Dự án Tủ sách Bồ câu trắng góp phần xây dựng hệ sinh thái đọc bền vững

Hành trình chở tri thức của những cánh chim không mỏi

Với mong muốn nuôi dưỡng niềm đam mê đọc sách cho cộng đồng, Nhóm từ thiện Fly To Sky (Nhóm FTS) đã thành lập Dự án Tủ sách Bồ câu trắng vào năm 2019, thuộc lĩnh vực hỗ trợ giáo dục và phát triển văn hóa đọc cộng đồng. Dự án kêu gọi sự chung tay của xã hội để trao tặng sách, thành lập các tủ sách, thư viện và không gian đọc tại các điểm dân cư, trường học, bệnh viện, lớp học vùng cao, biên giới, mái ấm, cơ sở bảo trợ xã hội… cũng như các không gian đọc, thư viện cộng đồng trên khắp cả nước.

Anh Lê Văn Phúc, Chủ nhiệm Nhóm từ thiện FTS, người sáng lập Dự án Tủ sách Bồ câu trắng chia sẻ: “Cá nhân tôi đã có cơ hội được tới hơn 40 tỉnh, thành phố trên cả nước, trải nghiệm cuộc sống của nhiều cộng đồng dân cư. Tôi nhận thấy rằng thư viện trong cộng đồng dân cư, các trường học có số lượng sách còn ít, chất lượng không cao, chủ yếu là sách cũ không được sử dụng trong thời gian dài, nhiều trường học không có thư viện hoặc chỉ có sách giáo khoa, sách tham khảo. Vì vậy, năm 2019 tôi đã quyết định thành lập Dự án Tủ sách Bồ câu trắng.”

Dự án nhận quyên góp sách cũ và mới, kinh phí để mua sách, cơ sở vật chất, cải tạo, thi công mới các công trình tủ sách, thư viện. Tất cả những nguồn hỗ trợ này đều được kiểm kê chi tiết, đảm bảo kiểm tra được nguồn thu; phân loại đầu sách theo thể loại và độ tuổi, để bảo quản, quản lý các đầu sách được thuận tiện.

Bên cạnh đó, dự án cũng tổ chức nhiều hoạt động, chương trình khuyến đọc như “Ngày thứ 7 đọc sách”, “Vẽ tranh cùng sách”, “Diễn kịch cùng sách”, “Ngày hội đọc sách”, tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam… góp phần lan tỏa văn hóa đọc, tạo thói quen đọc sách, tạo cơ hội cho trẻ được tiếp cận với sách, phát triển văn hóa đọc cộng đồng.

Năm 2024, dự án đã thực hiện chương trình “Lì xì sách” tặng 400 cuốn sách, truyện các loại cho các thư viện, không gian đọc cộng đồng góp phần tạo nét văn hóa đẹp nhân dịp đầu năm mới thay cho những phong bao lì xì.

Dự án Tủ sách Bồ câu trắng không chỉ là nguồn cung cấp sách vở, mà còn tạo cơ hội cho các em học sinh, người dân tiếp cận tri thức, từ đó xây dựng thói quen đọc sách và phát triển bản thân trong một xã hội ngày càng hiện đại.

Xây dựng “hệ sinh thái đọc” bền vững

Với mỗi dự án mà Tủ sách Bồ câu trắng triển khai, nhóm FTS luôn theo dõi, đồng hành từ những ngày đầu thực hiện, khánh thành đến khi đưa vào vận hành. Dự án cũng phối hợp với các thầy cô, cán bộ quản lý tủ sách tổ chức các hoạt động, chương trình khuyến đọc để xây dựng hệ sinh thái đọc lâu dài, bền vững. Sau khi hình thành các tủ sách, thư viện, FTS cùng đội ngũ tình nguyện viên của Dự án thường xuyên phối hợp với Ban Giám hiệu, thủ thư các trường để quản lý, điều phối và tổ chức các chương trình khuyến đọc định kỳ, thường xuyên nhằm đảm bảo hiệu quả sử dụng tủ sách, thư viện.

Dự án không chỉ tặng sách mà còn tổ chức nhiều hoạt động bên lề nhằm lan tỏa thói quen đọc sách trong cộng đồng, như: phối hợp với các tác giả, nhà xuất bản để trao tặng các tựa sách nổi tiếng, tổ chức các tọa đàm về văn hóa đọc tại các trường học…

Một trong những hoạt động thu hút được đông đảo sự quan tâm của người trẻ mà dự án đã phát động, đó là chương trình “Đổi sách lấy cây”. Mô hình “Đổi sách lấy cây” đã lan tỏa sâu rộng, sau hơn 5 năm tổ chức thu hút hơn 33.000 người tham gia và quy đổi hơn 85 tấn sách, giấy. Riêng năm 2024 đã có gần 10.000 người tham gia ủng hộ Chương trình “Đổi sách lấy cây” tại 8 tỉnh, thành phố, qua đó chương trình đã tiếp nhận 14 tấn sách, giấy các loại, hơn 25.000 sản phẩm quần áo, đồ chơi và gấu bông, gần 20.000 viên pin cũ, 32.000 vỏ chai/lon/hộp sữa đã qua sử dụng cùng nhiều sản phẩm khác và thu hút hơn 6.000 tình nguyện viên tại các điểm tiếp nhận của chương trình trên khắp cả nước.

