(Tổ Quốc) - Đại biểu Quốc hội cho rằng, việc mở rộng đối tượng trao danh hiệu NSND, NSƯT tạo động lực lớn cho sự sáng tạo, cống hiến của giới văn nghệ sỹ, phù hợp với tinh thần của Hội nghị Văn hóa toàn quốc được tổ chức rất thành công và đầy ý nghĩa vừa qua.
Thể hiện rõ sự quan tâm, khích lệ, sự ghi nhận của Đảng, Nhà nước
Sáng 27/5, tiếp tục Chương trình làm việc kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, sau khi nghe Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi), Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật.
Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi). Đa số ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành về sự cần thiết ban hành Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi) và cơ bản nhất trí với nhiều nội dung chủ yếu của dự thảo Luật.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội và chỉnh lý theo hướng quy định cụ thể hơn về tiêu chuẩn chung đạt danh hiệu Xã, Phường, Thị trấn tiêu biểu nhằm bảo đảm tính phổ quát chung nhất, thể hiện tại khoản 1 Điều 29 của dự thảo Luật.
Liên quan đến đề nghị nghiên cứu bổ sung đối tượng hoạt động trong các lĩnh vực nhiếp ảnh, kiến trúc, văn học, bổ sung các "soạn giả" trong lĩnh vực sân khấu được xét danh hiệu "Nghệ sĩ Nhân dân", "Nghệ sĩ Ưu tú", Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình Quốc hội 2 phương án về Điều 66 để đại biểu Quốc hội thảo luận và cho ý kiến: Phương án 1: Bổ sung các đối tượng hoạt động trong lĩnh vực nhiếp ảnh, kiến trúc, văn học, bổ sung các "soạn giả" trong lĩnh vực sân khấu được xét danh hiệu "Nghệ sĩ Nhân dân", "Nghệ sĩ Ưu tú" tại Điều 66; Phương án 2: Giữ như quy định của Luật hiện hành. Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghiêng về phương án 1 và trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến.
Phát biểu ý kiến về nội dung này, đại biểu Quốc hội Đỗ Văn Yên (Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) cơ bản đồng thuận với dự thảo Luật. Tuy nhiên, đại biểu này cho rằng, vẫn cần sửa đổi, bổ sung một số điểm để dự án Luật được hoàn thiện hơn nữa, đảm bảo chất lượng cao.
Đại biểu đề nghị mở rộng đối tượng được trao danh hiệu "Nghệ sĩ Nhân dân", "Nghệ sĩ Ưu tú". Theo đó, danh hiệu "Nghệ sĩ Nhân dân", "Nghệ sĩ Ưu tú" được xét tặng cho cá nhân hoạt động trong các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật gồm diễn viên, đạo diễn, chỉ đạo nghệ thuật, chỉ huy dàn nhạc, biên đạo, quay phim, nhạc sĩ, họa sĩ, soạn giả, nhiếp ảnh, nhà văn, kiến trúc sư, phát thanh viên. Bởi việc mở rộng đối tượng trao danh hiệu sẽ thể hiện rõ sự quan tâm, khích lệ, sự ghi nhận của Đảng, Nhà nước với những người lao động nghệ thuật.
Ngoài ra, theo đại biểu, quy định công nhận danh hiệu "Tập thể lao động xuất sắc" và "Đơn vị quyết thắng" là chưa phù hợp, không đảm bảo được tiêu chuẩn không khen thưởng nhiều hình thức cho một thành tích đạt được. Do vậy, đại biểu đề xuất giữ nguyên quy định khen thưởng như trong luật hiện hành.
Tạo thêm động lực cho những nghệ sĩ hoạt động trong tất cả các lĩnh vực nghệ thuật
Nêu ý kiến tại hội trường, đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp) cho rằng, dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi) trình ra Quốc hội lần này đã tiếp thu nhiều ý kiến góp ý của đại biểu Quốc hội; nhiều nội dung cũng đã được Báo cáo tiếp thu, giải trình làm rõ.
