(Tổ Quốc) - Những ngày này, Hà Nội và các tỉnh phía Bắc đang trải qua đợt nắng nóng dữ dội và kéo dài nhất kể từ đầu mùa tới nay. Nhiệt độ ngoài trời lên tới 39 – 40 độ C.
Làng công nhân
 Lối vào làng công nhân. Ảnh Vi Phong |
Giữa cao điểm của những ngày nắng nóng như vậy, chúng tôi có dịp về làng Móng Núi, xã Hoàn Sơn, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh, nơi đây được ví như thủ phủ của công nhân, người lao động ngoại tỉnh tại khu công nghiệp Tiên Sơn.
Nằm cách Hà Nội khoảng 22km, khu công nghiệp Tiên Sơn – một trong những khu công nghiệp đầu tiên tại tỉnh Bắc Ninh, thu hút hàng nghìn lao động ngoại tỉnh mỗi năm. Khu công nghiệp Tiên Sơn đóng quân chủ yếu trên địa bàn xã Hoàn Sơn. Trước kia, khu vực này toàn bộ là cánh đồng lúa của các thôn Móng làng, Móng Núi và thôn Bất Lự. Kể từ ngày khu công nghiệp đi vào hoạt động đến nay, người dân nơi đây đã quay ra kinh doanh các loại hình dịch vụ như ăn uống, bán hàng tạp hóa….trong đó có việc kinh doanh nhà trọ.
Có mặt tại làng Móng Núi lúc lúc 17h15, chúng tôi cảm nhận được sự sôi động của một ngôi làng công nhân. Đây là thời điểm tan tầm của người lao động nên mặc dù nắng nóng vẫn còn gay gắt nhưng khu chợ công nhân ở ngay đầu làng đã tấp nập và đen đặc người mua, kẻ bán. Hằng trăm hàng quán, với đủ mặt hàng từ thực phẩm, quần áo, đến đồ gia dụng, mỹ phẩm…
Làng Móng Núi nằm lọt thỏm giữa khu công nghiệp Tiên Sơn, lại có khu trợ khá lớn ngay đầu làng, vì vậy nơi đây tập trung rất đông công nhân và người lao động ngoại tỉnh thuê trọ. Dạo một vòng quanh làng, điều mà chúng tôi dễ nhận thấy nhất là những tờ giấy, những biển hiệu thông báo cho thuê nhà trọ, gần như nhà nào trong làng cũng có nhà trọ. Nhà có đất rộng và đầu tư bài bản thì xây những dãy nhà trọ 2 – 3 tầng, tuy nhiên số nhà trọ như này trong làng không nhiều, chủ yếu là những nhà dãy nhà trọ nhỏ, lợp pro xi măng. Tuy nhiên, giá thuê phòng ở đây cũng không hề giẻ, giá bình quân một căn phòng trọ tai đây vào mức 800 nghìn đồng.
 Những khu nhà trọ của công nhân, người lao động: Ảnh Vi Phong |
Vẫn phải dùng điện giá cao
Tại đây để tìm được một ngôi nhà trọ không khó, nhưng để tìm được một phòng trọ ưng ý (sạch sẽ, mát mẻ, giá cả phải chăng) thì không đơn giản. Vào vai người anh trai đi tìm phòng trọ cho cô em gái quê Thái Bình lên đây làm công nhân, chúng tôi đã được các chủ nhà trọ ở đây nhiệt tình chỉ dẫn, đưa đi thăm quan….
 Một gia đình công nhân tại xóm trọ trong làng Móng Núi. Ảnh Vi Phong |
Chủ nhà trọ đầu tiên mà chúng tôi tiếp xúc là một người phụ nữ khoảng 40 tuổi. Chị đon đả tiếp và đưa chúng tôi đi thăm quan khu nhà trọ công nhân của gia đình mình. Theo lời của chủ nhà trọ này, gia đình chị có tất cả 20 phòng trọ, nhưng hiện chỉ còn duy nhất một phòng. Mỗi phòng trọ khép kín, với diện tích chừng 10 – 13m2, có giá thuê giao động từ 850.000đ – 1.000.0000đ, chưa bao gồm điện nước, vệ sinh rác thải. Đặc biệt, giá điện tại đây được chủ nhà trọ cho biết là 3,000đ/số. Dùng bao nhiêu, tính tiền bấy nhiêu (vì có công tơ riêng). Giá nước sinh hoạt (nước giếng khoan – PV) là 40.000đ/ người và giá vệ sinh rác thải là 10.000đ/ phòng.
Cũng theo chủ nhà trọ này, thì đây gần như là giá chung của cả làng. Tuy nhiên, cá biệt cũng có những nhà trọ thu tới 4,000đ/số điện, tiền nước là 50,000đ/ người. Tại làng này, tất cả đều đang dùng nước giếng khoan, vì chưa có hệ thống nước sạch.
Chúng tôi đã “khảo sát” tất cả 5 khu nhà trọ trong làng và quả thực như lời chia sẻ của nữ chủ nhà trọ trên, giá điện và nước bình quân tại các khu phòng trọ trong làng đều trong ngưỡng 3,000đ/số điện và 10.000đ/số nước.
