(Tổ Quốc) - Bắt đầu từ năm học 2022-2023, học sinh Hà Nội sẽ được học các tác phẩm văn học nổi tiếng của Việt Nam và thế giới có trong chương trình học theo cách tiếp cận mới qua các tác phẩm nghệ thuật trình diễn trên sân khấu.
Trong những năm qua, việc giáo dục truyền thống cho học sinh, sinh viên thông qua học tập, cảm nhận trực tiếp các tác phẩm nghệ thuật, di sản văn hóa được quan tâm chú trọng, đây cũng là một cách tiếp cận theo hướng giáo dục toàn diện về phẩm chất, năng lực đối với học sinh.
Hướng tiếp cận này góp phần nâng cao hiệu quả công tác giáo dục truyền thống yêu nước, tinh thần dũng cảm kiên cường đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, ý thức giữ gìn, tôn vinh bản sắc văn hóa dân tộc cho thế hệ trẻ. Rèn luyện tính chủ động, tích cực, sáng tạo trong đổi mới phương pháp học tập, góp phần đào tạo, bồi dưỡng nguồn lực con người - yếu tố có ý nghĩa quyết định thắng lợi của sự nghiệp đổi mới, phát triển và hội nhập quốc tế của đất nước.
Việc tiếp cận các tác phẩm văn học trong chương trình giáo dục phổ thông qua loại hình nghệ thuật sân khấu là một trong những mục tiêu của Đề án "Giới thiệu và biểu diễn các vở diễn được chuyển thể từ các tác phẩm văn học nổi tiếng của Việt Nam và thế giới có trong chương trình giáo dục phổ thông tại các trường học của Thành phố Hà Nội giai đoạn 2022-2030" vừa được UBND Thành phố Hà Nội phê duyệt thực hiện.
Học sinh Hà Nội được tiếp cận các loại hình sân khấu truyền thống (ảnh minh họa)
Đề án được triển khai nhằm phát huy thế mạnh của nghệ thuật sân khấu để truyền đạt tới các đối tượng học sinh những tác phẩm văn học nổi tiếng của Việt Nam và thế giới thuộc chương trình giáo dục phổ thông hiện hành và chương trình giáo dục phổ thông mới năm 2018, cùng một số tác phẩm văn học kinh điển khác mở mang những tri thức cần thiết, nâng cao năng lực cảm thụ thẩm mỹ, góp phần định hướng và hoàn thiện nhân cách, lối sống của học sinh, xây dựng con người Hà Nội phát triển toàn diện. Bảo tồn và phát triển nghệ thuật sân khấu, xây dựng lực lượng khán giả trẻ cho sân khấu kịch nói Hà Nội.
Cùng với đó, phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng các tài năng nghệ thuật sân khấu, tạo nguồn diễn viên tiềm năng. Góp phần ươm mầm sáng tạo nghệ thuật, hỗ trợ nâng cao hiệu quả giáo dục sáng tạo, phát triển năng lực tư duy, sáng tạo cho học sinh hướng tới cụ thể hóa một trong ba trụ cột chính xây dựng Hà Nội trở thành "Thành phố sáng tạo" là "giáo dục về sáng tạo" thúc đẩy xây dựng nguồn nhân lực chiến lược cho sự phát triển công nghiệp văn hóa của Thủ đô.
Đồng thời, giới thiệu, biểu diễn các trích đoạn, các vở diễn lịch sử giúp học sinh càng thêm yêu thích và say mê với bộ môn Lịch sử. Từ đó, tăng thêm hiệu quả học tập và tìm hiểu lịch sử nước nhà.
Dự kiến, từ năm 2022-2030, sẽ phục dựng và dàn dựng mới 51 vở diễn trong 70 tác phẩm văn học đặc sắc có trong chương trình giáo dục phổ thông trong giai đoạn 2022-2030. Tổ chức 1.800-2000 buổi biểu diễn cho các trường phổ thông trên địa bàn Thành phố giai đoạn 2022-2030. Tuyển chọn học sinh, giáo viên có năng khiếu tại 26 điểm trường để hướng dẫn/truyền dạy nghệ thuật sân khấu. Phối hợp nghệ sĩ, diễn viên các Nhà hát biểu diễn các vở kịch, trích đoạn đã dàn dựng.
