Hoàn thiện các quy định chi tiết về khung tiêu chuẩn, quy trình xét tặng các danh hiệu văn hóa

Dự thảo của Nghị định gồm 3 Chương, 13 điều, áp dụng đối với hộ gia đình; thôn, tổ dân phố; xã, phường, thị trấn và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động xét tặng danh hiệu Gia đình văn hóa, Thôn, tổ dân phố văn hóa, Xã, phường, thị trấn tiêu biểu.

Việc bình xét các danh hiệu Gia đình văn hóa; Thôn, tổ dân phố văn hóa; Xã, phường, thị trấn tiêu biểu thực hiện trước ngày 18 tháng 11 hàng năm (trường hợp đặc biệt thời gian bình xét trước ngày 30 tháng 11 của năm tiếp theo). Cơ quan có thẩm quyền quy định tại Điều 79 và Điều 80 Luật thi đua, khen thưởng năm 2022 quyết định tặng các danh hiệu Gia đình văn hóa, Thôn, tổ dân phố văn hóa, Xã, phường, thị trấn tiêu biểu. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định chi tiết và hướng dẫn cụ thể tiêu chuẩn xét tặng giấy khen đối với Gia đình văn hóa, Thôn, tổ dân phố văn hóa.

Về các quy định cụ thể: Khung tiêu chuẩn xét tặng các Danh hiệu được xây dựng trên cơ sở các quy định tại Điều 29, Điều 30, Điều 31 Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 và kế thừa các quy định về tiêu chí danh hiệu còn phù hợp với thực tế tại Nghị định số 122/2018/NĐ-CP của Chính phủ.

Ngoài ra, Khung tiêu chuẩn cũng được Ban soạn thảo nghiên cứu, xây dựng rõ ràng, cụ thể, khả thi giúp UBND cấp tỉnh có thể quy định chi tiết các tiêu chuẩn phù hợp với tình hình kinh tế, xã hội tại địa phương và đáp ứng được yêu cầu khuyến khích, động viên cá nhân, tập thể, hộ gia đình hăng hái thi đua; ghi nhận công lao, thành tích của cá nhân, tập thể, hộ gia đình trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Về hồ sơ, trình tự, thủ tục xét tặng: Thực hiện quy định của Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 cũng như kế thừa nội dung tại Nghị định số 122/2018/NĐ-CP của Chính phủ, các nội dung về hồ sơ, trình tự, thủ tục xét tặng tại dự thảo đã tuân thủ các quy định tại Mục 2, Chương IV Thẩm quyền quyết định, trao tặng; thủ tục, hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng của Luật.

Theo đó, dự thảo Nghị định cũng cắt giảm một số biểu, mẫu so với Nghị định số 122/2018/NĐ-CP của Chính phủ, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình xét tặng các danh hiệu tại các địa phương.

Về quy trình xét tặng các danh hiệu: Quy trình xét tặng cho các danh hiệu rõ ràng, thống nhất, cụ thể trách nhiệm của mỗi tổ chức, cá nhân tham gia. Đặc biệt, dự thảo đã bổ sung trách nhiệm của Hội đồng thi đua khen thưởng các cấp trong việc bình xét các danh hiệu.

Về trách nhiệm quản lý nhà nước: Các quy định tại dự thảo đã cụ thể hóa việc phân định thẩm quyền, trách nhiệm giữa các cấp, các ngành với đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, bảo đảm quản lý nhà nước về khen thưởng các danh hiệu thi đua về văn hóa được thống nhất, thông suốt.

Ngày 17/9/2018, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 122/2018/NĐ-CP quy định về xét tặng danh hiệu "Gia đình văn hóa"; "Thôn văn hóa", "Làng văn hóa", "Ấp văn hóa", "Bản văn hóa", "Tổ dân phố văn hóa". Qua đánh giá thực tiễn triển khai, Nghị định đã làm thay đổi về nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân về công tác xây dựng đời sống văn hóa trong gia đình và cộng đồng. Từ đó, nhiều nội dung của phong trào đã đi vào nề nếp, chất lượng được nâng lên, góp phần thiết thực thúc đẩy hoàn thành các nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân. Đồng thời tạo sự thuận lợi cho cán bộ cơ sở trong việc bình xét các danh hiệu văn hóa và hạn chế tối đa tính hình thức. 

Tuy nhiên, bên cạnh các kết quả đã đạt được thì sau 05 năm triển khai thực hiện Nghị định, công tác thi đua, khen thưởng đối với các danh hiệu thi đua về văn hóa tại cơ sở đã xuất hiện một số tồn tại, vướng mắc, gây khó khăn trong quá trình thực hiện cần có sự điều chỉnh pháp luật. Vì vậy, việc xây dựng Nghị định Quy định chi tiết về khung tiêu chuẩn, quy trình xét tặng danh hiệu Gia đình văn hóa, Thôn, tổ dân phố văn hóa, Xã, phường, thị trấn tiêu biểu không chỉ nhằm triển khai kịp thời các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước cũng như đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật mà còn khắc phục những khó khăn, vướng mắc thực tế hiện nay, đáp ứng yêu cầu đổi mới công tác thi đua, khen thưởng và cải cách thủ tục hành chính./.