 Những phòng trọ như thế này, không khó tìm ở đây. Giá thuê từ 700 - 850.000đ/phòng. Ảnh Vi Phong |
Khi được hỏi về việc có nắm được thông tin chủ nhà trọ nếu thu tiền điện giá cao so với giá điện sinh hoạt ( giá bán lẻ điện sinh hoạt của bậc 3 từ 101 - 200 kWh: 1.858 đồng/kWh chưa bao gồm VAT) sẽ bị xử phạt từ 7 – 10 triệu đồng, tất cả các chủ nhà trọ mà chúng tôi tiếp xúc đều lắc đầu. Họ không biết thông tin ấy và cũng chưa từng nghe cán bộ thôn hay xã nào nói về quy định đấy. “Từ trước đến nay, chúng tôi vẫn thu giá điện, nước như vậy, cả làng cùng thu thế mà có thấy ai nói gì đâu”, một chủ nhà trọ cho biết.
Chủ nhà trọ thì khẳng định không biết về thông tin đó, còn phía người thuê trọ (công nhân, người lao động), những người mà chúng tôi tranh thủ hỏi chuyện thì gần như cũng đều không biết đến thông tin trên.
Chị Nguyễn Thị Thanh, quê Tuyên Quang, đang trọ tại làng Móng Núi này cho biết, cả gia đình chị, 4 thành viên đều sống và sinh hoạt trong căn phòng trọ rộng chưa đầy 15m2. Hàng ngày, hai vợ chồng đi làm, hai con đi nhà trẻ, chỉ chiều tối mới bắt đầu trở về phòng trọ. Những ngày nắng nóng như thế này phòng trọ rất nóng, cũng muốn nắp điều hòa cho con cái đỡ khổ nhưng hiện tại chưa có điều hòa, mỗi tháng đã phải chi trả hơn 300 trăm nghìn tiền điện, nếu nắp điều hòa có lẽ mỗi tháng sẽ phải tốn thêm gần triệu nữa. Như vậy, thì chỉ riêng tiền phòng và tiền điện mỗi tháng đã mất hơn hai triệu, một khoản tiền không nhỏ với mức lương 4,5 triệu đồng/tháng của chị.
Anh Dương Văn Bình, quê Thanh Hóa chia sẻ, hàng tháng, vợ chồng anh phải thanh toán bình quân là 500 nghìn tiền điện sinh hoạt, cộng thêm 100 nghìn tiền nước sinh hoạt nữa. Đợt tổng kết cuối năm vừa rồi, vợ anh trúng thưởng một chiếc máy giặt, nhưng hãn hữu nắm mới dám dùng. Hiện tại, vợ anh dù mới mang bầu hơn 6 tháng nhưng đã phải xin nghỉ việc để về quê chuẩn bị sinh con vì ở trên này chật chội nắng nóng quá.
Anh Đinh Đức Tiến, quê Nghệ An, người duy nhất mà chúng tôi hỏi chuyện cho biết là có nắm được thông tin xử phạt với những chủ nhà trọ thu tiền điện giá cao. Tuy nhiên, theo anh Đức thì chẳng có chủ nhà trọ nào ở đây thu tiền điện dưới giá 3 nghìn cả. Mặc dù biết mình đang bị thu đắt nhưng cũng đành chấp nhận. Vợ chồng anh may mắn hơn vì làm ở công ty này có mức lương cao, nên cũng đã nắp được điều hòa để sử dụng. Còn lại, anh chị em công nhân trong xóm trọ đều phải vật vã chống chọi với cái nóng. Có những gia đình có cả con nhỏ nữa, nắng nóng như những ngày qua thật sự là một cực hình, anh Đức chia sẻ.
 Sau những giờ làm việc mệt nhọc và căng thẳng tại công ty, những công nhân sẽ phải vật vã chống chọi với cái nóng trong những căn phòng như thế này. Ảnh Vi Phong |
Rõ ràng nắng nóng sẽ còn tiếp tục, vì hiện tại, chỉ mới bắt đầu vào mùa cao điểm nắng nóng tại các tỉnh phía bắc. Và rõ ràng có thể thấy, người lao động, công nhân tại các khu công nghiệp đã và đang phải chật vật để đối phó với nắng nóng. Những khu phòng trọ thấp bé, ngột ngạt, nhưng giá thuê không hề giẻ, hơn nữa giá điện nước lại cao gần như gấp đôi…tất cả đều đang tấn công vào đồng lương vốn đã eo hẹp của người công nhân.
Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam cũng như các địa phương , phối hợp tiến hành kiểm tra việc các nhà trọ cho công nhân thuê. Nếu có trường hợp thu giá cao hơn điện sinh hoạt thì cần xử phạt, mức xử phạt từ 7 – 10 triệu đồng và đó là hành vi vi phạm pháp luật của các chủ nhà trọ. Vậy nhưng, trên thực tế, tại nhiều nơi, người công nhân và người lao động vẫn đang phải chịu thiệt thòi, bởi gần như chủ trương ở trên đúng, nhưng ở dưới chưa hoặc không thực hiện./.
Vi Phong