Tuy nhiên, vì dự án Tủ sách mà nhóm FTS triển khai thực hiện ở chủ yếu là các trường học khó khăn ở vùng sâu, vùng xa, học sinh phần lớn là người dân tộc thiểu số, yêu cầu đầu sách phải phù hợp, phong phú về hình ảnh. Do đó, FTS phải phối hợp chặt chẽ với các nhà xuất bản trong công tác lựa chọn danh mục sách phù hợp. Đồng thời, để thực hiện được thư viện đạt chuẩn, bao gồm các hoạt động trang trí, cải tạo, đòi hỏi phải có nguồn kinh phí lớn (từ 50-100 triệu đồng/thư viện). Chính vì vậy, công tác vận động nguồn lực thực hiện thường xuyên, đảm bảo kịp thời, bàn giao tủ sách, thư viện sớm trong năm học.

Những niềm vui nhỏ, hạnh phúc to

Kể từ khi thành lập, nhóm đã triển khai dự án tại nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước như Gia Lai, Long An, TP. Hồ Chí Minh, Quảng Ngãi, Bình Phước…, qua đó trao tặng hơn 70.000 cuốn sách, thực hiện hơn 150 tủ sách – thư viện cho các trường học, lớp học vùng cao, mái ấm, hỗ trợ hơn 30.000 trẻ em được tiếp cận với sách, truyện, xây dựng thói quen đọc sách.

Với mỗi dự án thực hiện, đều để lại những kỷ niệm khó quên, những trăn trở với các thành viên của Nhóm FTS. Đó là làm thế nào để sách thực sự trở thành người bạn đồng hành cùng các em học sinh, thư viện có thực sự được sử dụng hiệu quả.

Có thể kể đến dự án trao tặng sách cho Trường Tiểu học Lê Minh Xuân 2, đây là một trường còn nhiều khó khăn trên địa bàn huyện Bình Chánh, TP. Hồ Chí Minh. Năm 2023, dự án trao hơn 1.000 cuốn sách; Năm 2024, dự án quay lại trường và trao tặng thêm 300 cuốn sách, truyện, bổ sung nhiều đầu sách mới cho thư viện trường.

Thầy Nguyễn Tuấn Khanh - Hiệu Trưởng Trường Tiểu học Lê Minh Xuân 2, chia sẻ: “Về phía lãnh đạo nhà trường hết sức cảm ơn Dự án Tủ sách Bồ câu trắng đã mang đến cho các em học sinh trường tiểu học Lê Minh Xuân 2 một tình cảm ấm áp. Đó là sự quan tâm, chia sẻ đến các em trong điều kiện vật chất còn khó khăn. Việc làm ấy hết sức ý nghĩa mang tính thiết thực, góp phần xây dựng văn hóa đọc cho các em.”

Em Nguyễn Ngọc Thiên Kim, Lớp 4.1 - Trường Tiểu học Lê Minh Xuân 2, bày tỏ sự vui mừng: “Được sử dụng thư viện mới do Dự án Tủ sách Bồ câu trắng tài trợ, em và các bạn rất thích. Có thư viện mới, em thường xuyên vào thư viện đọc sách hơn, khám phá được nhiều kiến thức hơn, trong sách còn có nhiều hình ảnh thú vị và đa dạng nữa.”

“Qua mỗi lần thực hiện dự án, mỗi Tủ sách được thành lập, bản thân mình cảm thấy rất vui khi chứng kiến những nụ cười của các em nhỏ. Điều đó khiến mình cảm thấy rất hạnh phúc và là động lực để thực hiện những dự án tiếp theo”, bạn Bùi Quang Thuận Thiên - 16 tuổi (Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Pleiku, Gia Lai - Phó Chủ nhiệm Nhóm từ thiện FTS).

Và hơn tất cả, các thành viên thực hiện dự án Tủ sách Bồ câu trắng mong muốn sách sẽ đi vào cuộc sống của mỗi người Việt một cách tự nhiên, như một thói quen, một nét văn hóa thường nhật. Với những kết quả đã đạt được trong những năm qua, nhóm FTS đặt ra mục tiêu trong thời gian tới, đó là, mỗi năm hỗ trợ thêm ít nhất 10.000 cuốn sách, trao tặng ít nhất 15 tủ sách – thư viện cho các trường học, lớp học vùng cao, mái ấm, để trẻ em có cơ hội tiếp cận với sách, xây dựng thói quen đọc sách từ khi còn trên ghế nhà trường./.