Trong đó, giai đoạn thử nghiệm từ năm 2022 đến năm 2024 sẽ phục dựng và dàn dựng mới 11 vở diễn, tổ chức 400 buổi biểu diễn và tuyển chọn học sinh, giáo viên có năng khiếu tại 02 điểm trường để hướng dẫn/truyền dạy nghệ thuật sân khấu. Phối hợp nghệ sĩ, diễn viên các Nhà hát biểu diễn các vở kịch, trích đoạn đã dàn dựng.
Từ năm 2025-2030 sẽ triển khai rộng rãi, phục dựng và dàn dựng mới 40 vở diễn, tổ chức 1.400-1600 buổi biểu diễn và tuyển chọn học sinh, giáo viên có năng khiếu tại 24 điểm trường để hướng dẫn/truyền dạy nghệ thuật sân khấu. Phối hợp nghệ sĩ, diễn viên các Nhà hát biểu diễn các vở kịch, trích đoạn đã dàn dựng.
Theo kế hoạch, dự kiến năm 2022 tổ chức tại 30 điểm trường phổ thông phân bố ở 03 cấp học trên địa bàn Thành phố. Năm 2023 tổ chức tại 180 điểm trường phổ thông và năm 2024 tổ chức tại 190 điểm trường phổ thông phân bố ở 03 cấp học trên địa bàn Thành phố.
Nhiều tác phẩm trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành và chương trình giáo dục phổ thông mới năm 2018 được dàn dựng, biểu diễn như: Sự tích cây vú sữa; Kho báu trong vườn cây; Bác Hồ kính yêu; Chú lính chì dũng cảm; Mồ côi xử kiện; Hồ Gươm; Sự tích dưa hấu; Bà cháu; Há miệng chờ sung; Thái sư Trần Thủ Độ; Những tấm lòng cao cả; Những ngày thơ ấu; Sự tích cây nêu ngày Tết; Lòng dân; Người công dân số một; Lá cờ thêu sáu chữ vàng; Đất rừng Phương Nam; Dế mèn phiêu lưu kí…
Việc giới thiệu và biểu diễn các trích đoạn tác phẩm văn học được sân khấu hóa cho học sinh thực hiện theo phương thức trực tiếp, trên cơ sở các tác phẩm văn học nổi tiếng trong nước và nước ngoài được giảng dạy trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành và chương trình giáo dục phổ thông mới năm 2018, các nhà hát trực thuộc Sở Văn hóa và Thể thao trực tiếp dựng trích đoạn, vở diễn tổ chức giới thiệu và biểu diễn tại các trường học.
Hoặc, các nghệ sĩ, diễn viên của các Nhà hát trực thuộc Sở Văn hóa và Thể thao phối hợp với nhà trường tuyển chọn, hướng dẫn/truyền dạy cho giáo viên, học sinh các trường phổ thông có năng khiếu và đam mê nghệ thuật sân khấu kết hợp biểu diễn một số vở diễn, trích đoạn đã được dàn dựng.
Các trích đoạn, các vở diễn đã được dàn dựng có chất lượng nghệ thuật cao, được Hội đồng nghệ thuật Thành phố thẩm định, được đông đảo khán giả trên sân khấu và trên sóng truyền hình đón nhận. Các vai diễn, các trích đoạn và vở diễn đã đạt được nhiều giải thưởng lớn, nhiều Huy chương Vàng, Bạc trong các lần tham gia Hội diễn.
Truyền tải nội dung bài học qua các tác phẩm văn học sẽ là cơ hội tốt để đưa các tác phẩm sân khấu đến gần hơn với khán giả, nhất là các "khán giả nhỏ tuổi", đồng thời, mang tính bổ trợ và tăng cường hiệu quả học tập các bộ môn chính khóa trong nhà trường.