Góp ý cụ thể về nội dung liên quan đến danh hiệu "Nghệ sĩ Nhân dân", "Nghệ sĩ Ưu tú", đại biểu tỉnh Đồng Tháp bày tỏ ủng hộ quy định mở rộng đối tượng xét tặng. Theo đó, danh hiệu "Nghệ sĩ Nhân dân", "Nghệ sĩ Ưu tú" sẽ được xét tặng cho cả cá nhân hoạt động trong các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật gồm diễn viên, đạo diễn, chỉ đạo nghệ thuật, chỉ huy dàn nhạc, biên đạo, quay phim, nhạc sĩ, họa sĩ, soạn giả, nhiếp ảnh, nhà văn, kiến trúc sư, phát thanh viên. Nhấn mạnh "Nghệ sĩ ưu tú" và "Nghệ sĩ nhân dân" là những danh hiệu cao quý.
Đại biểu cho rằng, việc thêm một đối tượng, thêm một lĩnh vực được đưa vào xét tặng danh hiệu này sẽ tạo thêm động lực cho những nghệ sĩ hoạt động và cống hiến trong tất cả các lĩnh vực nghệ thuật.
Cùng quan điểm này, đại biểu Nguyễn Huy Thái (Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu) bày tỏ ủng hộ phương án mở rộng đối tượng được trao danh hiệu "Nghệ sĩ Nhân dân", "Nghệ sĩ Ưu tú".
Phản ánh tâm tư, nguyện vọng của giới văn nghệ sỹ, đại biểu Nguyễn Huy Thái cho rằng, phương án này được đông đảo văn nghệ sỹ thực sự trông mong, giúp xóa đi những sự phân biệt giữa nghệ sỹ sáng tác và nghệ sỹ biểu diễn trong đối tượng được xét tặng danh hiệu "Nghệ sĩ Nhân dân", "Nghệ sĩ Ưu tú", tạo động lực lớn cho sự sáng tạo, cống hiến của giới văn nghệ sỹ, phù hợp với tinh thần của Hội nghị Văn hóa toàn quốc được tổ chức rất thành công và đầy ý nghĩa vừa qua.
Đại biểu nhấn mạnh, sự động viên, khích lệ, ghi nhận kịp thời của Đảng, Nhà nước sẽ là nguồn động lực lớn lao để những người nghệ sỹ tiếp tục miệt mài lao động, tạo ra những tác phẩm có giá trị lớn, góp phần vào nền văn hóa đậm đà bản sắc của nước nhà.
Bày tỏ đồng thuận với việc xét danh hiệu thi đua đối với các nghệ sĩ nhiếp ảnh, kiến trúc, nhiếp ảnh và soạn giả của lĩnh vực sân khấu là đối tượng để xét tặng nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ ưu tú được quy định tại khoản 1 Điều 66 của dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi), đại biểu Trần Thị Thu Đông (Đoàn Bạc Liêu) đề nghị Ban soạn thảo cần đưa vào trong Luật danh hiệu Kiến trúc sư nhân dân, Kiến trúc sư ưu tú hoặc phong tặng là Nghệ sĩ nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú vì lao động của kiến trúc sư là lao động sáng tạo.
Đại biểu lý giải mỗi công trình kiến trúc là một tác phẩm lao động nghệ thuật, nhất là công trình mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Mỗi tác phẩm nghệ thuật có thể góp phần làm thay đổi diện mạo của đất nước theo hướng văn minh, hiện đại và giàu bản sắc văn hóa.
Ngoài ra, trong lĩnh vực văn học, có những tác phẩm đạt giải thưởng cao đã đóng vai trò quan trọng vào việc giáo dục nhân cách, lòng yêu nước, giáo dục chân-thiện-mỹ cho Nhân dân. Do đó, nhà văn cũng là nghệ sĩ, chiến sĩ trên lĩnh vực văn hóa nghệ thuật. Vì vậy, họ cũng nên là đối tượng được xem xét phong tặng nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ ưu tú hoặc là nhà văn nhân dân, nhà văn ưu tú nếu đáp ứng đủ các tiêu chí theo quy định./.