Độc đáo cảnh trai Hà thành mặc váy rước nước tại Lễ hội đình Chèm
(Tổ Quốc) - Lễ hội đình Chèm cho đến nay vẫn giữ được nhiều nét truyền thống độc đáo, trong đó có nghi thức đội phù giá mặc "váy cuốn" rước nước về từ sông Hồng.
Lễ hội Đình Chèm (Thụy Phương, Bắc Từ Liêm, TP. Hà Nội) được tổ chức 3 ngày (14, 15, 16 tháng 5 âm lịch) hàng năm. Năm 1990, Đình Chèm đã được nhà nước công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia.
Lễ hội Đình Chèm có nhiều nghi lễ đặc trưng như lễ rước nước trên sông Hồng, lễ rước văn, phát tấu, lễ yên vị, lễ mộc dục (tắm tượng thánh), lễ phóng sinh (thả chim câu). Ấn tượng nhất với du khách thập phương là hình ảnh những người đàn ông mặc "váy cuốn" ra giữa sông Hồng lấy nước.
Lễ rước nước bắt đầu bằng các nghi lễ tại Đình Chèm, sau đó xuất phát từ đình rồi xuống thuyền ra giữa sông lấy nước. Nước rước ngày chính hội (14 âm lịch) dùng để thờ trong đình làng. Ngày rước nước lần thứ 2 về tắm cho Đức Thánh. Rước nước ngày 3 là thể hiện mong muốn cuộc sống no đủ.
Nghi lễ rước nước (nghênh thủy) xuất phát từ đình, đi xuống bến ngự, các thành viên của đội rước diễn lại sự tích khi Đức Thánh Chèm ra trận.
Người dân đứng kín trên bờ sông theo dõi nghĩ lễ đặc biệt này.
Đoàn thuyền rước đi một vòng hết địa phận của ba làng: Chèm, Hoàng Xá và Liên Mạc thì quay 3 vòng, đi chậm rồi dừng lại.
Một thành viên trong đội phù giá kiệu thả vòng càn khôn bằng cây song.
Cụ Chủ tế dùng gáo đồng múc nước vào chóe, mỗi chóe 3 gáo, chóe nào dùng gáo của chóe đó. Sau khi múc xong, một phù giá dùng xô nhựa múc đầy xô và để cạnh ba chóe nước để rước về.
Trước khi tham gia bất cứ một nghi lễ nào đội phù giá cũng phải vào đình làm lễ. Khi làm lễ, ông tiểu hiệu sẽ hô hiệu lệnh để mọi người làm theo, đồng thời cũng tùy từng hoàn cảnh để hô cho đúng. Tiểu hiệu hô "khoan thanh", những người phù giá phải dùng quạt che miệng reo "ù chóe, ù chóe, ù chóe".
Người được chọn lấy nước là một ông già mặc lễ phục áo the, khăn xếp, dùng gáo múc nước sông cho vào 3 chóe. Lễ rước nước sẽ diễn ra trong 3 ngày. Nước được lấy về để làm lễ Mộc Dục tắm bài vị cho Đức Thánh.
Lấy nước xong, đoàn thuyền rước quay trở về bến ngự.
Về đến đình, chóe nước được rước vào hậu cung, để ngày 15 sẽ dùng nước này làm lễ mộc dục. Tiếp đó, dân làng thực hiện các nghi lễ khác.
Hội đình Chèm là một trong những lễ hội cổ, với nhiều nghi lễ đặc trưng cho các sinh hoạt văn hóa của cư dân nông nghiệp lúa nước vùng đồng bằng sông Hồng.
Thông qua lễ hội sẽ truyền thụ cho lớp lớp con cháu hiểu sâu sắc hơn về dòng họ, truyền thống lịch sử, chiến công của cha ông, nhằm khơi gợi tình yêu quê hương, đất nước.
