Khốn đốn vì dự án “treo”, dân chỉ biết kêu trời?

(Toquoc)-Đằng sau những hào quang của sự đổi thay chóng mặt ở Kỳ Anh sau khi xây dựng cảng Vũng Áng thì không ít người dân rơi vào cảnh lầm than, khốn đốn vì những dự án “treo”.

Dân khổn khổ vì tài sản bị vô hiệu hóa.

Dự án Trung tâm kinh tế thương mại đa ngành nghề Lợi Châu – Đại Việt Mỹ (phường Kỳ Phương – Thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh), được quy hoạch cách đây 5 năm (2010) nhưng tới nay, phần lớn các hạng mục vẫn chỉ nằm trên giấy khiến người dân rất bức xúc.

Dự án này từng được người dân rất kỳ vọng

Đến tổ dân phố Hồng Sơn, phường Kỳ Phương khiến người ta có một cảm giác lạnh lẽo, cô quạnh, không một tiếng xe nổ, tiếng người ra vào đôn đả buôn bán, trò chuyện, thay vào đó một bầu không khí ảm đạm đến tê dại. Người dân nơi đây vẫn thường đùa ‘’không ai mắc án mà vẫn bị treo’’ (ý nói vùng đất nằm trong quy hoạch treo-pv). Cũng vì quy hoạch treo, bao năm qua dân nơi đây không thể cơi nới, xây dựng nhà cửa, kinh doanh buôn bán, thế chấp sổ đỏ vay vốn kinh doanh… họ sống chờ, sống đợi mỏi mòn để một ngày được bồi thường, tái định cư.

Nếu 5 năm về trước chính quyền, nhân dân xã Kỳ Phương (cũ) vui mừng bao nhiêu khi biết Trung tâm kinh tế thương mại đa ngành nghề sẽ mọc lên tại đây, thì nay họ thất vọng bấy nhiêu khi dự án bao năm qua không thể thực hiện được. Đã vậy còn đẩy hàng trăm hộ dân vào cảnh quy hoạch treo.

Năm 2010 UBND tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt Dự án trung tâm thương mại đa ngành nghề Lợi Châu, do Công ty cổ phần xây dựng Đại Việt Mỹ làm chủ đầu tư, nhằm phát triển đồng bộ các ngành kinh tế phụ trợ phục vụ cho đại công trường Fomosa trong Khu vực kinh tế Vũng Áng, giải quyết việc làm cho người dân địa phương, mở ra một lĩnh vực kinh doanh mới khu vực phía nam Hà Tĩnh. 

Dự án được vẽ ra một cách quy mô, khánh thành rầm rộ. Sau 5 năm, cái mà nhân dân thấy được chỉ là lời hứa viển vông của chủ đâu tư cùng một tòa nhà 3 tầng xây lên cho thuê và một số ngôi nhà tạm bợ đựng hàng hóa, diện tích còn lại để hoang phí. Ông Nguyễn Thanh Mân (68 tuổi, tổ dân phố Hồng Sơn, phường Kỳ Phương, thị xã Kỳ Anh) bức xúc, ‘’Chủ đầu tư đã cắm mốc toàn bộ diện tích chịu ảnh hưởng nhưng không triển khai xây dựng. Trong đó, khâu giải phóng mặt bằng, bồi thường, tái định cư cho dân không thực hiện. Đẩy 60 hộ dân bị ảnh hưởng sống trong cảnh ‘’dở khóc dở cười’’ và 10 hộ dân khác đã kiểm kê, đo đếm nhưng không bồi thường, tái định cư do vướng phải quy hoạch treo để rồi đi không xong, ở không đành’’.

Ông Mân (bên phải) bày tỏ cảnh dở khóc dở cười với phóng viên

Trong các cuộc tiếp xúc cử tri, họp hành dân phản ánh về cuộc sống ‘’ba không’’của mình (không được xây dựng nhà kiên cố, không được chuyển nhượng đất, không được cắm bìa vay vốn ngân hàng làm ăn kinh tê) do chậm triển khai dự án đầu tư xây dựng. Đề nghị chính quyền, chủ đầu tư phải có câu trả lời xác đáng cho nhân dân, nhưng mọi câu hỏi cứ bỏ ngõ mãi đến bây giờ – ông Mân chia sẻ.

