Kinh nghiệm của huyền thoại trượt băng tốc độ thế giới: Bài học quý cho Việt Nam đào tạo VĐV tranh tài tại SEA Game 33

Trong bối cảnh môn trượt băng ngày càng phổ biến và sẽ được đưa vào tranh tài tại SEA Game 33 sẽ diễn ra ở Thái Lan năm 2025, Giải vô địch trẻ Trượt băng tốc độ Việt Nam lần đầu tiên được tổ chức vào tháng 2 năm nay – một cơ sở để tuyển chọn các vận động viên xuất sắc cho đội tuyển quốc gia.

Lúc này, việc học hỏi từ các tuyển thủ nước ngoài là rất cần thiết cho quá trình huấn luyện các vận động viên xuất sắc trong đội tuyển quốc gia chuẩn bị tranh tài tại các đấu trường quốc tế.

Chia sẻ kinh nghiệm cho các thế hệ sau

Và trong môn trượt băng tốc độ, không thể không nhắc đến huyền thoại Nils Göran van der Poel - vận động viên trượt băng tốc độ người Thụy Điển hiện đang nắm giữ kỷ lục cả giải vô địch trẻ thế giới và Olympic ở 2 nội dung trượt 5.000 m và 10.000 m. Trong Olympic Bắc Kinh mùa đông, Poel mang về huy chương vàng ở cả 2 cự ly này.

Trái ngược với nhiều vận động viên muốn giữ kín bí quyết thành công riêng của mình, Van der Poel thậm chí đã xuất bản một cuốn sách hướng dẫn dài 62 trang mô tả chính xác cách anh rèn luyện.

Chia sẻ trong lời giới thiệu cuốn sách, Poel viết: "Tôi nghĩ rằng tôi đã có thành công của riêng mình. Nhưng tôi cũng muốn môn thể thao này tiếp tục phát triển và sẽ có những người mới phá vỡ kỷ lục của tôi. Tôi sẽ không phải là người phá vỡ kỷ lục trượt 6.000 hay 12.000 m, nhưng có thể người khác sẽ làm được. Để giúp cho những người có đam mê ấy, tôi đã viết cuốn sách này".

Tác phẩm mang đến rất nhiều nội dung, ví dụ như cách điều hòa hơi thở, tính toán thời gian phục hồi,…. Nhưng đặc biệt, có một số nội dung có thể học hỏi và áp dụng cho nhiều bộ môn, không chỉ trong trượt băng tốc độ mà còn trong các môn thể thao khác, thậm chí là cả trong đời sống. Đó là cách quản lý thời gian và rèn luyện sức mạnh tinh thần.

Quy tắc rèn luyện 5-2

Đầu tiên là học về quy tắc 5-2 của van der Poel. Không giống như nhiều vận động viên chuyên nghiệp khác, Poel tập luyện hết sức mình 5 ngày/tuần và sau đó hoàn toàn không chạm đến trượt băng vào cuối tuần. Tóm lại, lịch luyện tập của anh giống như một nhân viên công sở bình thường. Nhưng đối với van der Poel và đối với rất nhiều vận động viên khác, một khoảng thời gian dài không luyện tập là một thách thức lớn.

Van der Poel viết: "Có tới 48 giờ không tập luyện hàng tuần. Đối với một số người, đó là điều họ luôn mong muốn. Nhưng đối với một số người, đó là một cơn ác mộng. Vì rất nhiều vận động viên không biết làm gì ngoài luyện tập. Và sau đó họ phải quen dần với thời gian rảnh rỗi này, khám phá sở thích của mình và kết bạn".

Van der Poel thú nhận: "Từ khi còn là một thiếu niên, tôi đã không nghỉ ngơi và không khám phá bản thân. Tôi hoàn toàn tập trung vào môn thể thao này và chìm đắm trong văn hóa của nó". Và sau đó, Poel phải nỗ lực rất nhiều để thực hiện lịch tập luyện 5-2: "không dễ dàng gì để đột nhiên bắt đầu sống như một người bình thường."

Và thói quen luyện tập này không hề làm suy giảm năng lực của Poel trong môn trượt băng, mà ngược lại, giúp anh trở thành một vận động viên giỏi hơn.

Cân bằng được luyện tập và cuộc sống

Ngoài những lợi ích thể chất của việc nghỉ ngơi và có thời gian hồi phục, thì còn rất nhiều lợi ích khác về mặt tinh thần. Poel chia sẻ: "Việc tìm ra ý nghĩa và giá trị trong cuộc sống bên ngoài phòng tập đã giúp tôi vượt qua những giai đoạn luyện tập khó khăn. Khi việc luyện tập không diễn ra suôn sẻ, có những điều khác trong cuộc sống đã giúp tôi vui lên và tiếp tục có động lực tập luyện. Kể cả sau này, khi tôi thành công hơn và giới truyền thông tập trung vào tôi, những điều bình thường trong cuộc sống đã giúp tôi có bản lĩnh vững vàng. Tôi biết mình là ai, tôi là một vận động viên trượt băng tốc độ nhưng tôi cũng là người bình thường".

Anh cũng giải thích thêm: "Tôi tin rằng chính những giá trị mà tôi mang lại cho đời sống bên ngoài đã giúp cuộc sống trở nên đáng giá hơn. Tôi vững vàng hơn khi đối mặt với một sự thật khủng khiếp rằng chỉ một trong số ít người sẽ giành chiến thắng trong cuộc thi và bất cứ chấn thương hoặc bệnh tật đều có thể hủy hoại 4-5 năm sự nghiệp, thậm chí là lâu hơn. Thành công của tôi cũng không đại diện hết cho những hy sinh của tôi và của người thân, bạn bè tôi. Tôi nợ họ điều đó nên tôi phải cố gắng phát huy hết khả năng của mình."

Poel chia sẻ: "Trước Thế vận hội 2018, tôi rất phân tâm về lối sống phải tập trung vào nhiều thứ của mình. Nhưng khi tôi hiểu rõ các giá trị sống và nguyên nhân tôi muốn trượt băng, tôi đã học được cách sắp xếp suy nghĩ của mình ngăn nắp hơn và điều đó khiến tinh thần tôi tự do, thoải mái. Tôi không còn sợ hãi sự thua cuộc, và vì vậy, trượt băng tốc độ trở nên thoải mái và thú vị hơn rất nhiều.... Việc xác định rõ niềm đam mê trượt băng cũng khiến tôi rèn luyện chăm chỉ hơn."

Có thể thấy những giá trị khác bên ngoài phòng tập đã giúp van der Poel trở nên kiên cường hơn và quyết tâm hơn khi thi đấu, từ đó giúp Poel liên tục cải thiện được thành tích. Việc xác định được khung thời gian tập luyện phù hợp và cân bằng được tập luyện và cuộc sống cũng là điều các vận động viên cần đạt được khi theo đuổi thể thao chuyên nghiệp.