(Tổ Quốc) - Những năm gần đây, dòng kiều hối đổ về Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và Việt Nam nói chung không ngừng tăng mạnh, tạo nguồn ngoại tệ lớn và chính yếu cho các ngân hàng, giúp cân đối và ổn định tỷ giá hối đoái.
Việt Nam hiện có khoảng 6 triệu người sinh sống tại hơn 130 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó 80% ở các nước phát triển. Trong đó, số lượng kiều bào có trình độ đại học trở lên chiếm khoảng 10 - 12%, tương đương khoảng 600.000 người. Nhiều nhà khoa học có tên tuổi ở các lĩnh vực công nghệ mới, công nghệ cao như công nghệ thông tin, chế tạo máy, công nghệ sinh học, công nghệ vũ trụ, vật liệu mới... Lực lượng người Việt ra nước ngoài làm việc khoảng 130.000 - 150.000 người mỗi năm, đóng góp về tài chính và trở thành nguồn nhân lực cho đất nước.
Trong công tác thu hút nguồn lực Kiều bào, Thành phố Hồ Chí Minh luôn dẫn đầu với khoảng hơn 2 triệu người Việt Nam ở nước ngoài có liên kết với Thành phố. Thành phố Hồ Chí Minh cũng là địa phương có lượng kiều hối gửi về hàng năm chiếm khoảng 50% tổng lượng kiều hối trên cả nước.
World Bank dự báo kiều hối về Việt Nam sẽ tiếp tục tăng, năm 2024 sẽ đạt 14,4 tỉ USD, cao hơn năm 2023. Nếu theo ước tính của đơn vị này cùng Tổ chức hợp tác quốc tế về người di cư, trung bình 3 năm gần đây Việt Nam nhận lên tới 17 - 18 tỉ USD kiều hối mỗi năm.
Trước đó, vào năm 2022, kiều hối đạt kỷ lục 19 tỉ USD, đưa Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia trên thế giới về nhận kiều hối.
Số liệu từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy, chỉ tính riêng trong năm 2023, lượng kiều hối về Thành phố ước đạt 8,92 tỉ USD, tăng 35% so với năm 2022. Đây là mức kiều hối cao nhất từ trước đến nay. Nếu so sánh với nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong năm qua của TP.HCM đạt 3,4tỉ USD thì nguồn kiều hối chuyển về nước cao gần gấp 3 lần.
Lượng kiều hối tại TP.HCM các năm qua chiếm khoảng 55 - 60% tổng lượng kiều hối cả nước. Trong khi đó, năm 2023, Thành phố Hồ Chí Minh được giao thu ngân sách nhà nước trên địa bàn là 469.375 tỷ đồng. Lượng kiều hối chuyển về bằng 1/2 tổng thu ngân sách của Thành phố cả năm.
Để có được kết quả trên, thời gian qua, nhất là trong năm 2023, Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài Thành phố Hồ Chí Minh đã tham mưu Thường trực Thành ủy, Thường trực Ủy ban nhân dân Thành phố tổ chức thực hiện nhiều hoạt động trọng tâm, phối hợp các đơn vị có liên quan triển khai có hiệu quả nhiều nội dung quan trọng trong thu hút nguồn lực kiều hối.
Đặc biệt, Thực hiện Nghị Quyết 36, Chỉ thị 45 và Kết luận 12 của Bộ Chính trị về công tác người Việt Nam ở nước ngoài, Thành phố Hồ Chí Minh tập trung thu hút, vận động nguồn lực người Việt Nam ở nước ngoài đặc biệt là các chuyên gia, trí thức, doanh nhân là người Việt Nam ở nước ngoài đóng góp phục hồi và phát triển Thành phố một cách bền vững, toàn diện.
Thông qua các hoạt động hội nghị, hội thảo, các chương trình tìm hiểu cộng đồng, kết nối xúc tiến thương mại và đầu tư, đại biểu người Việt Nam ở nước ngoài đánh giá rất cao việc Lãnh đạo Thành phố quan tâm, chỉ đạo sâu sát công tác người Việt Nam ở nước ngoài của Thành phố, đặc biệt là công tác phát huy nguồn lực kiều bào.
Trong đó có phát huy nguồn lực về kiều hối, nguồn nhân lực có trình độ cao, chuyên môn sâu cống hiến trong các cơ quan, đơn vị Nhà nước theo Đề án 01 năm 2021 của Thành ủy TP. HCM, nguồn lực quảng bá, giới thiệu, làm cầu nối đưa hàng Việt Nam tiếp cận với thị trường nước ngoài nhằm thúc đẩy sản xuất trong nước góp phần phát triển kinh tế - xã hội cho Thành phố và cả nước, nguồn lực thu hút đầu tư nước ngoài, thúc đẩy hợp tác quốc tế trong kêu gọi, triển khai các dự án trong lĩnh vực công nghệ, năng lượng tái tạo, giáo dục... theo Nghị quyết số 98/2023/ QH15 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh.
Đặc biệt, UBND TP.HCM đang xây dựng đề án “Chính sách kiều hối trên địa bàn thành phố giai đoạn 2024- 2030”, đưa ra các mục tiêu cụ thể về tốc độ tăng trưởng kiều hối; về thu hút đầu tư các dự án phát triển xã hội, giáo dục, y tế và môi trường từ nguồn kiều hối và sự tham gia đóng góp của người Việt Nam đang sinh sống và làm việc ở nước ngoài. Phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng kiều hối 7% - 10%/năm giai đoạn 2024 - 2025, duy trì mức tặng trưởng kiều hối bền vững 5%/năm từ năm 2025 đến 2030.
Có thể nói, được sự quan tâm chỉ đạo của Lãnh đạo Thành phố, sự tham gia phối hợp của các cơ quan ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài, các Sở, Ban, ngành, đoàn thể; Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài Thành phố Hồ Chí Minh đã đẩy mạnh công tác kết nối, quan tâm hỗ trợ tháo gỡ các khó khăn cho kiều bào; từ đó tạo được sự chuyển biến tích cực, thu hút ngày càng nhiều hơn sự tham gia, đóng góp của đội ngũ doanh nhân, trí thức, nhà khoa học, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, góp phần nâng cao chất lượng công tác về người Việt Nam ở nước ngoài trên các lĩnh vực.
Bà Vũ Thị Huỳnh Mai
Chủ nhiệm Uỷ ban về Người Việt Nam ở nước ngoài TP.HCM.