(Tổ Quốc) - Việc tu bổ, tôn tạo di tích cấp quốc gia Thành cổ Diên Khánh phải bảo tồn tối đa các yếu tố gốc, ưu tiên phương pháp thủ công, hạn chế sử dụng phương tiện cơ giới.
Đồng ý thỏa thuận thiết kế bản vẽ thi công tu bổ, tôn tạo di tích
Ngày 18/7, ông Nguyễn Thanh Hiến, Giám đốc Ban Quản lý các dự án phát triển tỉnh Khánh Hòa (chủ đầu tư Dự án tu bổ, tôn tạo di tích Thành cổ Diên Khánh), cho biết Cục Di sản văn hóa - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đồng ý thỏa thuận thiết kế bản vẽ thi công tu bổ, tôn tạo di tích Thành cổ Diên Khánh, huyện Diên Khánh.
Cục Di sản văn hóa đề nghị Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa phối hợp, hướng dẫn chủ đầu tư thành lập Hội đồng đánh giá di tích theo quy định nhằm bảo tồn tối đa các yếu tố gốc, giá trị lịch sử của di tích.
Lưu ý, việc phục hồi tuyến thành đất và nạo vét, chống thấm hào ưu tiên phương pháp thủ công, hạn chế sử dụng phương tiện cơ giới, nhất là tại các vị trí gần cổng thành, góc thành.
Thành cổ Diên Khánh được Chúa Nguyễn cho xây dựng năm 1793, có diện tích khoảng 3,6 ha, hình lục giác cạnh không đều nhau theo kiến trúc Vauban.
Đối với việc tôn tạo các gò đất tại tiểu công viên các vị trí trồng cỏ tại mái gò không làm dốc phẳng và tạo ra cung tròn hoàn chỉnh (tránh gây ra ý kiến trái chiều về cấu trúc vốn có của các góc thành), mà cần tạo thành các mái dốc bám theo đường đồng mức tự nhiên, chỉ san gạt cục bộ để tôn trọng tối đa địa hình hiện trạng,…
Cục Di sản cũng lưu ý, quá trình dọn dẹp mặt bằng chuẩn bị thi công và thi công các hạng mục của dự án cần có sự giám sát của cán bộ chuyên môn khảo cổ nhằm kịp thời đề xuất bổ sung việc thăm dò, khai quật khảo cổ hoặc phát hiện, xử lý hiện vật khảo cổ (nếu có) theo quy định.
Các cơ quan liên quan tại địa phương chịu trách nhiệm đối với phương án đền bù, giải phóng mặt bằng khu vực thực hiện dự án theo quy định của pháp luật.
Cần giải tỏa hơn 100.000m2 đất do các hộ dân sử dụng
Ông Nguyễn Thanh Hiến thông tin, di tích Thành cổ Diên Khánh được xây dựng năm 1793, trên diện tích 3,5 ha, chiều dài thành 2.600 m, tường thành cao 3,5 m, là trung tâm chính trị, hành chính của tỉnh Khánh Hòa từ năm 1802 đến 1945. Công trình này được xếp hạng Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia năm 1988.
Theo quyết định phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng dự án tu bổ, tôn tạo di tích thành cổ Diên Khánh sẽ có 12 hạng mục. Trong đó, có nhiều hạng mục được trùng tu, bảo tồn nguyên gốc gồm: tuyến thành đất dài 2.500 m, đỉnh thành rộng hơn 4m, lối đi lát gạch rộng 2,6 m,…
Hiện nay Thành cổ vẫn chưa kết nối toàn tuyến, thành đất, hộ thành, hào bị bồi đắp, đường đi dưới chân thành bên trong không có.
Cụ thể, ngành chức năng sẽ tu bổ, tôn tạo, phục hồi tuyến thành đất (hoàn thiện phần còn lại để tạo tuyến khép kín, gồm 6 đoạn tại các phía: đông bắc, tây nam, đông nam, tây bắc, sát cổng nam, sát cổng bắc); xây dựng tuyến đường lát gạch thẻ bên ngoài ranh giới bảo vệ phía trong thành.
Xây dựng 3 bãi đỗ xe; xây dựng 2 khu vệ sinh công cộng (tại tiểu công viên số 1 và số 3); xây dựng cầu bắc qua hào nước ở cổng Bắc; xây dựng 5 tiểu công viên tại các góc thành; xây dựng 1 trạm bơm.
Tôn tạo, chỉnh trang cầu cổng Đông, Tây, Nam; tôn tạo, xây dựng hệ thống cấp thoát nước cho hộ thành hào, hệ thống thu gom nước thải; xây dựng hệ thống điện chiếu sáng khu vực phía trong thành; nạo vét bùn đất, vệ sinh lòng hào và mái hào, chống thấm thành hào và đáy hào; tôn tạo cây xanh dọc một bên của tuyến đường ranh giới bảo vệ phía trong thành.
Kinh phí thực hiện dự án nêu trên là hơn 166 tỷ đồng, gồm 70 tỷ đồng chi phí xây dựng, hơn 67 tỷ đồng tiền bồi thường hỗ trợ giải phóng mặt bằng.
Theo ông Nguyễn Thanh Hiến, để thực hiện dự án này, cơ quan chức năng cần giải tỏa khoảng 55.000 m2 đất thành cổ, hơn 39.000 m2 đất cơ quan đoàn thể, hơn 100.000 m2 đất do các hộ dân đang sử dụng.
Từ đầu năm, Ban đã công bố các thông tin liên quan đến dự án này đến người dân, việc tổ chức lựa chọn nhà thầu dự kiến diễn ra trong tháng 8 và khởi công trong tháng 9/2024.
