Đại biểu Quốc hội đề nghị cấm bán sách tham khảo trong nhà trường

Sáng 2/6, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thảo luận tại hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2021; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2022.

Số lượng đầu sách giáo khoa cho học sinh quá nhiều

Phát biểu ý kiến tại hội tường, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương) cho biết, cử tri rất quan tâm tới vấn đề giá bán sách giáo khoa tăng cao trong lúc cuộc sống của người dân chịu ảnh hưởng do đại dịch COVID-19. Phần đông dư luận đều cho rằng việc tăng giá sách vào thời điểm này sẽ tạo thêm gánh nặng cho các gia đình có con em đến trường, nhất là gia đình thuộc hộ nghèo, vùng sâu, vùng xa.

Đại biểu tán thành với những giải trình và giải pháp Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa ra để giảm giá sách giáo khoa. Đại biểu đề nghị Chính phủ căn cứ vào đề xuất của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm có biện pháp hữu hiệu để quản lý giá sách giáo khoa - mặt hàng rất đặc biệt, thiết yếu. Việc này nhằm tránh tăng giá tùy tiện, tác động tiêu cực đến cuộc sống người dân, tạo dư luận không tốt.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị rà soát, tinh giản sách giáo khoa theo hướng thống kê danh mục sách giáo khoa bắt buộc đối với từng lớp học, cấp học. Ngoài sách giáo khoa bắt buộc phải có, số sách còn lại học sinh có thể tham khảo tùy vào điều kiện cụ thể và nhu cầu.

Đại biểu cũng chỉ ra thực trạng số lượng đầu sách giáo khoa cho học sinh, kể cả học sinh tiểu học quá nhiều. Trong đó nhiều cuốn sách chỉ mang tính tham khảo nhưng phụ huynh không được hướng dẫn nên không biết có thể mua cuốn nào, không mua cuốn nào.

Đại biểu kiến nghị Chính phủ quan tâm, đầu tư hỗ trợ thư viện sách giáo khoa dùng chung cho các trường vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Với sự đầu tư đó, học sinh có thể mượn sách miễn phí và trả lại sau khi kết thúc năm học.

Đề nghị cấm bán sách tham khảo trong nhà trường

Tham gia tranh luận về vấn đề sách giáo khoa, đại biểu Thái Văn Thành (Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An) nêu rõ, tại phiên thảo luận ngày 1/6, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết đang trình Chính phủ để định khung giá sách giáo khoa, đại biểu bày tỏ đồng tình với quan điểm của Bộ trưởng là phải đưa sách giáo khoa vào danh mục quản lý giá và đảm bảo quyền lợi của học sinh và điều kiện kinh tế-xã hội hiện nay của người dân.

Về vấn đề Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo các cơ sở giáo dục nhà trường tăng cường công tác truyền thông rộng rãi trong nhân dân để phụ huynh, học sinh hiểu về hai loại sách giáo khoa.

Thứ nhất là sách giáo khoa, đó là sách bắt buộc học sinh có đi học. Thứ hai là sách bổ trợ, tham khảo, loại sách này tùy thuộc vào điều kiện, nhu cầu của học sinh, phụ huynh nên không bắt buộc phải mua.

Lấy ví dụ thực tiễn tại địa phương, đại biểu Thái Văn Thành cho biết, ngành giáo dục tại địa phương đã tham mưu Uỷ ban nhân dân tỉnh xây dựng mô hình thư viện sách giáo khoa trên phương thức nhà nước và nhân dân cùng làm, tỉnh sẽ dành một phần kinh phí để trang bị sách giáo khoa cho nhà trường.

Cùng với đó kêu gọi, huy động doanh nghiệp, các nhà xuất bản sách giáo khoa cho nhà trường, kêu gọi học sinh khóa trước học xong tặng lại sách để xây dựng thư viện sách giáo khoa. Việc làm này giúp cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi có sách để học và sách dùng nhiều lần sẽ tránh được lãng phí.

Qua đó, đại biểu Thái Văn Thành đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo nhân rộng mô hình này trong các địa phương trên cả nước để hỗ trợ cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi có sách để học.

Tranh luận với đại biểu Thái Văn Thành, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (Đoàn ĐQBH tỉnh Bình Định) cho biết, đề xuất của đại biểu Thái Văn Thành là "cần nói cho người dân hiểu rằng sách tham khảo không cần mua".

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho rằng, vấn đề đặt ra là nếu có bán sách tham khảo thì hầu như tất cả phụ huynh học sinh cũng đều sẽ mua cho con bằng bạn, bằng bè. Đại biểu nhấn mạnh, sách tham khảo này chính là nguồn lợi rất lớn cho các nhà xuất bản.

Vì vậy, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho rằng, cần hạn chế tối đa loại hình sách này. Rất nhiều nhà giáo dục kinh nghiệm trên thế giới đã chỉ ra rằng, sách tham khảo chỉ dùng cho các thầy cô giáo sử dụng để phong phú bài giảng của mình. Còn học sinh tiểu học không cần có sách tham khảo.

Do đó, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu đề nghị nên cấm bán sách tham khảo trong nhà trường. "Đổi mới sách giáo khoa là rất đúng đắn, nhưng cách làm chưa tạo sự cạnh tranh lành mạnh. Sẽ có các sản phẩm tốt và rẻ hơn và đứng vững theo thời gian, chọn cách làm tường minh và khoa học thì sách giáo khoa sẽ trở lại đúng vị trí, trang trọng của mình", đại biểu Nguyễn Lân Hiếu nhấn mạnh./.