nam sở hữu thẻ tín dụng tương đối thấp, chỉ khoảng 5-6% dân số. Số liệu này cho thấy còn rất nhiều tiềm năng để nâng cao số người sử dụng thẻ tín dụng nói riêng và phát triển các dịch vụ BNPL nói chung. Thêm vào đó, tầng lớp trung lưu của Việt Nam đang phát triển và nhu cầu của người tiêu dùng cũng đang tăng lên. Và để nắm bắt đà phát triển này, nhiều công ty công nghệ tài chính đang triển khai một loạt các dịch vụ mua ngay, trả tiền sau và cạnh tranh thu hút người dùng.

Các dịch vụ này cho phép khách hàng mua sản phẩm hoặc chi trả cho nhiều loại dịch vụ nhưng chưa cần thanh toán ngay. Họ sẽ có một khoảng thời gian để bố trí chi trả hoặc thực hiện trả góp theo từng khoản nhỏ hơn. Dịch vụ này rất phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt là với những người tiêu dùng trẻ tuổi có thể gặp khó khăn trong việc có một nguồn tiền lớn ngay một lúc. Tại Việt Nam, dịch vụ này cũng đang dần phổ biến và số người sử dụng đang gia tăng.

Theo đơn vị nghiên cứu thị trường Research and Markets, lĩnh vực BNPL tại Việt Nam dự kiến sẽ tăng trưởng đều đặn trong vài năm tới, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 45,2% trong giai đoạn 2022-2028. Đây cũng là xu hướng chung ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương khi 83% người trả lời khảo sát của hãng thẻ tín dụng Mastercard 2022 cho biết họ đã quen thuộc với phương thức thanh toán này. 62% người tham gia cũng chia sẻ là cảm thấy thoải mái khi sử dụng BNPL để mua hàng. Có nhiều lý do khiến họ lựa chọn BNPL, cụ thể 57% lựa chọn dịch vụ này vì có mức lãi suất thấp, thậm chí là không lãi suất, hỗ trợ mua hàng nhanh (55%) và 55% ý kiến cho rằng có thể giúp họ mua hàng trong trường hợp khẩn cấp.

Các yếu tố thúc đẩy BNPL ở Việt Nam

Sự phát triển của thương mại điện tử là một trong những yếu tố đầu tiên thúc đẩy BNPL. Vào năm 2022, giá trị của thị trường thương mại điện tử Việt Nam lên tới 14 tỷ USD và dự kiến sẽ tăng lên tới 32 tỷ USD vào năm 2025, theo báo cáo về nền kinh tế số Đông Nam Á 2022 của Google.

Trong bối cảnh số người sở hữu thẻ tín dụng chưa nhiều, BNPL sẽ là một trong nhiều giải pháp thanh toán khác thuận tiện hơn. Hiện 2 sàn thương mại điện tử lớn của Việt Nam là Tiki và Sendo đã triển khai dịch vụ này để hỗ trợ người dùng.

Tiếp đó, sự tăng trưởng của thanh toán di động cũng hỗ trợ lớn cho BNPL. Trong 11 tháng đầu năm 2022, các khoản thanh toán được thực hiện qua ví điện tử, ứng dụng điện thoại và thẻ ngân hàng đã tăng 85% về số lượng và 31% về giá trị so với cùng kỳ năm trước.

Theo dữ liệu từ Ngân hàng Nhà nước, có tổng cộng 45 nhà cung cấp ví điện tử tại Việt Nam và người dùng đang để tới 3.300 tỷ đồng (140 triệu USD) trong các ví điện tử này. Số lượng người dùng ví điện tử cũng đang tăng lên, đặc biệt trong giới trẻ.

Thanh toán di động đang giúp các dịch vụ BNPL phát triển dễ dàng hơn ở Việt Nam vì chúng cung cấp quy trình thanh toán đơn giản và hợp lý. Các dịch vụ BNPL thường chỉ yêu cầu thông tin cá nhân cơ bản và có thể được truy cập trực tiếp thông qua thiết bị di động và do đó đây là một lựa chọn hấp dẫn đối với nhiều người tiêu dùng.

Không chỉ với khách hàng, việc sử dụng dịch vụ BNPL cũng mang lại lợi thế đáng kể cho nhiều bên liên quan. Về phía các nhà bán lẻ, BNPL có thể cải thiện hiệu quả kinh doanh của họ bằng cách tạo tâm lý thoải mái cho người dùng tiếp cận với hàng hóa của họ và từ đó thúc đẩy doanh số bán hàng.

Về phía các nhà cung cấp dịch vụ BNPL và các đối tác cho vay, họ cũng được hưởng lợi từ khoản phí các nhà bán lẻ trả cho họ.

Có thể thấy xu hướng sử dụng dịch vụ BNPL ở Việt Nam đang hứa hẹn nhiều cơ hội phát triển mạnh mẽ khi ngày càng nhiều người dùng có nhu cầu về các dịch vụ tài chính nhanh chóng và tiện lợi. Do đó, điều cốt yếu là việc phát triển các sản phẩm BNPL phải hợp lý và chu đáo để mang lại lợi ích cho tất cả các bên liên quan.