Fatehpur Sikri được hoàng đế Akbar xây dựng trong khoảng thời gian dài (1571 - 1585) để trở thành thành phố đẹp nhất thế giới, từng một thời là niềm tự hào của Đế quốc Mughal, nhưng kinh đô Fatehpur Sikri chỉ tồn tại một thời gian ngắn ngủi rồi bị bỏ hoang phế từ cuối thế kỷ XVI khi người ta nhận ra rằng nơi đây không có nguồn nước.
Fatehpur Sikri được hoàng đế Akbar xây dựng trong khoảng thời gian dài (1571 - 1585) để trở thành thành phố đẹp nhất thế giới, từng một thời là niềm tự hào của Đế quốc Mughal, nhưng kinh đô Fatehpur Sikri chỉ tồn tại một thời gian ngắn ngủi rồi bị bỏ hoang phế từ cuối thế kỷ XVI khi người ta nhận ra rằng nơi đây không có nguồn nước. Nó bị bỏ hoang kể từ đó và vẫn giữ nguyên những nét cổ đại cho đến nay. Ngày nay, tòa thành tuyệt đẹp này trở thành điểm du lịch nổi tiếng ở Ấn Độ.
Lên tới đỉnh đồi, chúng ta sẽ hào hứng theo chân các tín đồ Hồi giáo bước vào giáo đường Jama Masjid với cánh cổng khải hoàn môn cao tới 54m. Đây là công trình ghi dấu chiến công lẫy lừng của hoàng đế Akbar, người đã xây dựng nên hoàng cung này. Bên trong giáo đường, có một tòa lăng mộ cẩm thạch trắng tưởng nhớ vị thánh Shaikh Salim Chishti. Theo truyền thuyết, chính vị thánh này đã giúp hoàng đế Akbar có thái tử nối dõi. Vì vậy ngày nay, các gia đình hiếm muộn vẫn tìm tới đây, gửi lời cầu nguyện vào những sợi chỉ đỏ buộc lên các khung cửa cẩm thạch. So với các giáo đường Hồi giáo khác, Jama Masjid đặc biệt quyến rũ nhờ những họa tiết trang trí tinh xảo với màu sắc và hoa văn rất đẹp.
Tuy nhiên, các tinh hoa kiến trúc của Fatehpur Sikri vẫn còn nằm ẩn mình sau những cánh cổng đá, nơi các lâu đài và cung điện đã chìm vào quên lãng hàng trăm năm nay. Lộ trình tham quan sẽ dẫn chúng ta đi qua các tòa hậu cung với kiến trúc rất khác biệt của ba hoàng hậu thuộc ba tôn giáo khác nhau: Ấn Độ giáo, Hồi giáo và Thiên Chúa giáo. Di sản thế giới Fatehpur Sikri vốn được đánh giá cao ở sự kết hợp hài hòa nhiều phong cách kiến trúc, tạo nên một thiết kế độc đáo mang đậm dấu ấn của hoàng đế Akbar.
Ở chính giữa quần thể này là một hồ nước nhỏ với sân khấu nổi trên mặt nước từng là nơi giải trí của hoàng gia. Chúng ta leo lên vọng lâu Daulat Khana, nơi khi xưa vua Akbar thường ngồi xem các buổi biểu diễn. Từ đây, có thể nhìn thấy toàn cảnh khu hoàng thành, nhưng nếu muốn chiêm ngưỡng các đường nét kiến trúc tinh xảo cũng như sự tài hoa của các nghệ nhân cổ thì bạn phải xuống thật gần, xem thật kỹ từng căn phòng. Bắt đầu từ Diwan-i-Khas, phòng họp kín của nhà vua và bốn vị quan đầu triều với kiến trúc đồ sộ đầy quyền lực nhưng vẫn uốn lượn mềm mại. Bên cạnh đó là một căn phòng nhỏ nơi các tài sản của hoàng gia được cất giấu trong những hốc bí mật trên tường và được canh giữ bởi những con quái vật biển dữ tợn chạm khắc trên xà nhà.
Chúng ta tiếp tục băng qua “khu vườn của các hoàng hậu” với muôn hoa đang khoe sắc để tới thăm cung Rumi Sultana, vốn được coi là viên ngọc quý nhất của cụm di sản Fatehpur Sikri. Tuy không đồ sộ về kích thước, nhưng Rumi Sultana thật sự là một tuyệt tác điêu khắc. Mọi chi tiết trong căn phòng bằng đá sa thạch này, từ mái nhà đến các bức tường, đều được chạm khắc kín các họa tiết hoa lá, phong cảnh. Trải qua hàng trăm năm dâu bể, các đường nét điêu khắc vẫn sắc sảo, sống động lạ thường. Cũng giống như các lâu đài thành quách ngoài kia, dù sắc đá sa thạch đã phai màu theo thời gian nhưng vẫn còn ánh lên sắc hồng ấm áp dưới làn nắng nhẹ đầu xuân.