Rồi ông Mân lấy ví dụ cụ thể, như gia đình ông Thiều Xuân Dinh, có 2 anh con trai, một người vừa cưới vợ, giờ muốn tách bìa đất cho con ra riêng nhưng lên phường không giải quyết được. Đứa con thứ muốn mở ốt kinh doanh khi đem bìa đỏ lên ngân hàng vay vốn họ từ chối, muốn làm giấy phép kinh doanh tại nhà cũng không được... Nhiều gia đình rơi vào cảnh khốn cùng vì nhà cửa chật chội, xập xệ, dột nát, mưa xuống nước vào nhà, ô nhiễm môi trường, nguồn nước sinh hoạt thiếu thốn, công ăn việc làm không ổn định…tất cả chỉ vì chịu cái “án’’ quy hoạch treo bao năm. 

‘’Mọi quyền lợi của một người công dân như chúng tôi 5 năm qua bị bó buộc, chỉ vì nằm trên vùng đất quy hoạch. Để có tiền mở ốt kinh doanh, gia đình tôi phải mượn bìa đỏ của người thân cắm ngân hàng vay vốn, chứ bìa đỏ gia đình tôi thì chịu’’- anh Nguyễn Văn Dung, con trai ông Mân chia sẽ.

Chính quyền bất lực, dân chỉ biết kêu trời?

Năm năm trước, Dự án Lợi Châu – Đại Việt Mỹ, phường Kỳ Phương – Thị xã Kỳ Anh được người dân hồ hởi đón nhận vì họ đã hy vọng rằng, khi dự án dựng lên cuộc sống họ sẽ đổi thay, con em họ sẽ có công ăn việc làm ngay chính trên quê hương mình. Thế nhưng đến nay, không chỉ người dân mà chính quyền phường Kỳ Phương cũng bức xúc vì ngày ngày dân đến kêu ca tại trụ sở, còn phường thì bất lực, chỉ biết bảo dân cứ chờ.

Nhà xây dang dở do vướng quy hoạch

Theo ông Lê Văn Chương – Chủ tịch UBND phường Kỳ Phương, thị xã Kỳ Anh cho biết: Trung tâm kinh tế thương mại đa ngành nghề Lợi Châu được tỉnh phê duyệt, mọi hồ sơ, kế hoạch triển khai cụ thể là do tỉnh và Ban quản lý Khu kinh tế Vũng Áng, phía phường chỉ là nơi có đất cấp cho dự án. Vì vậy, kế hoạch triển khai dự án về sau như thế nào không thể nắm rõ. Mong muốn lớn nhất của chính quyền, nhân dân là Ban quản lý khu kinh tế Vũng Áng, chủ đầu tư cần có có văn bản trả lời về mọi thông tin dự án. Nếu đã lấy đất của dân thì lấy hẳn, đền bù, tái định cư. Còn nếu không lấy thì phải có văn bản trả lời cho dân biết, chứ cứ quy hoạch rồi bỏ ngỏ, ảnh hưởng đến quyền lợi người dân, dân sẽ bức xúc.

Ông Trần Đình Thành – Bí thư Đảng ủy phường Kỳ Phương, thị xã Kỳ Anh cũng cho biết: Bản thân chính quyền luôn tạo điều kiện cho các nhà đầu tư về làm ăn kinh tế, xây dựng địa phương. Tuy nhiên, dự án trung tâm thương mại đa ngành nghề Lợi Châu đã 5 năm rồi vẫn dậm chân tại chỗ, không có một hướng mở về dự án. Thời gian qua, dự án đã làm ảnh hưởng rất nhiều đến quyền lợi của người dân, nhất là 60 hộ dân có đất ở.

Rồi ông Thành nhấn mạnh, ‘’Đã cắm mốc trên đất của dân là phải có trách nhiệm với dân. Đối với 131 hộ dân/200 hộ dân đã được bồi thường, tái định cư rồi thì 60 hộ dân còn lại chịu ảnh hưởng của dự án phía chủ đầu tư cũng phải giải quyết sớm. Dự án làm hay không cũng phải trả lời rõ ràng cho dân”.

Được biết, Trung tâm kinh tế thương mại đa ngành nghề Lợi Châu khi hoàn thiện sẽ hứa hẹn tạo ra một khu phức hợp các dịch vụ mua sắm – vui chơi – nghỉ dưỡng cao cấp. Thế nhưng, đến nay mọi kế hoạch chỉ nằm trên giấy mà không hề có một hướng mở cho tương lai của dự án? Đã nhiều cuộc họp, nhiều lần tiếp xúc cử tri dân kêu, nhưng mọi câu hỏi đều chìm vào quên lãng. Cán bộ bảo cứ chờ, dân chỉ biết kêu trời.

Bài, ảnh: Ngân Nga